خبرایران: خودروها و وسایل نقلیه بخش مهمی از زندگی ما را تشکیل می‌دهند و برای جبران حوادث احتمالی لازم است که اطلاعاتی در مورد نحوه بیمه کردن آنها و قوانین مربوطه داشته باشیم که در این مطلب به اختصار توضیح داده می‌شود.
به گزارش خبرایران، بنابر اعلام بیمه گسترش فردا، افرادی که در یک جامعه زندگی می‌کنند باید تابع قوانین و مقررات نظامات آن جامعه بوده و عملی خلاف مقررات موضوعه انجام ندهند. حال چنانچه شخصی چه از روی عمد و چه به علت بی‌احتیاطی و غفلت مرتکب عملی خلاف قانون و مقررات حاکم شود، مسئول بوده و مجازات خواهد شد و در صورتی که عمل آنها موجب لطمه جانی یا مالی به دیگری شود، موظف هستند زیان وارده را جبران کند. به این ترتیب برای یک فرد خاطی دو نوع مسئولیت ممکن است وجود داشته باشد یکی مسئولیت جزایی و دیگری مسئولیت مدنی.
مسئولیت جزایی وقتی تحقق پیدا می‌کند که شخصی به علت عمل خلافی که انجام داده باید مجازات شود که این مجازات ممکن است از نوع حبس، تبعید و یا پرداخت مبلغ به عنوان جریمه باشد. مسئولیت جزایی قابل بیمه کردن نیست در واقع بیمه مسئولیت جزایی خلاف مقررات و نظامات یک جامعه می‌باشد افراد یک جامعه حق استفاده از پوشش بیمه برای مجازات‌هایی که به سبب نقض مقررات باید متحمل شوند ندارند ولو اینکه عمل خلاف آنها عمدی نباشد.
مسئولیت مدنی زمانی مصداق پیدا می‌کند که شخصی موظف به جبران زیانی شود که به دیگری وارد کرده است مثلاً مالک یک اتومبیل موظف است چنانچه به علت برخورد اتومبیل او به اشخاص ثالث و یا به اتومبیل یا شئ دیگر، خسارتی به طرف مقابل وارد شده باشد، در صورتی که قانوناً مسئول باشد باید خسارت آن شخص را جبران نماید. بدیهی است یک فرد ممکن است به علت عملی که مرتکب شده هم مسئولیت جزایی داشته باشد و هم مسئولیت مدنی. مسئولیت مدنی قابل بیمه کردن است که این بیمه در چارچوب شرایط و مقررات خود انجام می‌گیرد.
در کشور ما بیمه شخص ثالث اتومبیل حالت اجباری و بیمه بدنه حالت اختیاری دارد.
در بیمه اتومبیل، وسیله نقلیه عبارت است از هر نوع وسیله نقلیه موتوری زمینی و شهری و بین شهری اتومبیل، وانت، کامیونت، کامیون، تریلی، اتوبوس، موتورسیکلت و یا هر نوع وسیله نقلیه دیگری که با نیروی محرکه موتور حرکت می‌کند.
بیمه‌گر، شرکت بیمه‌ای است که مشخصات آن در این بیمه‌نامه درج می‌گردد و در ازای دریافت حق بیمه، جبران خسارت احتمالی را طبق شرایط بیمه‌نامه به عهده می‌گیرد.
بیمه‌گذار، شخص حقیقی یا حقوقی است که مالک موضوع بیمه است یا به یکی از عناوین قانونی، نمایندگی مالک یا ذینفع را داشته یا مسئولیت حفظ موضوع بیمه را از طرف مالک دارد و قرارداد بیمه را با بیمه‌گر منعقد می‌کند و متعهد پرداخت حق بیمه آن می‌باشد.
انواع پوشش‌های بیمه‌ای برای وسائط نقلیه موتوری زمینی
پوشش بیمه‌ای بدنه: در بیمه اتومبیل گاهی تعهد بیمه‌گر، جبران خسارت وارد به خود وسیله نقلیه بیمه‌شده است. به عبارت دیگر بیمه گر با بیمه نمودن وسیله نقلیه تعهد می‌نماید چنانچه به علت هر یک از حوادث مشمول بیمه خسارتی به وسیله نقلیه وارد شده و یا کلاً از بین برود خسارت وارده را جبران نماید. این پوشش بیمه‌ای به بیمه بدنه اتومبیل معروف شده است.
پوشش بیمه‌ای مسئولیت مدنی: چنانچه بیمه‌گر تعهد نماید که اگر اتومبیل بیمه‌شده موجب بروز خسارت اعم از جانی یا مالی به اشخاص دیگری غیر از بیمه‌گذار گردد و بیمه‌گذار یا راننده مسئول جبران خسارت وارده باشد، خسارت وارده را پرداخت نماید این نوع بیمه را بیمه مسئولیت می‌نامند که اصطلاحاً به بیمه شخص ثالث اتومبیل معروف شده است.
اینک با توجه به پوشش‌های بیمه‌ای یاد شده بیمه اتومبیل را در دو بخش بیمه شخص ثالث و حوادث راننده در این متن و بیمه بدنه اتومبیل در متن بعدی مورد بررسی قرارمی گیرد.
بخش اول
بیمه شخص ثالث مسئولیت مدنی (بیمه اجباری خسارت وارده شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه)
قانون اصلاح بیمه اجباری مشتمل بر ۶۶ ماده و ۵۵ تبصره می‌باشد که تنها بخشی از مواد ۱ و ۲ و ۵ و ۶ و۱۴ و۱۷ و۲۱و۲۴ قانون اصلاح بیمه اجباری که اطلاع از آن مفید تشخیص داده می‌شود، در این نوشته مطرح می‌گردد:
ماده یک: الف: منظور از خسارت بدنی، هر نوع دیه یا ارش ناشی از هر نوع صدمه به بدن مانند شکستگی، نقص و از کار افتادگی عضو اعم از جزئی یا کلی، موقت یا دائم، دیه فوت و هزینه معالجه با رعایت ماده (۳۵) این قانون به سبب حوادث مشمول بیمه موضوع این قانون می‌باشد.
ب: منظور از خسارت مالی، زیان‌هایی می‌باشد که به سبب حوادث مشمول بیمه‌ی موضوع این قانون، به اموال شخص ثالث وارد شود.
پ: منظور از حوادث مذکور در این قانون، هر گونه سانحه‌ی ناشی از وسایل نقلیه موضوع بند (ث) این ماده و محمولات آنها از قبیل تصادم، تصادف، سقوط، واژگونی، آتش‌سوزی و یا انفجار و یا هر نوع سانحه ناشی از وسایل نقلیه بر اثر حوادث غیر مترقبه می‌باشد.
ت: منظور از شخص ثالث، هر شخصی است که به سبب حوادث وسایل نقلیه موضوع این قانون دچار زیان‌های بدنی و یا مالی شود به استثنا راننده مسبب حادثه می‌باشد.
ث: در بیمه اتومبیل، وسیله نقلیه عبارت است از هر نوع وسیله نقلیه موتوری زمینی و ریلی شهری و بین شهری و واگن متصل یا غیرمتصل به آن و یدک و کفی (تریلر) متصل به آنها: اتومبیل، وانت، کامیونت، کامیون، تریلی، اتوبوس، موتورسیکلت و یا هر نوع وسیله نقلیه دیگری که با نیروی محرکه موتور حرکت می‌کند.
ماده ۲: کلیه دارندگان وسایل نقلیه موضوع این قانون اعم از اینکه اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند مکلفند وسایل نقلیه خود را در قبال خسارت بدنی و مالی که در اثر حوادث وسایل نقلیه مذکور به اشخاص ثالث وارد می‌شود، حداقل به مقدار مندرج در ماده ۸ این قانون نزد شرکت بیمه‌ای که مجوز فعالیت در این رشته را از بیمه مرکزی داشته باشد بیمه کنند.
تبصره ۱- دارنده از نظر این قانون، اعم از مالک و یا متصرف وسیله نقلیه می‌باشد. و هر کدام که بیمه‌نامه موضوع این ماده را تحصیل نمایند، تکلیف از دیگری ساقط می‌شود.
تبصره ۲- مسئولیت دارنده وسیله نقلیه مانع از مسئولیت شخصی که حادثه منسوب به فعل یا ترک فعل اوست نمی‌باشد. در هر حال خسارت وارده از محل بیمه‌نامه وسیله نقلیه مسبب حادثه پرداخت می‌گردد.
ماده ۵: شرکت‌های بیمه مکلفند طبق مقررات این قانون و آئین‌نامه‌های مربوط به آن، با دارندگان وسایل نقلیه این قانون قرارداد بیمه منعقد نمایند.
ماده ۶: از تاریخ انتقال وسیله نقلیه کلیه تعهدات ناشی از قرارداد بیمه موضوع این قانون، به منتقل الیه وسیله نقلیه منتقل می‌شود و انتقال گیرنده تا پایان مدت قرارداد بیمه، بیمه‌گذار محسوب خواهد شد.
ماده ۱۴: در حوادث رانندگی منجر به جرح یا فوت که به استناد گزارش کارشناس تصادفات راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه، علت اصلی وقوع تصادف یکی از تخلفات رانندگی حادثه ساز باشد، بیمه‌گر مکلف است خسارت زیان دیده را بدون هیچ شرط و اخذ تضمین، پرداخت کند. و پس از آن می‌تواند به شرح زیر برای بازیافت به مسبب حادثه مراجعه کند:
الف: اولین حادثه ناشی از تخلف حادثه ساز راننده مسبب در طول مدت بیمه نامه: معادل دو و نیم درصد از خسارت‌های بدنی و مالی پرداخت شده.
ب: دومین حادثه ناشی از تخلف حادثه ساز راننده مسبب در طول مدت بیمه نامه: معادل پنج درصد از خسارت‌های بدنی و مالی پرداخت شده.
پ: سومین حادثه ناشی از تخلف حادثه ساز راننده مسبب در طول مدت بیمه نامه: معادل ده درصد از خسارت‌های بدنی و مالی پرداخت شده.
تبصره- مصادیق و عناوین تخلفات رانندگی حادثه ساز به موجب ماده (۷) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب ۰۸/۱۲/۱۳۸۹ تعیین می‌شود.
ماده ۱۷: موارد زیر از شمول بیمه موضوع این قانون خارج است:
الف: خسارت وارده به وسیله نقلیه مسبب حادثه و محمولات آن.
ب: خسارت مستقیم و یا غیرمستقیم ناشی از تشعشات اتمی و رادیو اکتیو
پ: جریمه یا جزای نقدی
ت: اثبات قصد زیان دیده در ایراد صدمه به خود مانند خودکشی، اسقاط جنین و نظایر آن و نیز اثبات هر نوع خدعه و تبانی نزد مراجع قضائی
تبصره: در صورتی که در موارد بندهای (الف) و (ب) اختلافی وجود داشته باشد، معترض می‌تواند به مرجع قضائی صالح رجوع کند.
ماده ۲۱: به منظور حمایت از زیان‌دیدگان حوادث رانندگی، خسارت‌های بدنی وارد به اشخاص ثالث که به علت فقدان یا انقضا بیمه‌نامه، بطلان قرارداد بیمه، شناخته نشدن وسیله نقلیه مسبب حادثه، کسری پوشش بیمه نامه ناشی از افرایش مبلغ ریالی دیه یا تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه یا صدور حکم توقف یا ورشکستگی بیمه گر موضوع ماده (۲۲) این قانون، قابل پرداخت نباشد. یا به طور کلی خسارت‌های بدنی که خارج از تعهدات قانونی بیمه گر مطابق مقررات این قانون است به استثنای موارد مصرح در ماده (۱۷)، توسط صندوق مستقلی به نام (صندوق تأمین خسارت‌های بدنی) جبران می‌شود.
ماده ۲۴: منابع مالی صندوق تأمین خسارت‌های بدنی به شرح زیر است:
الف: هشت درصد از حق بیمه اجباری موضوع این قانون بر مبنای نرخ نامه مذکور در تبصره (۳) ماده (۱۸) این قانون
ب: مبلغی معادل حداکثر یک سال حق بیمه اجباری که از دارندگان وسایل نقلیه‌ای که از انجام بیمه موضوع این قانون خودداری نمایند، وصول خواهد شد. نحوه وصول و تقسیط مبلغ مذکور و سایر ضوابط لازم این بند به پیشنهاد بیمه مرکزی ایران به تصویب مجمع عمومی صندوق خواهد رسید.
پ: مبالغ بازیافتی از مسببان حوادث، دارندگان وسایل نقلیه، بیمه‌گران و سایر اشخاصی که صندوق پس از جبران خسارت زیان دیدگان مطابق مقررات این قانون، حسب مورد دریافت می‌کند.
ت: درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری وجوه صندوق با رعایت ماده (۲۷) این قانون.
ث: بیست درصد از جرایم وصولی راهنمایی و رانندگی در کل کشور.
ج: بیست درصد از کل هزینه‌های دادرسی و جزای نقدی وصولی توسط قوه قضائیه و تعزیرات حکومتی.
چ: جرایم موضوع بند (پ) ماده (۴)، ماده (۴۴) این قانون.
ح: کمک‌های اعطایی از سوی اشخاص حقیقی یا حقوقی.
ماده ۶ آئین نامه اجرایی ماده ۱۸ قانون اجباری خسارت وارده شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه
در صورتی که خسارتی از محل بیمه نامه پرداخت نشود، بیمه گر موظف است پس از اعمال تخفیفات موضوع ماده ۵ آئین نامه از سال دوم به بعد هنگام تجدید بیمه نامه به ازای هر سال پنج درصد و حداکثر هفتاد درصد تخفیف عدم خسارت در حق بیمه پایه موضوع ماده ۳ این آئین نامه اعمال نماید.
تبصره ۱: مادامی که درصد تخفیف عدم خسارتی که به موجب مقررات قبلی به دارنده تعلق گرفته است بیش از درصدهای متعلقه طبق این آئین نامه باشد، هنگام تجدید بیمه نامه درصد تخفیف قبلی ملاک عمل قرار می‌گیرد.
عوامل مؤثر در محاسبه حق بیمه شخص ثالث بر اساس نوع خودرو
نوع خودرو
تعهدات مورد درخواست
مورد استفاده
میزان تخفیفات و جرایم
نرخ حق بیمه برای وسایل نقلیه سواری با کاربری آژانس، تاکسی، کرایه و مسافرکش شخصی درون شهری، ده درصد و سواری کرایه و مسافرکش شخصی برون شهری، بیست درصد بیشتر از حق بیمه وسایل نقلیه سواری مشابه است.
تعرفه حق بیمه آمبولانس، وسایل نقلیه ویژه حمل خون، حمل وسایل رادیولوژی و آتش نشانی با توجه به نوع و ظرفیت آنها بر اساس تعرفه وسایل نقلیه مشابه محاسبه خواهد شد.
در مورد وسایل نقلیه‌ای که برای تعلیم رانندگی به کار می‌روند، پانزده درصد به حق بیمه مربوط اضافه می‌شود.
چنانچه از سال ساخت وسیله نقلیه بیش از پانزده سال گذشته باشد، به ازای هر سال مازاد بر پانزده سال دو درصد و حداکثر بیست درصد به حق بیمه مربوط اضافه می‌شود.
تخفیف عدم خسارت بیمه شخص ثالث به شرح زیر می‌باشد:
سال اول ۵ درصد حق بیمه سالیانه
سال دوم ۱۰ درصد حق بیمه سالیانه
سال سوم ۱۵ درصد حق بیمه سالیانه
سال چهارم ۲۰ درصد حق بیمه سالیانه
سال پنجم ۲۵ درصد حق بیمه سالیانه
سال ششم ۳۰ درصد حق بیمه سالیانه
سال هفتم ۳۵ درصد حق بیمه سالیانه
سال هشتم ۴۰ درصد حق بیمه سالیانه
سال نهم ۴۵ درصد حق بیمه سالیانه
سال دهم ۵۰ درصد حق بیمه سالیانه
سال یازدهم ۵۵ درصد حق بیمه سالیانه
سال دوازدهم ۶۰ درصد حق بیمه سالیانه
سال سیزدهم ۶۵ درصد حق بیمه سالیانه
سال چهاردهم ۷۰ درصد حق بیمه سالیانه
جریمه دیر کرد به هنگام تمدید بیمه‌نامه در سیستم محاسبه و از بیمه‌گذار اخذ می‌گردد. (جریمه دیرکرد هر روز، معادل حق بیمه یک روز بیمه اجباری است و حداکثر آن یک سال می‌باشد. به عنوان مثال خودرویی که یک سال فاقد بیمه‌نامه می‌باشد با خودرویی که ۳ سال فاقد بیمه‌نامه می‌باشد، از هر دو آنان معادل یک سال جریمه دیرکرد اخذ می‌گردد.)
وظایف بیمه‌گذار قبل و بعد از وقوع حادثه
مطابق با ماده ۹ آئین نامه اجرایی ماده ۳ قانون بیمه اجباری خسارت وارد شده به شخص ثالث مصوب ۲۸/۰۴/۱۳۹۶ در صورت وقوع حادثه، بیمه‌گذار موظف است ظرف شصت روز مراتب را به بیمه‌گر اعلام نماید و مدارک ذیل را جهت رسیدگی برای بیمه‌گر ارسال نماید:
الف: بیمه نامه یا هر گونه مدرک دال بر دارابودن پوشش بیمه موضوع این آئین‌نامه.
ب: گزارش کارشناس راهنمایی و رانندگی یا گزارش مقامات انتظامی یا نظریه کارشناس یا هیئت کارشناسی منتخب مراجع قضائی حسب مورد.
پ: گواهینامه رانندگی راننده مسبب حادثه یا هر گونه مدرک دال بر داشتن گواهینامه رانندگی متناسب با وسیله نقلیه مربوطه
ت: مدرک شناسایی راننده مسبب حادثه.
ث: خلاصه پرونده بالینی راننده مسبب حادثه در صورتی که در مراکز درمانی بستری شده یا تحت معالجه قرار گرفته باشد.
ج: گواهی پزشکی قانونی در خصوص نوع و درصد صدمه بدنی وارد شده به راننده مسبب حادثه.
گواهی پزشک معالج یا بیمارستانی مبنی بر تاریخ شروع و خاتمه معالجه و هزینه‌های انجام یافته
چ: گواهی فوت یا جواز دفن صادره یا تأیید شده توسط پزشکی قانونی و شناسنامه باطل شده متوفی در صورت فوت راننده مسبب حادثه.
ح: گواهی انحصار وراثت در صورت فوت راننده مسبب حادثه.
شرکت خدمات بیمه‌ای گسترش فروش فردا نماینده حقوقی شرکت بیمه پارسیان، با استعانت از خداوند متعال و بهره‌گیری و تلفیق متخصصان فن‌آوری اطلاعات در کنار تجربه و تخصص کارشناسان مجرب صنعت بیمه، موفق به راه‌اندازی " بیمکوک " سامانه خرید آنلاین بیمه نامه شده است و امکان سفارش انواع خدمات بیمه به‌صورت آنلاین را فراهم کرده است و تلاش دارد تا به هدف اصلی خود که جلب رضایت تمامی مشتریان و بیمه‌گذاران است، نائل شود و در امر پاسخگویی نیاز بازار صنعت بیمه‌ای کشور تمامی تلاش خود را کرده است.
امروزه تعداد نمایندگی‌هایی که خدمات صدور بیمه‌نامه ارائه می‌دهند بالا رفته و روز به روز هم در حال افزایش است، اما در این میان بیمه‌گذاران محترم برای خرید بیمه‌نامه خودرو چه به صورت حضوری و چه به صورت خرید آنلاین به‌دنبال شرکت‌های بیمه‌ای هستند که بیشترین و بهترین پوشش‌ها و خدمات بیمه‌ای را ارائه دهند تا با خیال راحت خرید نمایند.
علاقه‌مندان برای کسب اطلاع بیشتر می‌توانند با شماره ۴۹۷۸۳-۰۲۱ تماس حاصل و یا به آدرس سایت شرکت خدمات بیمه‌ای گسترش فروش فردا مراجعه نمایند.