خبرایران: سیدرضا صالحی امیری رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت: جامعه را نمی‌توان بدون فرهنگ اداره کرد و فرهنگ منشأ فضیلت‌هاست. اگر در جامعه‌ای از بی‌فضیلتی‌ها سخن می‌گوییم ناشی از فقر فرهنگی است.
به گزارش خبرایران، نخستین نشست خبری سیدرضا صالحی امیری رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران صبح یکشنبه 31 فروردین‌ماه برگزار شد.
در آغاز این نشست صالحی امیری درباره نام‌گذاری امسال از سوی مقام معظم رهبری به نام «سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» گفت: جامعه را نمی‌توان بدون فرهنگ اداره کرد و فرهنگ منشأ فضیلت‌هاست. اگر در جامعه‌ای از بی‌فضیلتی‌ها سخن می‌گوییم ناشی از فقر فرهنگی است.
او ادامه داد: اگر در اقتصاد جامعه‌ای از فساد و تقلب حرف می‌زنیم این ناشی از فقر فرهنگی است. اگر در عالم سیاست انتقام‌جویی می‌بینیم ناشی از فقر فرهنگی است. جوهر فرهنگ اخلاق است و از این منظر از مقام معظم رهبری جای تشکر دارد که امسال را به نام فرهنگ نام گذاری کرده‌اند و این مسئولیت ما را بیشتر می‌کند.
صالحی امیری با اشاره به برنامه‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سال جاری گفت: ما با همکاری بیش از هزار نفر کار خود را آغاز کرده‌ایم و اولین سیاست ما تبدیل سازمان اسناد و کتابخانه ملی به یک سازمان فعال و کارآمد است و برای اینکه این استراتژی عملی شود، تمهیداتی را آغاز کرده‌ایم که شامل این موارد می‌شود: تشکیل شورای راهبردی برای استفاده از خرد جمعی، تبدیل سازمان اسناد به اندیشگاه فرهنگی، تبدیل پژوهشکده سازمان به پژوهشگاه فعال در حوزه اسلام‌شناسی، ایران‌شناسی و کتاب‌شناسی، گسترش انتشارات کتابخانه ملی، پویاسازی ظرفیت‌های خفته سازمان و انتخاب چهره‌های متخصص و کارآمد درونی.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در ادامه این نشست به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد و در پاسخ به خبرنگاری درباره ارزیابی او از مدیریت گذشته این سازمان گفت: ما از زحمات گذشته تقدیر می‌کنیم و از نظر ما آن چیزی که در توان آنها بوده انجام شده است. ما نیز تلاش می‌کنیم با تمام توان خود در این حوزه فعالیت کنیم.
او همچنین درباره وضعیت کتابخانه ملی کودک و نوجوان و نمایه‌سازی کتاب‌ها در این بخش گفت: بیش از سه‌هزار جلد کتاب کودک در این بخش نمایه‌سازی شده است و در آینده این اقدامات گسترش پیدا می‌کند.
او همچنین درباره تفاهم‌نامه‌هایی که در کتابخانه ملی منعقد می‌شود، گفت: مقوله تفاهم‌نامه‌ها یک ماهیت و صورت دارد. ماهیت آن ضرورت گسترش روابط فرهنگی است و از این منظر ما باید با جهان دارای تعامل باشیم و یکی از رسالت‌های ما تداوم و همکاری‌ها با آرشیوها و کتابخانه‌های ملی دنیاست. در این تفاهم‌نامه‌ها طرفین تعهداتی را می‌پذیرند که باید آنها را اجرایی کنند و ما قصد داریم به این تفاهم‌نامه‌ها عمق ببخشیم و در آنها یک بازنگری کنیم که از امضای آنها هر دو طرف سود ببرند.
صالحی امیری همچنین در تشریح برنامه‌های این سازمان خاطرنشان کرد: ما سعی داریم تصور جامعه را از سازمان اسناد و کتابخانه ملی اصلاح کنیم. همچنین نسبت به مخاطبان نگاه جدیدی داریم. قصد داریم با ایجاد اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی را به مرکز تولید علم تبدیل کنیم. همچنین شورای راهبردی را برای برنامه‌ریزی سیاست‌های کلان ایجاد کنیم و تدوین دانشنامه‌هایی چون دانشنامه فرهنگ را در دست داریم. همچنین در شرایط عضویت کتابخانه ملی بازنگری می‌کنیم و افزایش خرید نسخ خطی و دیجیتال‌سازی منابع موجود در سازمان را در دست انجام داریم. از سویی قصد داریم نشست‌های فرهنگی و نقد کتاب را برگزار کنیم و بحث یادمان مراجع تقلید را در کتابخانه ملی دنبال کنیم و در منابع انسانی سازمان یک بازنگری خواهیم کرد.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی همچنین فریبرز خسروی - معاون پژوهش و فناوری و آی تی - را به عنوان سخنگوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی معرفی کرد و گفت: آقای خسروی در جریان تمام فرایندهای سازمان هستند و از این پس پاسخگو خواهند بود.
در ادامه غلامرضا امیرخانی - از معاونان کتابخانه ملی - به ارائه آمار منابع موجود کتابخانه ملی پرداخت و گفت: براساس آخرین آمار سال 92، کتابخانه ملی بیش از دو میلیون جلد کتاب، 36 هزار نسخه خطی، 33 هزار جلد کتاب چاپ سنگی و نفیس، 400 هزار جلد کتاب لاتین و روسی و 920 منبع غیر کتابی در اختیار دارد.
او افزود: اگرچه شاید منابع کتابخانه ملی به نظر کم برسد اما مساله کیفیت هم در این میان اهمیت دارد و آمار کتابخانه ملی آینه انتشارات کشور هم هست و شاید اگر آمار ما پایین است به این دلیل است که تولیدات ما در حوزه نشر چندان زیاد نیست.
در ادامه، صالحی امیری درباره طرح یکپارچه‌سازی اسناد سازمان‌های مختلف دولتی گفت: در گذشته در رابطه با اسناد در کشور نوعی اغتشاش وجود داشت که با ایجاد ستاد «مهتاب» نوعی همگرایی در زمینه اسناد شکل گرفت. اما واقعیت تلخ این است که هر سازمانی اسناد را بخشی از حریم خود تعریف کرده و بخش زیادی از جامعه از آنها محروم هستند. البته قانون در این زمینه مشخص است و بنای ما در دوره جدید اجرای قانون است که براساس آن تمام دستگاه‌ها و ارگان‌های دولتی موظف هستند تمام اسناد خود را در اختیار سازمان اسناد قرار دهند به غیر از سازمان‌های خاصی که در قانون مشخص شده‌اند. البته این سازمان‌ها چون وزارت دفاع یا وزارت اطلاعات می‌توانند بعد از گذشتن مدت زمانی اسناد خود را منتشر کنند. برای مثال بخشی از اسناد در وزارت اطلاعات اسناد دوره پهلوی است که هیچ‌گونه ملاحظه امنیتی ندارد و این اسناد می‌توانند در اختیار پژوهشگران قرار بگیرند. یکی از دلایل ضعف مطالعات تاریخی در کشور ما نبود دسترسی به اسناد تاریخی است. البته هیچ‌کس مطالبه اسناد محرمانه را ندارد، اما چه اشکالی دارد که سازمان‌ها اسنادی را که امکان انتشارشان وجود دارد آزاد کنند؟
در ادامه غلامرضا امیرخانی درباره طرح آمازون ملی گفت: طرح آمازون ملی ایده‌ای بود که براساس آن افراد بتوانند منابعی چون کتاب را از طریق سایتی خریداری کنند و اطلاق آمازون ایرانی به این سایت نوعی تقریب ذهنی بوده که نام‌گذاران آن احتمالا نیت خیر داشته‌اند، اما این سوال برای خود من مطرح است که آیا وارد شدن سازمانی چون کتابخانه ملی در حوزه‌ای که بخش خصوصی هم می‌تواند آن را انجام دهد چه ضرورتی دارد؟ براین اساس شاید این نیاز وجود دارد که ما یک نگاه مجدد به این برنامه داشته باشیم و اگر کمیته اجرایی ما این برنامه را عملی بداند آن را اجرا می‌کنیم و در غیر این صورت این برنامه را به بخش خصوصی می‌سپاریم.
در ادامه صالحی امیری درباره انعقاد تفاهم‌نامه‌ها با سایر سازمان‌های فرهنگی در کشور گفت: ما در دوره جدید در کتابخانه ملی به دنبال ارائه آمار و ارقام نیستیم و به دنبال نوعی تحول فکری در این سازمان هستیم، بنابراین تفاهم‌نامه‌های سازمان هم اگر در جهت ارتقای فرهنگی جامعه باشد آنها را دنبال می‌کنیم، اما از امضای تفاهم‌نامه‌هایی که تنها امضا شوند و سپس به بایگانی سپرده شوند خودداری می‌کنیم.
سپس امیرخانی درباره جایزه جهانی فردوسی گفت: این تصمیم در دوره قبل گرفته شده که تصمیم خوبی است و اگر عملی شود می‌تواند جایزه‌ای بین‌المللی باشد، اما این موضوع اکنون تنها در حد ایده است و امیدواریم عملی شود.
او همچنین درباره پروژه ثبت آثار در یونسکو گفت: پروژه «حافظه جهان» یونسکو فرصت مناسبی است که آثار گران‌سنگ ایران را ثبت کنیم و این ثبت آثار مبارکی دارد که هم سبب شناساندن فرهنگ ما می‌شود و هم سبب می‌شود سازمان‌های نگهدارنده این آثار حفاظت بیشتری از آنها داشته باشند. در کتابخانه ملی نیز تاکنون چندین کتاب در یونسکو ثبت شده است. همچنین ما آثاری را ثبت ملی کرده‌ایم. امسال هم پنج اثر برای ثبت جهانی به یونسکو فرستاده می‌شود که شامل نسخه نفیسی از «کلیات سعدی»، قدیمی‌ترین نسخه «مثنوی معنوی» (که در اختیار کشور ترکیه است و با مشارکت آنها این کار انجام می‌شود)، «مصالح الممالک» از استخری، «الابنیه عن حقایق الادویه» (در حوزه پزشکی)، و «سفرنامه ناصرخسرو» (به مناسبت هزارساله شدن این سفرنامه) می‌شود.