خبرایران: اداره كل برنامه ريزي استراتژيک و معاونت برنامه ريزي و نظارت بر منابع هيدروكربوري وزارت نفت در گزارشي به مهمترين دستاوردها و اقدامات وزارت نفت در سال 1394 پرداخت.
به گزارش خبرایران از وزارت نفت؛ اداره كل برنامه ريزي استراتژيك و معاونت برنامه ريزي و نظارت بر منابع هيدروكربوري وزارت نفت در گزارشي به مهمترين دستاوردها و اقدامات وزارت نفت در سال 1394 اشاره كرده است:
در اين گزارش آمده است: صنعت نفت در توسعه اقتصاد كشور داراي جايگاه ويژه اي است و نقش اساسي در تحقق اهداف كلان اقتصاد ملي در افق چشم انداز 20 ساله، پيشبرد ديپلماسي اقتصادي و انرژي جمهوري اسلامي ايران و كمك به تضمين امنيت ملي كشور از طريق توسعه همكاري ها و تعاملات منطقه‌اي و بين‌المللي، سهم عمده از توليد ناخالص داخلي و درآمدهاي ارزي كشور و نيز سهم بيش از 95 درصد در تامين انرژي اوليه موردنياز كشور را داراست. صنعت نفت يكي از اصلي ترين مزيت هاي اقتصاد ايران به شمار مي رود و مناسب است كه با تكيه بر آن، ضمن حفظ استقلال بودجه كشور از درآمد هاي نفتي، زمينه توسعه اقتصادي پايدار كشور را فراهم نمود. از آنجا كه درآمدهاي نفتي كماكان مهمترين نيروي پيشران اقتصادي كشور به شمار مي‌رود، برنامهريزي جامع در بخشهاي نفت، گاز و پتروشيمي از اهميت استراتژيك برخوردار ميباشد.
موضوع اصلي اين گزارش، ارايه اهم دستاوردها و اقدامات انجام شده در وزارت نفت در سال 1394 ميباشد. شايان ذكر است كه از ابتداي استقرار دولت يازدهم اقدامات عمده و گسترده اي در صنعت نفت انجام شده است كه اثرات اين اقدامات در سال 94 بطور قابل‌ملاحظه‌اي در اكثر شاخص ها و متغيرهاي كليدي اين صنعت مشهود گرديده است و اميد است تا پايان دولت يازدهم شاهد توسعه گسترده در تمام بخشهاي اين صنعت عظيم باشيم.
افزايش توليد و صادرات نفت خام و ميعانات گازي (توسعه و تكميل هدفمند حوزه ميدان گازي پارس‌جنوبي و توسعه طرح برداشت از لايه نفتي آن)
· توسعه و توليد از ميدان گازي پارس جنوبي
- تمركز بر توسعه ميدان گازي پارس جنوبي، اتخاذ تمهيدات لازم و استفاده از تمامي ظرفيت‌هاي موجود براي افزايش توليد گاز غني از اين ميدان مشترك گازي
- بهره برداري كامل از فاز 12 پارس جنوبي كه از لحاظ ظرفيت پالايش گاز طبيعي، بزرگ ترين طرح توسعه اين ميدان مي باشد. شايان ذكر است كه در اجراي طرح مذكور 67 درصد ارزشي كار شامل ساخت، نصب و راه‌اندازي كامل همه عرشه ها و تمام لوله گذاري هاي دريايي و بخش هاي عمده كارهاي پالايشگاه توسط ظرفيت‌هاي ايراني به انجام رسيده است.
- تكميل و افتتاح فازهاي 15 و 16 ميدان گازي پارس جنوبي با بيش از 70 درصد سهم ساخت داخل در اجراي اين پروژه كه اين رقم تاكنون بالاترين ميزان سهم ساخت داخل در اجراي پروژه هاي ميدان گازي پارس جنوبي مي باشد
- در سال 1393 علاوه بر فاز 12، فازهاي 15 و 16 و فازهاي 17 و 18 جمعاً با خروجي بيش از 125 ميليون مترمكعب در روز گاز در مدار توليد بوده است. شايان ذكر است كه تا پايان سال 1394 حدود 200 ميليون متر مكعب در روز به ظرفيت پالايش و توليد گاز پالايش شده كشور نسبت به سال 1392 اضافه خواهد شد (شامل فازهاي 12، 15، 16، 17، 18 و بخشي از فاز 19پارس جنوبي).
- طرح توسعه جامع و يكپارچه فازهاي گازي باقيمانده پارس جنوبي (فازهاي 11 الي 24) با ظرفيت توليد روزانه 537.7 ميليون مترمكعب گاز غني، 425 ميليون مترمكعب گاز شيرين و 710 هزار بشكه ميعانات گازي و نيز سالانه 6.5 ميليون تن اتان و 6.7 ميليون تن گاز مايع و همچنين احداث خطوط لوله سراسري 6، 9 و 11 گاز براي انتقال روزانه 110 ميليون مترمكعب گاز از عسلويه به مبادي مصرف در چارچوب بند ق تبصره 2 قانون بودجه سال 1393 كل كشور به تصويب شوراي اقتصاد رسيده است.
- آخرين وضعيت توسعه فازهاي پارس جنوبي به شرح جدول زير ميباشد:
آخرين وضعيت توسعه فازهاي پارس جنوبي
|
عنوان
|
درصد پيشرفت در ابتداي استقرار دولت يازدهم (ابتداي شهريور 1392)
|
درصد پيشرفت
در انتهاي سال 1392
|
درصد پيشرفت
در انتهاي سال 1393
|
درصد پيشرفت
در انتهاي آذر 1394
|
ميزان پيشرفت فيزيكي در دولت يازدهم (درصد)
|
|
طرح هاي قديمي توسعه ميدان
|
|
فاز 12
|
90.6
|
94.7
|
96.9
|
افتتاح رسمي در اسفند 1393 و تحويل به بهره‌بردار (مجتمع گاز پارس جنوبي) در شهريور 1394
|
9.4
|
|
فازهاي 15 و 16
|
91.1
|
92.3
|
94.6
|
97.8
|
6.7
|
|
فازهاي 17 و 18
|
77.8
|
81
|
88.5
|
92.2
|
14.4
|
|
طرح هاي جديد توسعه ميدان (35 ماهه)
|
|
فاز 13
|
63.8
|
66.8
|
73.5
|
75.4
|
11.6
|
|
فاز 14
|
50.6
|
53.8
|
58.1
|
61
|
10.4
|
|
فاز 19
|
65.3
|
74.1
|
85.3
|
90
|
24.7
|
|
فازهاي 20 و 21
|
50.2
|
59.4
|
72.3
|
83.4
|
33.2
|
|
فازهاي 22، 23 و 24
|
63.4
|
67.5
|
75.5
|
79.8
|
16.4
|
- توليد گاز غني از ميدان گازي پارس جنوبي در سالهاي 93-1392 به ترتيب معادل 263.8 و 306.4 ميليون مترمكعب در روز و در نه ماهه اول سال 1394 نيز معادل 347.4 ميليون مترمكعب در روز بوده است كه توليد اين ميدان در آذر ماه 1394 به 407.5 ميليون متر مكعب در روز افزايش يافته است. لازم به ذكر‌است كه درنه ماهه اول سال 1394 سهم توليد اين ميدان از كل گاز غني توليدي كشور حدود 50 درصد ميباشد.
· توسعه و توليد از ميادين مشترك غرب كارون
- تمركز و اتخاذ تمهيدات لازم براي افزايش ظرفيت توليد نفت خام از ميادين مشترك كشور با تمركز بر توسعه ميدان‌هاي مشترك غرب كارون
- اصلاح شرايط پيمانكاران فعال در ميادين مشترك غرب كارون
- طرح توسعه يكپارچه ميادين مشترك نفتي غرب كارون با ظرفيت توليد 550 هزار بشكه در روز در چارچوب بند ق تبصره 2 قانون بودجه سال 1393 كل كشور به تصويب شوراي اقتصاد رسيده است.
- انجام اقدامات لازم براي تامين منابع مالي ازطريق صندوق توسعه ملي
- تخصيص هدفمند و بهينه اعتبارات و منابع مالي به طرح ها و پروژه ها
- آخرين وضعيت طرح هاي توسعه ميادين مشترك غرب كارون به شرح زير ميباشد:
آخرين وضعيت توسعه ميادين مشترك غرب كارون
|
عنوان طرح
|
درصد پيشرفت در ابتداي استقرار دولت يازدهم (ابتداي شهريور 1392)
|
درصد پيشرفت در انتهاي سال 1392
|
درصد پيشرفت در انتهاي سال 1393
|
درصد پيشرفت
در انتهاي آذر 1394
|
ميزان پيشرفت فيزيكي در دولت يازدهم (درصد)
|
|
توسعه ميدان يادآوران (فاز اول)
|
83
|
88.8
|
95.7
|
97.7
|
14.7
|
|
توسعه ميدان آزادگان شمالي (فاز اول)
|
48
|
63.5
|
92.8
|
96.9
|
48.9
|
|
توسعه ميدان آزادگان جنوبي (فاز اول)
|
در ارديبهشت ماه 1393 پيمانكار چيني بخش بيع متقابل طرح خلع يد شده است. در حال حاضر حفاري چاه هاي ميدان در حال انجام مي باشد (پيشرفت طرح در انتهاي آذر ماه 1394 معادل 17.6 درصد بوده است).
|
|
توسعه ميدان ياران جنوبي
|
4.3
|
10.7
|
26.1
(تا پايان بهمن 1393)
|
51.5
|
47.2
|
|
توسعه ميدان ياران شمالي*
|
-
|
10.3
|
39.7
|
74.6
|
64.3
(از ابتداي سال 1393)
|
* توليد زودهنگام توسعه ميدان ياران شمالي به ميزان 2 هزار بشكه در روز نفت خام محقق شده است.
· ساير اقدامات در ميادين مشترك نفت و گاز
- پيگيري مستمر و جدي طرح توسعه ميدان نفتي آذر
- تقويت ناوگان دكل‌هاي حفاري مديريت اكتشاف جهت گسترش فعاليتهاي اكتشافي و توصيفي در نواحي مرزي و ميادين مشترك
- تخصيص هدفمند و بهينه اعتبارات و منابع مالي به طرح ها و پروژه ها
- رفع مشكلات عمده در اجراي طرح هاي توسعه ميادين مشترك، تعيين تكليف نهايي استراتژي توسعه ميادين توسعه نيافته و نيز تسريع در بررسي و تصويب نهايي مصوبات مربوط به ميادين مشترك
· توليد و صادرات نفت خام و ميعانات گازي
- افزايش حدود 13 درصد متوسط صادرات نفتخام و ميعانات گازي كشور در شش ماهه نخست سال 1394 نسبت به ابتداي استقرار دولت يازدهم (5 ماهه نخست سال 1392).
- افزايش حدود 16 درصدي توليد ميعانات گازي در هشت ماهه نخست سال 1394 نسبت به مدت مشابه در سال 1393. اين افزايش مربوط به افزايش توليد ميعانات گازي از فازهاي ميدان گازي پارس جنوبي درنتيجه راه‌اندازي فازهاي جديد (12، 16-15 و 18-17) اين ميدان بوده است. شايان ذكر است كه بيش از 88 درصد ميعانات گازي توليدي كشور مربوط به شركت نفت و گاز پارس مي باشد.
- تمركز بر صادرات نفتخام در شركت ملي نفت ايران و شفاف‌سازي در معاملات فروش نفتخام و ميعانات‌گازي و جلوگيري از واسطه‌گري
- توافق با هيات امناي صندوق توسعه ملي براي اعطاي تسهيلات مالي و اعتباري به طرح ها و پروژه هاي اولويت‌دار توسعه‌اي نفت و گاز به ارزش 6 ميليارد دلار
- تفاهم با بانك هاي تجاري عامل دولتي و خصوصي جهت كارگزاري اعتبارات و تسهيلات مالي
- پيگيري اخذ گواهي مسدودي منابع ارزي از بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران به ارزش 4 ميليارد دلار براي كمك به تامين اعتبار طرح ها و پروژه هاي توسعه نفت و گاز
-پيگيري عرضه نفتخام و فرآورده هاي نفتي در بازار بورس انرژي كشور و فعال كردن بازارهاي مرتبط نظير بازار سلف
- برنامه ريزي براي توسعه بندر جاسك به عنوان پايانه جديد صادراتي نفت (احداث پايانه نفتي در جاسك، خط انتقال نفت از خوزستان به جاسك)
افزايش توليد و تجارت گاز
- متوسط توليد گاز غني در سالهاي 93-1392 به ترتيب معادل 634.8 و 680 ميليون مترمكعب در روز و در هشت ماهه نخست سال 1394 نيز معادل 676 ميليون مترمكعب در روز بوده است. افزايش توليد گاز غني در سالهاي اخير بدليل راه اندازي فازهاي 12، 15و16، 17و18 پارس‌جنوبي بوده است. شايان ذكر است كه متوسط توليد گاز غني كشور در آبان ماه سال 1394 به 736 ميليون مترمكعب در روز بالغ گرديده‌است.
- پيگيري مستمر و جدي طرح توسعه ميدان گازي كيش
- متوسط صادرات گاز طبيعي كشور در نه ماهه اول سال 1394 معادل 22.5 ميليون مترمكعب در روز بوده‌است.
- تلاش جهت آغاز صادرات گاز طبيعي به عراق كه در اين رابطه تكميل خط ششم سراسري و فاز اضطراري آن (خط لوله چهارمله- نفت‌شهر) با جديت دنبال مي‌شود.
ü پيشرفت بيش از 95 درصدي فاز اضطراري خط ششم سراسري (خط لوله چهارمله- نفت‌شهر)
- پيگيري طرحهاي صادرات گاز به كشورهاي پاكستان، عمان و ديگر كشورهاي جنوب خليج‌فارس و نيز انجام مذاكرات لازم با مقامات كشور تركيه در خصوص افزايش حجم گاز صادراتي به اين كشور
- در راستاي جلوگيري از سوزاندن گازهاي همراه، طرح هاي جمع آوري گازهاي همراه شاملNGL 1700 مسجد سليمان ، NGL 1800 آغاجاري، NGL 1900، NGL 2000، NGL 2300 مارون، NGL 2400 رگ‌سفيد و NGL 2600 در شركت ملي مناطق نفت خيز جنوب، ايستگاه تقويت فشار و تزريق گاز ميادين سروستان و سعادت‌آباد، جمع‌آوري و تزريق گازهاي همراه چشمه خوش، جمع‌آوري و تزريق گازهاي همراه پايدار غرب آسماري وNGL 3100 دهلران در شركت نفت مناطق مركزي ايران ، NGL 3200 غرب كارون در شركت نفت و گاز اروندان و جمع آوري گازهاي همراه و استحصال مايعات گازي مناطق خارگ و بهرگان در شركت نفت فلات قاره ايران در دست اجرا مي باشد.
- در راستاي جلوگيري از سوختن گازهاي همراه، حفظ محيط زيست، توسعه زنجيره ارزش و ايجاد ارزش افزوده بيشتر، 29 ميليون مترمكعب در روز گازهاي سوزانده شده از 61 ميدان نفتي جهت تعيين تكليف اعلام عمومي شده است. شايان ذكر است كه درخصوص مزايده گازهاي مشعل، در شركت ملي مناطق نفت‌خيز جنوب با دو شركت و در شركتهاي نفت فلات قاره ايران و نفت و گاز اروندان نيز هركدام با يك شركت مذاكراتي درحال انجام ميباشد.
سرعت بخشيدن به اجرا و تكميل طرح گازرساني به مناطق محروم و روستاهاو تامين سوخت كشور
- گازرساني به4587 روستاي جديد و 57 شهر جديد از ابتداي سال 1392 تا پايان آذر ماه 1394. بدين ترتيب مجموع شهرها و روستاهاي گازرساني شده كشور در انتهاي آذر ماه 1394 بترتيب به1060 شهر و 18789 روستا بالغ گرديده است. شايان ذكر است كه سهم سال 1394 از گازرساني به روستاها و شهرهاي كشور بترتيب 1267 روستا و 22 شهر مي باشد.
- تا انتهاي آذر ماه 1394 معادل65.1 درصد واحدهاي روستايي و96.1 درصد واحدهاي شهري كشور تحت پوشش گاز طبيعي قرار گرفته اند.
- براساس برنامه ملي اقتصاد مقاومتي، بهره برداري 96 درصد واحدهاي روستايي و 98 درصد واحدهاي شهري از گاز طبيعي تا پايان سال 1396 هدف گذاري گرديده است. بدين ترتيب بهره مندي كل واحدهاي كشور (شهري و روستايي) از گاز طبيعي در پايان سال مذكور به 97 درصد افزايش خواهديافت.
- پالايش و عرضه گاز طبيعي در سال 1393 نسبت به سال گذشته حدود 12 درصد افزايش پيدا كرده است. ضمناً حجم گاز پالايش شده در نه ماهه نخست سال 1394 معادل 120.3 ميليارد متر مكعب بوده است.
- در نه ماهه اول سال 1394 معادل 14.3 هزاركيلومتر شبكه گازرساني در كشور احداث شده است كه بدين ترتيب مجموع شبكه‌هاي توزيع گاز كشور در پايان آذر ماه سال 1394 به حدود 280 هزار كيلومتر بالغ گرديده است. همچنين تعداد خانوارهاي جديد تحت پوشش گاز طبيعي در نه ماهه اول سال 1394 نيز معادل 840 هزار خانوار بوده است.
- افزايش چشمگير ميزان گاز تحويلي به نيروگاههاي كشور در راستاي صرفه جويي در مصرف سوختهاي مايع و ايجاد ارزش افزوده بيشتر و نيز بهبود محيط زيست، بطوريكه عرضه گاز طبيعي به نيروگاهها در سال 1393 نسبت به سال گذشته به ميزان 38 درصد رشد داشته است. اين رقم كه در سال 1392 بالغ بر 36.2 ميليارد مترمكعب بوده در سال 1393 با افزايشي به ميزان 13.7 ميليارد مترمكعب به قريب 50 ميليارد مترمكعب بالغ مي‌شود(عرضه گاز طبيعي به نيروگاهها در نه ماهه نخست سال 1394 معادل 47.9ميليارد مترمكعب بوده است).
- عرضه گاز طبيعي به مجتمع هاي پتروشيمي در سال 1393 نسبت به سال گذشته به ميزان 15.4 درصد رشد داشته است. ضمناً در نه ماهه اول سال 1394 حدود 43 ميليون مترمكعب در روز گاز طبيعي به اين مجتمع‌ها تحويل داده شده است.
- عرضه گاز طبيعي به ساير صنايع عمده (پالايشگاه ها، صنايع فولاد، كارخانجات سيمان، تلمبه‌خانه‌هاي نفت و مس و آلومينيوم) در سال 1393 نسبت به سال گذشته حدود 5 درصد رشد داشته است.ضمناً عرضه گاز به اين صنايع در نه ماهه اول سال 1394 حدود 50ميليون مترمكعب در روز بوده است.
- افزايش ظرفيت بهره‌برداري و توسعه جايگاه‌هاي CNGبا محوريت بخش خصوصي بخصوص در شهرهاي بزرگ. در شش ماهه اول سال 1394 تعداد 30 جايگاه عرضه CNGدر كشور تجهيز و راه اندازي شده است. بدين ترتيب مجموع تعداد جايگاه‌هاي CNGكشور تا پايان شهريور ماه سال 1394 به 2290 جايگاه بالغ گرديده است.
- تخصيص منابع مالي به پروژه هاي با اولويت بالاتر در بخش گازرساني باتوجه به نقش و ميزان اهميت آنها در شبكه انتقال گاز كشور و پيگيري و نظارت جدي بر روند پيشرفت پروژه ها بطور مستمر
توسعه امور پالايشي صنعت نفت(پالايشگاه هاي نفتخام و ميعانات‌گازي)
- اولويت دهي به تكميل و بهره برداري از پالايشگاه ميعانات گازي ستاره خليج فارس و اصلاح ساختار اين طرح از نظر مالي، مديريتي و تركيب سهامداران و سرعت بخشي به اين طرح براي دستيابي به توليد هر چه سريعتر از اين پالايشگاه
ü اين طرح تا مهرماه 1392 به ميزان 69.5 درصد پيشرفت داشته درحاليكه تا انتهاي آبان ماه سال 1394 به ميزان 86 درصد پيشرفت رسيده است.
- فراخوان احداث 8 پالايشگاه كوچك 60 هزار بشكه‌اي ميعانات گازي سيراف در منطقه عسلويه به ارزش نزديك به 3 ميليارد دلار برگزار و هشت شركت براي اولين بار به صورت عمومي و در يك فرآيند اعتبارسنجي (بدون سرمايه گذاري دولتي) براي اين منظور انتخاب شده‌اند. شركت هاي منتخب زمين خود را تحويل گرفته و همچنين مطالعاتBasic Design طرح نيز آغاز شده است. با انجام اين طرح تمامي ميعانات گازي توليدي كشور در داخل كشور مصرف خواهد شد.
- انعقاد قرارداد نوسازي پالايشگاه آبادان با شركت طرف قرارداد
- قطع برداشت هيدروكربورهاي غيراستاندارد توليدي پتروشيمي ها براي اختلاط با بنزين مصرفي در كشور و جايگزيني آن با بنزين يورو4 وارداتي كه از نظر اقتصادي نيز به صرفه مي باشد. با افزايش توليد بنزين يورو4 در داخل كشور و واردات حجم اندكي بنزين يورو4، در حال حاضر در 7 كلان شهر كشور اين نوع بنزين توزيع مي‌شود كه منجر به بهبود وضعيت محيط زيست در اين شهرها شده است.
- روند افزايشي توليد بنزين پاك (اصلاح شده) در پالايشگاههاي امام خميني (ره) شازند، شهيد تندگويان تهران و تبريز و توزيع آن در كشور
- روند افزايشي توليد نفت گاز تصفيه شده در پالايشگاههاي امام خميني (ره) شازند و شهيد تندگويان تهران و توزيع آن در كشور
- راه اندازي طرح توسعه و بهينه سازي پالايشگاه لاوان (همه واحدها به استثناي واحدهاي تصفيه هيدروژني نفتا و ايزومريزاسيون و گوگردزدايي از نفت‌گاز و نفت سفيد و بازيافت گوگرد كه تا پايان سال 1394 به بهره‌برداري مي‌رسند، در سرويس قرار دارند)
- آماده سازي واحد ايزومريزاسيون پالايشگاه لاوان جهت راه اندازي
- راه اندازي طرح بنزين سازي پالايشگاه تبريز
- بهره‌برداري از طرح بنزين سازي پالايشگاه اصفهان
- بهره‌برداري از كليه واحدهاي طرح بنزين سازي پالايشگاه آبادان (واحد الكيلاسيون بدليل مشكلات واحد توليد اسيد در سرويس قرار ندارد)
- تكميل SRUپالايشگاه نفت آبادان با ظرفيت 100 تن در روز
- تكميل واحد GPTUپالايشگاه نفت آبادان با ظرفيت 27 هزار بشكه در روز گوگردگيري از بنزين مطابق استاندارد يورو 4
- تكميل بخش گازوئيل منطقه استحصال طرح ساماندهي بندر صادراتي ماهشهر
- متوسط توليد بنزين موتور در سالهاي 93-1392 به ترتيب معادل 67.5 و 64.9 ميليون ليتر در روز و در هشت ماهه اول سال 1394 نيز معادل 66.8 ميليون ليتر در روز بوده است. شايان ذكر است كه از مجموع بنزين توليدي در پالايشگاهها در هشت ماهه اول سال 1394 حدود 23 ميليون ليتر در روز بنزين اصلاح شده و سوپر بوده است.
- متوسط توليد نفت گاز، نفت سفيد، گاز مايع و نفت‌كورهدر هشت ماهه اول سال 1394 بترتيب معادل90.1، 9.8، 10.1 و 62.4 ميليون ليتر در روز بوده است.
- سهم فرآورده هاي سبك از كل فرآورده هاي توليدي اصلي پالايشگاه ها در سالهاي 93-1392 به ترتيب معادل 66 و 68 درصد و در هشت ماهه اول سال 1394 نيز معادل 68.4 درصد بوده است كه اين امر نشان‌دهنده افزايش سهم توليد فرآورده هاي نفتي با ارزش ميباشد.
- تدوين، ابلاغ و اجراي دستورالعمل مربوط به طرح جامع خدمات سوخت‌رساني به كشتي‌ها (بانكرينگ) و خدمات جانبي در خليج فارس و درياي عمان در اجراي ماده (131) قانون برنامه پنجم توسعه. ميزان بانكرينگ (مجموع بانكرينگ نفت كوره و نفت گاز) در سالهاي 93-1392 به ترتيب معادل 9 و 10.7 ميليون ليتر در روز (بانكرينگ نفت كوره در سالهاي مذكور به ترتيب معادل 8.6 و 10.3 ميليون ليتر در روز و بانكرينگ نفت گاز به ترتيب معادل 0.4 و 0.4 ميليون ليتر در روز) و در هشت ماهه اول سال 1394 نيز معادل 13.4 ميليون ليتر در روز (12.6 ميليون ليتر در روز نفت‌كوره و 0.8 ميليون ليتر در روز نفت گاز) بوده‌است.
- ميزان صادرات فرآوردههاي نفتي اصلي در هشت ماهه اول سال 1394 معادل 31.6 ميليون ليتر در روز (26.2 ميليون ليتر در روز نفت كوره، 4.7 نفت گاز، 0.03 نفت سفيد و 0.6 گاز مايع) بوده‌است.
توسعه صنعت پتروشيمي
- طرحهاي راه‌اندازي شده پتروشيمي در شش ماهه اول سال 1394 عبارتند از:
ü طرح PBR/SBR (پتروشيمي تخت جمشيد) با ظرفيت 48 هزار تن در سال (درحال توليد آزمايشي)
ü واحد پلي اتيلن سنگين/سبك خطي (پتروشيمي لرستان) با ظرفيت 300 هزار تن در سال (در حال توليد آزمايشي)
ü قطعات 8، 9 و 10 خط لوله اتيلن غرب (از كرمانشاه تا مهاباد) كه تزريق اتيلن در شهريور 1394 آغاز شده‌است.
ü واحد بوتن-1 (پتروشيمي مهاباد) با ظرفيت 30 هزارتن در سال (راه اندازي آزمايشي)
ü واحدهاي يوتيليتي طرح آمونياك و اوره شهداي مرودشت
ü فاز دوم الفين يازدهم (پتروشيمي كاويان) با ظرفيت 1090 هزار تن در سال (آماده راه اندازي)
ü واحد اسيد سولفوريك (پتروشيمي اروميه) با ظرفيت 50 هزارتن در سال
- طرحهاي پلي اتيلن سنگين/سبك خطي (پتروشيمي لرستان)، PBR/SBR (پتروشيمي تخت جمشيد)، فاز دوم خط لوله اتيلن غرب (از كرمانشاه تا مهاباد)، پلي اتيلن سنگين/سبك خطي (پتروشيمي مهاباد)، فاز يك نيروگاه سرويس هاي جانبي فاز دوم عسلويه (پتروشيمي دماوند)، فاز دوم الفين يازدهم (پتروشيمي كاويان)، اتيلن گلايكولهاي عسلويه (پتروشيمي مرواريد) و واحد آمونياك طرح آمونياك و اوره هفتم (شهداي مرودشت)، آماده افتتاح در دهه مبارك فجر سال 1394 مي باشند.
- در راستاي تكميل زنجيره ارزش صنايع پتروشيمي با تكيه بر مطالعات بازار، طرح هاي توسعه اين صنعت بازنگري و اولويت بندي شده و تهيه برنامه جديد توسعه اين صنعت در مراحل پاياني قرار دارد.
- ظرفيت توليد محصولات پتروشيمي در انتهاي شهريور ماه سال 1394 معادل 61.4 ميليون تن بوده است.
- ميزان توليد محصولات پتروشيمي در سال 1393 برابر با 44.5 ميليون تن بوده كه نسبت به سال 1392 كه به ميزان 40.6 ميليون تن بوده، نشانگر افزايش 9.6 درصدي توليد محصولات پتروشيمي در سال 1393 ميباشد. همچنين ميزان توليد محصولات پتروشيمي در نه ماهه اول سال 1394 حدود 35 ميليون تن بوده‌است.
- ميزان فروش داخلي محصولات پتروشيمي در نه ماهه اول سال 1394 حدوداً معادل 10 ميليون تن بوده‌است.
- ميزان صادرات محصولات پتروشيمي در نه ماهه اول سال 1394 معادل 14.3 ميليون تن بوده است
- برنامهريزي و پيگيري احداث شهرك‌هاي تخصصي در مناطق جديد و مساعد نزديك آبهاي آزاد و قابليت حضور در بازارهاي صادرات در جاسك، چابهار، ايرانشهر و منطقه ويژه انرژي پارسيان.
- تعيين تكليف بخشهاي بالادستي واحدهاي پتروشيمي (واحدهاي بازيافت اتان و NGL) و امكان افزايش توليد واحدهاي فعلي
- تعريف 10 طرح توليد محصولات زنجيره پروپيلن از گاز طبيعي و همچنين استفاده از تكنولوژي هاي جديد در طرحهاي توسعه همانند OCM(تبديل گاز طبيعي به اتيلن)، MTP(تبديل متانول به پروپيلن)، MTO(تبديل متانول به الفين‌ها) و Cyclar(تكنولوژي جديد توليد آروماتيك‌ها) توسط بخش خصوصي
- پيگيري تامين مالي طرح هاي پتروشيمي ازطريق صندوق توسعه ملي و فاينانس چين و معرفي طرح‌ها به بانك‌هاي داخلي
بهينه سازي مصرف سوخت و انرژي و اجراي ماده 12 قانون رفع موانع توليد (بند ق تبصره 2 قانون بودجه 93)
- از ابتداي استقرار دولت يازدهمو در راستاي استفاده از ظرفيت هاي عظيم پيش بيني شده در بند ق تبصره 2 قانون بودجه سال 1393 و ماده 12 قانون رفع موانع توليد رقابت‌پذير تعداد 14 طرح (با احتساب طرح خط لوله و تاسيسات صادرات گاز به عراق) مرتبط با بالادستي نفت و گاز و همچنين طرحهاي گازرساني و بهينه سازي مصرف سوخت در بخشهاي مختلف مصرف در سال 1393 جهت تصويب خواهي به شوراي محترم اقتصاد ارسال شده است كه تعداد 11 طرح از طرحهاي مذكور به شرح زير طي سال 1393 به تصويب شوراي اقتصاد رسيده و مابقي جهت ادامه كار به سال 1394 موكول گرديده است.
الف) طرح هاي تصويب شده
ü طرح توسعه جامع و يكپارچه اجرا و تكميل فازهاي 11 الي 24 پارس جنوبي و خطوط لوله سراسري (6، 9 و 11) براي انتقال گاز
ü طرح توسعه ميدان هاي مشترك غرب كارون
ü گازرساني به شهرهاي كوچك و روستاها از طريق خط لوله وCNG
ü اصلاح بازدهي موتورخانه‌ها
ü جايگزيني 17 هزار اتوبوس فرسوده با اتوبوس پايه گازسوز
ü طرح گازرساني به نيروگاههاي حرارتي استان سيستان و بلوچستان و 350 هزار خانوار استان
ü تبديل موتورهاي ديزلي به برقي در چاه هاي آب کشاورزي
ü توسعه حمل و نقل بار و مسافر توسط راه آهن
ü خط لوله و تاسيسات صادرات گاز به عراق ازطريق روشBOT
ü جايگزيني 140 هزار تاكسي و ون فرسوده با تاكسي و ون پايه گازسوز با پيمايش بالا
ü نوسازي 65 هزار دستگاه كاميون و كشنده فرسوده بالاي 10 تُن داراي سن بالاتر از 25 سال
اهم اقدامات انجام شده در زمينه طرحهاي صرفه‌جويي انرژي در نيمه نخست سال 1394 عبارتند از آگهي فراخوان شناسايي و ارزيابي كيفي شركتهاي سرمايهگذار مجري و شركتهاي ناظر بازرسي اندازه‌گيري و صحه‌گذاري، تهيه اسناد و درج آگهي فراخوان شناسايي تامين‌كنندگان، تهيه اسناد و درخواست مجوز براي فراخوان شناسايي اشخاص حقوقي و حقيقي فعال، نهايي‌سازي پيش‌نويس قراردادها، تدوين استانداردهاي آموزشي، دريافت اسناد فراخوان سرمايهگذار مجري M&V، تامين‌كنندگان كالا و تجهيزات، انتشار فراخوان سرمايهگذار، نهايي‌سازي و انتشار مشخصات فني كالاها، تجهيزات و ادوات موردنياز، تهيه پيش‌نويس اوليه فرم‌ها و رويه‌ها و اصلاح برنامه زمانبندي
در زمينه توسعه گازرساني، نيروگاه سيكل تركيبي ايرانشهر در طرح گازرساني در استان سيستان و بلوچستان مصرف‌كننده جديد گاز طبيعي مي باشد. همچنين مذاكرات جهت عقد قرارداد با سرمايهگذار در مرحله نهايي بوده است. شايان ذكر است كه پس از گازرساني به زاهدان، گازرساني به بندر چابهار نيز در اولويت اجرايي پيمانكار مذكور خواهد بود.
ب) طرح هاي در دست بررسي
ü جايگزيني 400 هزار موتورسيكلت بنزيني فرسوده با موتورسيكلت برقي
ü توسعه حمل و نقل مسافر توسط مترو تهران
ü توسعه حمل و نقل مسافر توسط مترو 8 کلان‌شهر(مشهد، اصفهان، شيراز، اهواز، تبريز، كرج، كرمانشاه، قم)
علاوه بر طرحهاي فوق‌الذكر، طرح هاي زير نيز در سال 1394 جهت تصويب به شوراي اقتصاد ارسال شده‌است:
ü طرح گازرساني به پالايشگاه ايلام
ü طرح خط لوله دامغان، كياسر، نكا (به تصويب رسيده است)
ü طرح گازرساني به نيروگاه كهنوج
ü طرح گازرساني به نيروگاه ماهشهر
ü طرح گازرساني به نيروگاههاي كنارك و چابهار با استفاده از CNGتا زمان بهره‌برداري از گاز طبيعي از طريق خط لوله
توسعه فن‌آوري ساخت داخل (ازجمله 10 قلم كالاي اساسي هدف)
- در راستاي اجراي اقتصاد مقاومتي، خروج غيرتورمي از ركود و حمايت از ساخت داخل، انتخاب ده قلم اصلي كالاهاي پرمصرف و داراي شرايط ساخت در داخل كشور و اقدام براي عملياتي كردن ساخت داخل آنها با محوريت شركت ملي نفت ايران انجام گرفته كه در اين راستا اقدامات ذيل صورت پذيرفته‌است:
ü احصاي نيازمنديهاي واحدهاي عملياتي صنعت نفت به اين گروههاي كالايي
ü شناسايي سازندگان داخلي با استفاده از روشهاي نوين و شناسايي سازندگان برتر
ü سفارش ساخت متههاي حفاري به سازندگان داخلي داده شده است.
ü انجام مناقصه پروژه‌هاي تجهيزات سرچاهي و رشته تكميلي درون چاهي، پمپهاي درون چاهي و سرچاهي و ابزارهاي اندازه گيري در حفاري
ü پيگيري اقدامات لازم در خصوص ابلاغ برنامه ساخت فناورانه سه تجهيز پيچيده و پرمصرف وزارت نفت شامل: دكل حفاري، دستگاههاي نمكزدايي و دستگاه لوله مغزي سيار
- به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعاليتهاي اقتصادي حوزه صنعت نفت و حمايت از حضور بخش خصوصي و غيردولتي در اين صنعت جزء اولويت‌هاي اصلي وزارت نفت بوده و اين موضوع در اجراي طرح‌ها و پروژه‌ها در اولويت قرار گرفته است. در اين رابطه، واگذاري طرح‌ها از طريق مناقصه‌هاي قانوني و حمايت از حضور حداكثري بخش غير دولتي در صدر برنامههاي وزارت نفت قراردارد.
- ارتقاء و توسعه فناوري از طريق شركتهاي بزرگ پيمانكار عمومي
- ابلاغ شيوه نامه حمايت از توليد داخلي و شفاف سازي معاملات
-تدوين نحوه ارزيابي سازندگان و فروشندگان داخلي براساس قانون برگزاري مناقصات از طريق سيستمهاي الكترونيك
- تسهيل شرايط استفاده از منابع مالي صندوق توسعه ملي و ساير منابع مالي موجود براي سازندگان و پيمانكاران داخلي
- تعاملات سازنده بين انجمن هاي سازندگان داخلي و وزارت نفت و ممنوعيت واردات كالاهاي ساخت داخل
- پيگيري تشكيل شركتهاي E&P (مهندسي و ساخت) در سطح صنعت نفت بخصوص با مشاركت شركتهاي مطرح بين المللي
حوزه مديريت عمومي و سرمايه انساني
- ايجاد ثبات در مديريت صنعت نفت، تكريم كاركنان و حرفه‌اي كردن مديريت صنعت نفت با جلب همكاري مديران برجسته و مقبول در صنعت نفت
- ارتقاي شايسته سالاري در سطوح مديريتي و كارشناسي وزارت نفت
- بررسي واگذاري هاي صورت گرفته در سال هاي اخير براي پيگيري دستور مقام محترم رياست جمهوري
- تدوين مقررات رگولاتوري و ايفاي نقش حاكميتي وزارت نفت براي اصلاح نواقص موجود در واگذاري‌هاي صورت‌گرفته و پيشگيري از وقوع حوادث مرتبط از اين رويه هاو نيز تدوين مقررات مربوطه در راستاي هدايت و رفع موانع و مشكلات مربوط به توليد و توزيع پايدار محصولات
- تدوين و اجراي طرح توسعه مديريت در صنعت نفت به منظور شناسايي افراد توانمند جوان و پرورش آنها براي سمت‌هاي مديريتي صنعت نفت
حوزه مرتبط با مبارزه با فساد
- ايجاد ستاد مبارزه با قاچاق سوخت و تدوين و ابلاغ طرح خرده فروشي سوخت با قيمت رقابتي در جايگاه‌هاي مرزي كشور
- پيگيري پرونده مهم آقاي بابك زنجاني براي دريافت مطالبات شركت ملي نفت ايران و دولت از وي
- ابلاغ حكم مبارزه با فساد و تشكيل ستاد و متولي براي آن و پيگيري آن ازطريق اصلاح ساختار
تقويت مشاركت دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشي و علمي كشور در طرحهاي صنعت نفت
- در راستاي ازدياد برداشت از مخازن نفتي و گازي كشور، موضوع واگذاري مطالعه تعداد 20 ميدان نفتي و گازي شامل 55 مخزن براساس موافقتنامه همكاري علمي-تحقيقاتي با 9 دانشگاه و مراكز تحقيقاتي منتخب كشور، فاز اول ميادين منتخب واگذار شده و مابقي نيز در فاز دوم واگذار خواهد شد.همچنين در راستاي ارتقاي توان علمي و فناوري صنعت نفت اقدام به عقد قراردادهاي مطالعاتي و پژوهشي با دانشگاه‌ها، شركتهاي دانش‌بنيان و موسسات تحقيقاتي و پژوهشگاه‌ها و پژوهشكده‌ها شده است.
-تشكيل دبيرخانه دايمي در معاونت پژوهش و فناوري وزارت نفت به منظور يكپارچه‌سازي و پيگيري مستمر فعاليت هاي مربوط به موافقتنامه هاي همكاري علمي- تحقيقاتي منعقدشده با دانشگاه ها و مراكز تحقيقاتي كشور
-انجام اقدامات مرتبط با ايجاد مراكز تحقيقاتي متمركز و تمام وقت ازدياد برداشت در دانشگاه‌هاي منتخب طرف قرارداد
-تدوين و ابلاغ دستورالعمل تجاري‌سازي فناوري مورد نياز صنعت نفت از طريق تدوين نظام نامه پژوهش و فناوري و همچنين پيگيري تدوين و تصويب دستورالعمل تجاري‌سازي فناوري
-انجام اقدامات مرتبط با همكاري هاي مشترك با شركتهاي معتبر در حوزه مطالعات مخزن
- برنامه ريزي براي بومي سازي دانش فني 5 فرآيند اصلي پالايشگاه نفت خام با تكنولوژي بالا از طريق مراكز علمي-تحقيقاتي كشور
عملياتي شدن سياستهاي اقتصاد مقاومتي در صنعت نفت
- برنامه اقتصاد مقاومتي در صنعت نفت بر اساس رهنمودهاي 24 گانه مقام معظم رهبري(مدظلهالعالي) طي سياستهاي ابلاغي 29 بهمن سال 1392 تدوين و در تاريخ 3/5/1393 به تصويب شوراي اقتصاد رسيد. اجرايبرنامههاي مزبور از همان روزهاي آغازين سال 1393 در رأس اقدامات وزارت نفت قرار گرفت که مهمترين آنها شامل توسعه کامل ميدان گازي پارس جنوبي،توسعه ميادين نفتي مشترک غرب کارون و ساير ميادين مشترک نفتي و گازي از جمله آذر، توسعه ظرفيت داخلي پالايش ميعانات گازي و نفتخام و بهينهسازي و بهسازي پالايشگاههاي داخلي و ارتقا کيفيت فرآوردههاي نفتي داخلي، توسعه صنعت پتروشيمي بر اساس تکميلزنجيره ارزش و تهيه خوراک مورد نياز اين صنعت، توسعه ظرفيت پالايشي گاز طبيعي و گازرساني به شهرها و روستاها و افزايش صادرات گاز طبيعي، بهينهسازي مصرف انرژي و ايجاد تنوع در روشهاي فروش نفتخام و فرآوردههاي نفتي و همچنين برنامههاي پشتيبان بالاخص داخلي سازي اقلام اساسي مورد نياز صنعت نفت و تجهيز منابع انساني و جلوگيري از فساد و ... ميباشد. گزارش "عملكرد صنعت نفت در اجراي سياست‌ها و برنامههاي اقتصاد مقاومتي"نيز هر سه ماه يكبار بر اساس چارچوب تدوين شده توسط سازمان مديريت و برنامهريزي كشور تهيه شده و به سازمان مزبور و ساير نهادهاي ذيربط ارسال مي‌گردد.
- در ادامه اقدامات انجام شده در راستاي اجراي هر چه بهتر و عميقتر فرامين مقام معظم رهبري(مدظلهالعالي) در الگوي توسعه اقتصادي کشور, ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي به رياست جناب آقاي دكتر جهانگيري, معاون اول محترم رئيس جمهور, تشکيل شد تا با ارزيابي عملکرد گذشته و همچنين ترسيم چشمانداز آينده اقتصاد کشور و مستندات موجود, بازنگري در اهداف و برنامههاي اقتصاد مقاومتي را به انجام رساند. در اين راستا 12 برنامه ملي براي اقتصاد مقاومتي تعريف گرديد که برنامه ملي نهم از برنامههاي مصوب مذکور با عنوان ”برنامه ملي توسعه ظرفيت توليد نفت و گاز و تكميل زنجيره پايين دستي و توسعه بازار"به طور اخص به برنامههاي توسعه صنعت نفت اختصاص يافته‌است. در اين ارتباط,كارگروه برنامه ملي نهم به رياست وزير محترم نفت و با حضور نمايندگان عاليرتبه وزارتخانههاي اقتصاد و دارايي و صنعت, معدن و تجارت و مدير عامل محترم صندوق توسعه ملي تشکيل شده و دبيرخانه کارگروه مزبور نيز در سازمان مديريت و برنامهريزي کشور مستقر گرديده است. کارگروه مزبور تاکنون 6 جلسه اصلي و بيش از 15 جلسه کارشناسي و فرعي برگزار نموده و در نتيجه برنامه نهايي مرتبط با کارگروه مزبور جهت ارائه به ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي نيز تدوين شده و پروژه‌هاي مربوطه را نيز در دست اقدام دارد.
جذب و اجراي سرمايه‌گذاري خارجي در صنعت نفت
- انجام اقدامات لازم به منظور ايجاد جذابيت در قراردادهاي نفتي و گازي با اصلاح چارچوب قراردادهاي فعلي صنعت نفت. شايان ذكر است كه به پيشنهاد وزارت نفت، شرايط عمومي، ساختار و الگوي قراردادهاي بالادستي نفت و گاز در مهر ماه 1394 به تصويب هيئت محترم دولت رسيده و طي دو همايش، رونمايي و عرضه عمومي شده است.
تحرك صنعت نفت پس از توافق هسته اي
- صنعت نفت ايران پس از گذشت يكصد سال از زمان شكل گيري، هم اكنون در آغاز دوره اي مهم و تعيين كننده از حيات خود قرار دارد كه ويژگي اصلي آن تلاش همه جانبه براي برون رفت از شرايط بحراني تحريم و بازيابي جايگاه واقعي خود در عرصه بين المللي و ايفاي نقش شايسته و كليدي در منطقه و جهان است. احياي ظرفيت هاي نهفته و بالقوه اين صنعت و به فعليت رساندن آن و موفقيت در اين برهه مهم و حساس، مستلزم توجه ويژه به خرد جمعي و سرمايه انساني در صنعت نفت و گاز و جلب مشاركت محافل علمي و دانشگاهي كشور از يكسو و ديپلماسي فعال با رويكرد تعامل موثر، سازنده و پايدار با بازيگران كليدي بازار جهاني نفت و گاز از سوي ديگر مي باشد.در سالهاي گذشته در نتيجه اعمال تحريم هاي ظالمانه بين‌المللي، صنعت نفت از 6 حوزه دچار آسيب شد:
1. فروش نفت خام، میعانات گازي، فرآورده های نفتی و محصولات پتروشیمی
2. حمل و نقل نفت خام، میعانات گازی، فرآورده های نفتی و محصولات پتروشیمی
3. عملیات و نقل و انتقالات بانکی
4. تامین مالی و سرمایه گذاری هاي مورد نياز در صنعت نفت ایران
5. بیمه نفتکش، غرامت و خسارت محمولات نفتی، تاسیسات و تجهیزات نفتی و بیمه اتکایی
6. واردات و تامین کالاها، تجهیزات، خدمات فني و مهندسي و لایسنس ها
از مجموع مشكلات متعدد ناشي از تحريم هاي بين المللي در صنعت نفت، باتوجه به گشايش و بهبود حاصل از برجام، پيش بيني مي شود كه بخش قابل توجهي از اين چالشها در كوتاه مدت و ساير موارد نيز در ميان مدت مرتفع گردد.
- صنعت نفت از دو حيث در اقتصاد ايران حايز اهميت است. نخست به عنوان تأمين كننده امنيت عرضه انرژي داخلي و دوم سهم بسزاي آن در تأمين منابع ارزي مورد نياز ساير صنايع و بخش هاي اقتصادي كشور. بنابراين اين صنعت ارتباط تنگاتنگي با اقتصاد و رفاه مردم و جامعه دارد. لذا گشايش در فضاي توسعه صنعت نفت در پساتحريم، بدون شك موجبات ارتقاي رفاه عمومي جامعه را بدنبال خواهد داشت.اجراي برجام علاوه بر دارا بودن آثار و تبعات عمومي، دستاوردهاي قابل توجهي نيز براي صنعت نفت، گاز وپتروشيمي كشور بهمراه خواهد داشت كه برخي در كوتاه مدت و برخي ديگر در ميان مدت محقق خواهندشد.
الف) دستاوردهاي كوتاه‌مدت
ü افزايش صادرات نفت خام و فرآورده هاي نفتي
ü كاهش هزينه هاي مرتبط با صادرات نفت خام و فرآورده هاي نفتي
ü كاهش هزينه هاي توسعه و بهره برداري از ميادين هيدروكربوري
ü تسهيل در تأمين تجهيزات و تكنولوژي مورد نياز صنعت نفت
ü دسترسي به بازارهاي مالي بين المللي و تسهيل در تأمين مالي طرح هاي توسعه اي
ü تسهيل در نقل و انتقالات بانكي در سطح بين المللي
ب) دستاوردهاي ميان‌مدت و بلند‌مدت
ü ارتقاي توان پيمانكاران، سازندگان و تأمين كنندگان داخلي در مشاركت با شركتهاي خارجي
ü گسترش فعاليتهاي اكتشافي به منظور افزايش پشتوانه توليد و توسعه منابع نفت وگاز
ü افزايش ظرفيت توليد صيانتي و ضريب بازيافت ميادين نفت وگازكشور
ü توسعه و بهره برداري حداكثري از ميادين مشترك نفت وگاز
ü جلوگيري از سوزانده شدن گاز هاي همراه توليدي از ميادين نفتي
ü ايجاد بازارهاي مطمئن و پايدار براي نفت خام ايران
ü افزايش ظرفيت پالايشي كشور و ارتقاء سطح كيفي محصولات و فرآورده هاي نفتي توليدي
ü افزايش ظرفيت توليد محصولات پتروشيمي با تأكيد بر تكميل زنجيره ارزش
ü تقويت نقش موثر در سازمانهاي بين المللي وارتقاي سهم ايران در بازارهاي جهاني نفت و گاز