خبرایران: صبح امروز مورخ 26 تیرماه سال 1397، نشست تخصصی نقد کتاب «از آبادان به حلبچه »در سالن فرماندهان موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با حضور نقادانی چون امیر محمد عباسنژاد و محمد قاسمیپور برگزار شد.
عبدالله اسماعیلی، رییس دایره تاریخ شفاهی سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس، ضمن اشاره به اهمیت تاریخ شفاهی و بیان مطالب بازماندگان دفاع مقدس، گفت: از سال 90 مصاحبههای تاریخ شفاهی شروع شد و تا کنون 50 عنوان کتاب به چاپ رسیده و تا سال آینده 50 عنوان دیگر به چاپ خواهد رسید. این کتاب نتیجه 60 ساعت مصاحبه بوده و یکسال زمان برای نگارش آن صرف شده است.
دراین نشست عباسنژاد به عنوان منتقد اظهار داشت: عنوان کتاب کلیشهای است. کتاب خوشخوان بوده اما خوش دست نیست، سنگین است و فونت خوبی دارد.
وی با اشاره به این که در کتاب از آبادان به حلبچه به اوضاع فرهنگی و اجتماعی اشاره نشده، گفت: متاسفانه در این کتاب زمان و مکان مصاحبه ذکر نشده است. وی افزود: تاریخ شفاهی به مباحثه و مجادله است و یک مصاحبهگر پرسا میخواهد. بعضی جاها مبهم است و عدم تسلسل زمانی وجود دارد.
محمد قاسمی پور یکی دیگر از منتقدان حاضر در نشست، با اشاره به این که تاریخ شفاهی اساسا آغاز پاسخ دادن به سوالهای سانسور شده است، گفت: در تاریخ شفاهی زمانی که اعتماد دوطرفه اتقاق میافتد، ناگفتهای نمیماند و سوالاتی که نشود پرسید، نداریم. تاریخ شفاهی حتی ممکن است یک صفحهاش هم چاپ نشود و میرود که در گنجه تاریخ ثبت شود.
وی ادامه داد: عدم اشراف بر فن گفتوگو در تاریخ شفاهی آفت کار است. در گفتگوی تاریخ شفاهی گفتگوکننده موظف است تمام تکنیکهای گفتوگو از قبیل مباحثه، مناظره و ... را بشناسد.
والی زاده، معاون فرهنگی موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در این نشست گفت: یکی از تعاریفی که برای تاریخ شفاهی گقته میشود، گفتگوی قاعدهمند است. این کتاب به جای تدوین، به مورخ نیازمند است و آن باید حفرههای تاریخ را پر کند. تاریخ شفاهی به دلیل حدیث نفس و نوستالژی بودن جذاب است.
همچنین وی ادامه داد: مورخ و کسی که به سراغ راوی میرود باید فرد آگاه به واقعه باشد. در این کتاب راوی بسیار زیرک است و پرسشگر منفعل عمل میکند. راوی به مصاحبه کننده و ناشر اعتماد ندارد و به صراحت گفت، من صلاح ندانستم که بعضی چیزها گفته شود.