محسن مؤمنی شریف رئیس حوزه هنری ضمن بیان اینکه حضور گسترده مردم در نمایشگاه کتاب و اقبال وسیع نباید موجب سوءتفاهم برای مسئولین شود، گفت: نباید این اقبال گسترده موجب سوءتفاهم شود که ما در مسأله کتاب خیالمان راحت است، جا دارد در هیأت دولت و سایر نهادها کارگروه ویژه بررسی کتاب ایجاد شود.
به گزارش خبرنگارخبرایران، نشست بررسی کتاب و کتابخوانی در سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی دقایقی پیش با حضور «محسن مؤمنی شریف» رئیس حوزه هنری و «محمدکاظم شمس» عضو هیأت خرید کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اصحاب در غرفه سوره مهر برگزار شد.
دراین نشست «حجت‌الاسلام سیدمحمدکاظم شمس» عضو هیأت خرید کتاب وزارت ارشاد ضمن اشاره به اینکه مشکلی که ما در حوزه کتاب داریم طبق پیش‌بینی‌ها رو به بهبود نمی‌رود گفت: همانگونه که پیش‌بینی می‌شد وضعیت حوزه کتاب نسبت به سال‌های قبل در شرایط بدتری قرار دارد و به نظر می‌رسد غرفه داران نمایشگاه کتاب هم تلقی‌شان این است که برخلاف انتظار روزهای خوبی را در نمایشگاه نمی‌گذرانند. البته برای این مهم باید یک برنامه فوری و یک برنامه طولانی‌مدت اندیشید.
وی تصریح کرد: اگر وضعیت نشر بخواهد خود را از این حالت خارج کند، اقتصاد نشر باید برای تداوم روی پای خود بایستد. پس ابتدا باید به این سمت برویم که حوزه نشر به لحاظ اقتصادی وابسته نباشد. اگر جنبه حمایتی در هر حوزه داشته باشد، به این دلیل که حوزه کتاب تأثیرگذار است، اهداف خاصی را برای خود ترسیم کرده است که عوامل حمایت‌کننده در آن تأثیرگذارند.
حجت‌الاسلام سیدمحمدکاظم شمس ادامه داد: گاهی عرصه سیاسی، اجتماعی و ... بر این اهداف غالب می‌شود. در تمام طول سال‌های بعد از انقلاب شاهد بودیم علی‌رغم شعار تمام دولت‌ها، اما مسأله اول کتاب نبوده است.
وی با بیان اینکه متولی نمایشگاه کتاب و ناشران هستند، افزود: کار اصلی این است که باید ابتدا هدفی تعریف شود تا اقتصاد نشر روی پای خود بایستد و زیرساخت‌ها تقویت شوند، اما این به معنی آن نیست که دولت و یا نهادها وظیفه‌ای ندارند.
حجت‌الاسلام شمس ضمن تأکید بر این مهم که بزرگترین مشکل عرصه کتاب و نشر همچنین اقتصاد نشر مسأله ویترین است، توضیح داد: باید این مشکل را حل کنیم، چرا که در عدم دارا بودن ویترین، سایر مشکلات نیز بر جای خود ماندگار خواهد بود. درنهایت حوزه نشر هدفش رسیدن کتاب به دست مخاطبان است و باید به آن توجه داشت.
عضو هیأت خرید کتاب وزارت ارشاد ضمن بیان اینکه ما در حوزه کتاب متولی رسمی نداریم، بیان کرد: ما در حوزه کتاب متولی رسمی نداریم گرچه معاونت فرهنگی ارشاد وظیفه مدیریت را داراست، اما سؤال این است که مدیریت و هدایت کتاب توسط معاونت فرهنگی باید انجام شود یا نه؟ باور من این است که اینگونه نیست، وقتی با آرمان مشخص اسلام، تشیع و انقلاب در حال انتقال پیام هستیم، لازمه آن این است که اینها در منظومه‌ای تنیده شود و باید با هم دیده شوند.
شمس به حوزه دفاع مقدس و توجه به آن اشاره کرد و گفت: حوزه دفاع مقدس از امور اساسی است که باید به آن به شکل ویژه پرداخته شود، نکته اول به خاطر دینی است که به خانواده شهدا داریم اما در مقام دوم به دلیل تأثیر و انتقال آن فضا به جامعه است. در آن دوران فضایی در جامعه ایجاد شده بود که لازمه آن انتقال از طریق ادبیات بومی است.
درادامه این نشست «محسن مؤمنی شریف» رئیس حوزه هنری نمایشگاه کتاب را فرصت مناسبی دانست که هر ساله به مقوله کتاب می‌پردازد و گفت: نمایشگاه کتاب فرصت مناسبی است که هر سال ما به مقوله کتاب بپردازیم و به این مسأله مهم فرهنگی اهتمام داشته باشیم وامسال سال فرهنگ است. طبعاً باید نگاهمان به این حوزه ویژه باشد. تعریفی که ما از فرهنگ داریم تابع اقتصاد نیز هست.
مؤمنی شریف فرهنگ را دارای 10 مؤلفه دانست و اقتصاد را جزئی از آن خواند و تصریح کرد: همه چیز در فرهنگ وجود دارد، متأسفانه در روزگار مدرن امروزی، فرهنگ به جزء تبدیل شده و تسامحی صورت گرفته، ولی باید گفت همه چیز زیرمجموعه فرهنگ است. باید به آن نگاه ویژه داشته باشیم تا به جایگاه واقعی نزدیک‌تر شویم که یکی از آنها کتاب است. کتاب مادر تمدن‌هاست و باید به آن توجه ویژه داشت.
رئیس حوزه هنری ضمن بیان اینکه حضور گسترده مردم در نمایشگاه کتاب و اقبال وسیع نباید موجب سوءتفاهم برای مسئولین شود، خاطرنشان کرد: نباید این اقبال گسترده موجب سوءتفاهم شود که ما در مسأله کتاب خیالمان راحت است، جا دارد در هیأت دولت و سایر نهادها کارگروه ویژه بررسی کتاب ایجاد شود.
مؤمنی به بازدید رهبر معظم انقلاب در سال 91 از نمایشگاه کتاب و منویات ایشان در حوزه کتاب اشاره کرد و گفت: سال 91 رهبر انقلاب هنگام بازدید از نمایشگاه، فرمایشات خود را در راستای مشکلات پیش روی این حوزه دانستند و فرمودند اگر وزیر ارشاد این مورد را در طول مسئولیت خود حل کند در کارنامه‌اش نقطه مثبتی درج خواهد شد؛ اما متأسفانه وزیر وقت اهتمامی به این موضوع نداشت.
وی سخنان خود را به حوزه کاغذ سوق داد و افزایش قیمت کاغذ را بازتاب افزایش قیمت جهانی ندانست و توضیح داد: گرانی کاغذ ربطی به موضوع جهانی ندارد، نمی‌گویم بی‌ربط بوده اما کارخانه‌هایی داشتیم که بهره لازم از آنها برده نمی‌شد. رهبر انقلاب تأکید ویژه‌ای به وزیر وقت داشتند تا بحث کاغذ را حل کنید، چرا که ما از نیمه دوم همان سال با مشکل مواجه شدیم و حضور گسترده مردم و استقبال آنها از نمایشگاه کتاب مثبت شمرده می‌شود، اما نشان‌دهنده آن است برای مردم ما با همه نامهربانی‌ها، کتاب مسأله شده و باید دسترسی به کتاب با سهولت همراه باشد اما اینگونه نیست. در اکثر نقاط کشور، کتابخانه مناسبی نداریم.
رییس حوزه هنری گفت: نمایشگاه‌های بزرگ باید هدفمند برگزار شوند. باید ببینیم در پی ترویج، فروش و یا همایش‌های فرهنگی هستیم، لذا ما به عنوان سوره مهر در نمایشگاه کتاب به دنبال فروش نیستیم، هر چند جزو ناشرانی محسوب می‌شویم که فروش خوبی دارند، لذا اینکه عنوان شد برخی از ناشران در نمایشگاه گلایه دارند، به این دلیل است که هدف مشخصی را دنبال نمی‌کنند.
مؤمنی شریف به بحث ترجمه نیز اشاره کرد و با بیان اینکه ما در حوزه تولید وضعیت قابل قبولی داریم، گفت: در این بخش در کل وضعیت قابل قبولی داریم، ادعا ندارم در همه عرصه‌ها با توجه به نیاز مردم کار تولید شده است، اما در برخی موارد کتاب‌های خوبی داریم، خصوصاً حوزه ادبیات که اگر به ترجمه آنها اهتمام شود، در جهان دارای جایگاه قابل قبولی خواهیم شد.
رئیس حوزه هنری به راه‌اندازی مرکز ترجمه در این نهاد اشاره و بیان کرد: انگلیسی، عربی، اردو، ترکی استانبولی و اسپانیولی از جمله زبان هایی است که در مرکز ترجمه این حوزه هنری فعال است و تولیداتی داشته، اما اهتمام به ترجمه باید دوسویه باشد.
وی افزود: ترجمه به زبان مقصد الزاماتی دارد اما اگر نگاه حرفه‌ای نباشد بعدها به مشکلاتی برمی‌خوریم. ما پس از 12 سال در این زمینه در حال رسیدن به موفقیت هستیم. مترجمان نباید بی‌گدار به آب بزنند و باید لوازم حرفه‌ای کار را در حوزه نشر بشناسیم. اگر اینها رعایت نشود، جز شکست حاصلی نخواهیم داشت، اما متأسفانه اخبار واصله برخلاف این امر است.
مؤمنی شریف در پاسخ به این سؤال که آیا دولت توانسته کتاب را وارد سبد خرید خانوار کند، گفت:ما منکر زحمات دولت‌های گذشته نیستیم، در شرایط مختلف با اوضاع بد اقتصادی، نمایشگاه کتاب خوبی را برگزار کرده‌اند و نشر ما فعال بوده است، اما شاید اختلاف ما با مسئولان محترم در طول این سالها این باشد که جایگاه کتاب را آنگونه که باید و شاید برای ملتی که انقلابی ایجاد کرده‌اند که اساس این انقلاب فرهنگی بوده، این مقدار دیده نشده است. از این رو بحث کتاب فراتر از معاونت فرهنگی وزارت ارشاد است.
وی در پایان سخنان خود به تأسیس شورای سینما اشاره و گفت: فکر می‌کنم در مواردی مثل کاغذ باید نگاه ملی صورت گیرد، اگر در همان زمان فرمایش رهبر انقلاب را جدی می‌گرفتیم و کارخانه‌های کاغذ رونق یافته و کارگروهی مثل شورای سینما ایجاد می‌شد، امروز شاهد سه یا چهار برابر شدن قیمت کتاب نبودیم.