خبرایران: از همان روزهای ابتدایی آغاز به کار دولت تدبیر و امید بسیاری از تحلیل گران سیاسی ایران، رئیس جمهور جدید ایران را وام دار، دو حامی اصلی خود در انتخابات یعنی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی می‌دانستند و اعتقاد داشتند که حسن روحانی در رفتار سیاسی با توجه به نزدیکی فکری به این دو شخصیت سیاسی شباهت‌های فراوانی به این دو رئیس جمهور سابق ایران دارد.
رفتار سیاسی روحانی در یک سال سپری شده از روز 24 خرداد 92 تا به امروز نیز به خوبی نشان می‌دهد که روحانی می‌خواهد ایران را در مسیری قرار دهد که پیش از او این دو رفته‌اند، مسیری که در زمان احمدی نژاد از ریل اصلی خارج شد و کشور را به سمتی برد، که بسیاری حتی مراجع تقلید از آن به عنوان روزهای سخت یاد کردند و گفتند کار روحانی برای ساخت کشور بسیار سخت است حتی سخت تر از دولتی که کشور را به هشت سال جنگ تحویل گرفت.
دولت‌های هاشمی و خاتمی هرکدام دارای ویژگی‌های خاص خود بودند که همین ویژگی‌ها باعث شده بود مردم این دو دولت را با این ویژگی‌ها بشناسند. دولت آیت‌الله هاشمی که بعد از جنگ هشت ساله با عراق تشکیل شده بود، با توجه به شرایط کشور، اولین هدفش را بازسازی کشور انتخاب کرد و هاشمی تلاش کرد با تشکیل کابینه‌ای تماما اقتصادی به وضعیت کشور سروسامان دهند. آیت‌الله برای این کار احتیاج به کمک‌های خارجی داشت و برای همین درهای سیاست خارجی ایران را باز کرد تا بتواند به کمک کشورهای خارجی، کشور ایران را از یک کشور جنگ زده به یک کشور پیشرفته تیدیل کند.
مشکلات اقتصادی و وضعیت نابسامان شهرهای کشور باعث شد تا دولت تمام وقت خود را صرف بازسازی کشور کند و همین امر، موجب شد تا دولت سازندگی توجه کمی به فرهنگ و آزادی‌های اجتماعی داشته باشد. این امر حتی در دولت دوم هاشمی رفسنجانی نیز اتفاق افتاد و حتی رئیس جمهور آن زمان ایران اعلام کرد که بار سیاسی کابینه بردوش اوست و وزرا بهتر است به فکر مسائل اقتصادی کشور باشند. همین امر باعث شد تا بسیاری نسبت به رفتارهای دولت در زمینه‌های مدنی، اعتراض داشته باشند و ازنبود آزادی‌های اجتماعی انتقاد کنند.
همین نگاه باعث شد تا آنان در دوم خرداد سال 76 به سراغ سید محمد خاتمی بروند تا از طریق به خواسته‌های خود برسند. شعارهای وزیر سابق فرهنگ در زمینه جامعه مدنی و آزادی‌های اجتماعی نیز به تحقق این خواسته کمک کرد تا هاشمی رفسنجانی دولت را به سید محمد خاتمی بسپارد و دولت سازندگی جای خود را به دولت اصلاحات بدهد.
دولت اصلاحات که با شعار آزادی‌ها مدنی به قدرت رسیده بود، سعی کرد تا سال‌های ابتدایی و بعد از آن این شعار خود را محقق کند و زمینه ساز رشد فرهنگ و رفع بحران‌های اجتماعی حاصل از تغییر نسل در ایران بشود. دولت خاتمی نیز همچون دولت هاشمی، بیشتر وقت خود را صرف یک بعد از زندگی مردم کرد و اصلاح جامعه در دستور کار دولت خاتمی قرار گرفت.
تک بعدی بودن را می‌شود مهم‌ترین ویژگی دولت‌های اصلاحات و سازندگی دانست، مسیری که باعث شده است، روحانی سعی کند در آن گام برندارد بلکه سعی کند از ویژگی‌های هردوی این دولت‌های برای دولت خود استفاده کند. روحانی در سال اول دولت خود به سمت بهبود مسائل اقتصادی و سیاست خارجی به یادگار مانده از دولت محمود احمدی نژاد رفت.
او از همان روزهای ابتدایی تبلیغات ریاست جمهوری، از شعار چرخیدن سانتریفیوژها در کنار چرخیدن اقتصاد رونمایی کرد تا نشان دهد در بهبود وضعیت اقتصادی مردم عزم جدی دارد. رئیس جمهور تازه ایران اعتقاد داشت که بسیاری از مشکلات اقتصادی در کنار بی تدبیری‌های داخلی دولت قبل به تحریم‌های خارجی علیه ایران اختصاص دارد.
توافق بزرگ میان ایران و کشورهای 1+5 که به توافق ژنو معروف شد، در 100 روز اول دولت تدبیر و امید، نشان داد که روحانی حل مسئله هسته‌ای را در دستور کار خود قرار داده است. بعد از مسئله هسته‌ای روحانی به سراغ مشکلات اقتصادی رفت و سعی کرد با دادن سبد کالا و سروسامان دادن به هدفمندی یارانه‌ها، بحران اقتصادی ایران را از پیش روی خود بردارد.بعد از بهبود نسبی وضعیت اقتصادی کشور، حالا روحانی نگاهی نیز به مسائل فرهنگی و اجتماعی دارد. سخنان روحانی در مورد نقش حکومت در فرستادن مردم به بهشت و جهنم، آغاز کننده این تصمیم روحانی برای اجرای شعار فرهنگی خود بود.
سخنان روحانی در جشن انتظار و امید که به مناسب میلاد امام زمان و انتخابات 24 خرداد به خوبی نشان داد که روحانی تصمیم خود را برای اجرایی کردن سیاست‌های خود در زمینه فرهنگی و اجتماعی گرفته است. روحانی در این جشن گفت:« سخن ما سخن حُسن است و حسن است و راه ما راه حُسن و حسن. بنابراین ما در مسیر و راهی را که برگزیده‌ایم و انتخاب کرده‌ایم، چه در سیاست خارجی و چه در سیاست داخلی و چه در مسائل فرهنگی راه را ادامه خواهیم داد. ما مگر چه گفته‌ایم که برخی برآشفته‌اند؟ ما گفتیم فرهنگ از آن مردم است. مردم باید برای تعالی فرهنگ خود قدم بردارند. فرهنگ یعنی آنچه که ما با او زندگی می کنیم و خواهیم کرد. مگر بناست کسی فرهنگ را در کپسولی کند و در نسخه ای بنویسد و از داروخانه ای باید آن را خریداری کنیم؟ گویی عده‌ای هنوز در دوران حجر می اندیشند و فکر می کنند.»همانطور که مشاهده می‌شود، روحانی با توجه به سابقه حضور در نهادهای مختلف کشور به ویژه در دو دولت هاشمی رفسنجانی و خاتمی، به خوبی فهمیده است که تک بعدی بودن می‌تواند مشکلات فراوانی را برای دولت او بوجود بیاورد و به خاطر همین تلاش می‌کند تا دولت خود را از اتهام تک بعدی بودن نجات دهد و به یک دولت فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تبدیل کند. تنوع حضور افراد در کابینه روحانی خود بیانگر همین خواست رئیس دولت یازدهم است.
با توجه به این معنا می‌شود گفت که دولت سازندگی بعلاوه دولت اصلاحات، دولت اعتدال و تدبیر و امید را تشکیل می‌دهد، دولتی که می‌تواند با اتکا به تجربیات گذشته، آینده‌ای پرامید را برای کشور بسازد. او به خوبی از اشتباهات گذشته درس گرفته است و دوست ندارد دوباره آنان را تکرار کند.
مصطفی داننده