خبرایران: تولیدکننده سازهای کمانچه وسرنا گفت : متاسفانه امروز هیچ چیزی سرجای خودش نیست و مدرس سازفروش شده و مهرسازنده را پاک کرده و بعد با قیمت گزافی به اسم خود ساز را به هنرجومی فروشد. یا سازگر امروز به جایی رسیده که خودش چند آهنگ بلد شده و به خود اجازه تدریس می دهد.
استاد غلام عباس ورمزیار تولیدکننده سازهای کمانچه و سرنا درگفتگو با خبرایران درخصوص اینکه از چه سالی ساخت سازسرنا و کمانچه شروع کرده و نزد کدام اساتید آموخته اند، اظهارداشت : سال 1388 هنر خراطی را بعد از 6 ماه تحقیق و پژوهش آموختم . ضمن اینکه بعد از 3 سال هنر سازگری را نیز به شکل جدی دنبال و نزد استاد «حسین شعبانلو» یاد گرفتم. درواقع استاد شعبانلو کامل حاصل زحمات چندین ساله خود را در اختیارمن گذاشته و به شکل خیلی جدی درمسیر چگونگی ساختن سازموسیقی همراهی کردند. ایشان از بهترین ویولن سازان استان لرستان هستند ودراین جا از ایشان تقدیر وتشکر ویژه می نماییم .
درهیچ استانی ما نمایندگی فروش خاصی نداریم
ورمزیار درمورد ساخت انواع سازها تصریح کرد: من در کارگاهم این روزها سه نوع ساز«سرنا» ،« کمانچه» و«بالابان» می سازم و تلاش می کنم بهترین کیفیت را در ارائه محصولاتم داشته باشم.
وی در ادامه عنوان داشت : درهیچ استانی ما نمایندگی فروش خاصی نداریم . ولی هستند فروشگاه هایی که در نقاط مختلف کشور نمونه ساز به شکل محدود از ما دارند و مشتری با پسندیدن آن ثبت سفارش می کند. ضمن اینکه بسته به نوع ساز از یک تا سه ماه ساخت یک ساز زمان می برد. متاسفانه هیچ ارگان، نهاد و خانه ای هم از موسیقی حمایت نمی کند. در صورتی که اگر حمایت ها باشد، ما کسب و کارخودمان را توسعه داده ومی توانیم علاوه براشتغال زایی و جذب نیرو هم داشته باشیم.
متاسفانه هیچ حمایتی از سازگران نمی شود
این هنرمند جوان درمورد درخواست خود از متولیان ودست اندرکاران حوزه موسیقی افزود: متاسفانه هیچ حمایتی از سازگران نمی شود. حتی ما بیمه عمرنیستیم. متولیان و مسئولین تنها کاری که می توانستند در حق ما انجام دهند این بود که حداقل ما سازگان را تحت حمایت یکی از بیمه ها قرارمی دادند. به عنوان مثال خیلی از سازگران می دانند چوب توت گازهای سمی دارد . موقع ساخت ساز ناخودآگاه ریه های سازگران درگیر شده واثرات منفی آن درسنین بالاتر هنرمند را درگیر می کند. متاسفانه با وجود زدن ماسک گازهای سمی و خطرناک کار خودشان را انجام می دهند. بنابراین ما همیشه توقع داشته و داریم که متولیان و مسئولین حوزه موسیقی بیشتر درخصوص بیمه هنرمندان وسازگران ازما حمایت کنند.
قدرت خرید ساز در جامعه پایین آمده است
وی درمورد افزایش و نوسانات قیمت ارز در بازار داخلی و تاثیر آن در قیمت مواد اولیه تولید و فروش ساز تاکید کرد : افزایش نوسانات ارزتاثیرمستقیم در تولید وفروش انواع سازهای ایرانی داشته است به عنوان مثال 70 درصد مواد اولیه ساز کمانچه بستگی به قیمت دلاردارد. مثلا سیم تاندور، پایه برنجی، چوب های خارجی که در ساخت آن استفاده می شوند کلیفون، موی آرشه، که موی دم اسب است. همه وارداتی هستند و باعث شده متاسفانه قدرت خرید ساز در جامعه پایین بیاید. بنابراین هرچقدر قیمت ارز و دلار افزایش داشته باشد، قدرت خرید مردم پایین ترآمده و دراین وضعیت بد اقتصادی جامعه موسیقی به قشرمرفه جامعه اختصاص یافته است.
ورمزیاردرمورد تهیه چوب سازها و نوع درخت‌هایی مورد استفاده درساختن ساز ابرازداشت : برای ساختن سازکمانچه چوب هایی ایرانی نظیر«توت»،«گردو»، «شاه توت» وچوب های خارجی نظیر «آبنوس»، «پادوک»،«رزوود»، «هامون» و...مورداستفاده قرارمی گیرد. ساختن سازهای«سرنا» و«بالابان» نیز چوب های مانند «سیاه کنار»، «کهورآمریکایی»،«کهورسیستان»،«عناب استرالیایی »،«هامون» و ... مورد استفاده قرار می گیرند.
هیچ وقت کیفیت را فدای سرعت و پول بیشترنکرده ام
وی ادامه داد : برای تهیه چوب ها تلاش می کنیم از چوب های داخلی استفاده کنیم تا هزینه نهایی سازافزایش نیابد . چون اگر هزینه چوب بالاتر برود. قیمت نهایی ساز گران تر شده و مشتری قدرت خرید کمتری خواهد داشت . معمولا ما چوب های مثل «گردو» و «کنار» را دربیشه پیدا می کنیم و بعد از برش آن مراحل خشک کردن و نیمه کار کردن چوب را انجام می دهیم.این درحالی است که باید مواظب باشیم تا چوب ترک نخورده و خم نشود. همچنین دچار پیچیدگی هم نشود.
ورمزیاردرخصوص نوازندگی با سازهای ساخت خود نیز خاطرنشان کرد: متاسفانه نوازنده نیستم دوست داشتم دراین عرصه هم باشم ، اما به دلیل گرفتاری ساخت سازنتوانستهام دراین عرصه وارد شودم وبه نوعی وقت اضافی ای برای آموختن نوازندگی نداشته ام. من تا به امروزبالای 250 عدد سرنا، 150 عدد کمانچه ونزدیک به 100 عدد بالابان ساخته ام. سازهایی هم که ساخته می شود چند نفر ازاساتید متبحرو حرفه ای ساز که اکثرا از دوستان خودم هستند سازها را تست و نوازندگی می کنند . بعد ازتأیید ونداشتن مشکل سازها تحویل مشتری می شود. تلاش من درطی این سالها این بوده که هیچ وقت کیفیت را فدای سرعت نکنیم. همیشه اول کیفیت مطرح بوده و درمرحله دوم به سود دهی فکر کرده ام. چرا که در صورت نگهداری درست این سازها سال های سال حتی بیشتر از عمرسازنده عمر خواهند کرد .
هنرسازگری ناامیدی ندارد
وی درمورد ناامیدی سازگران از نبود امکانات عنوان داشت : هنرسازگری ناامیدی ندارد. چون به مرور یک نفر در ساخت ساز ، روح اش با موسیقی، ساز آمیخته می شود. بنابراین دلزدگیو ناامیدی در این حرفه معنا و مفهمومی ندارد. هرچند بی تفاوتی متولیان موسقی نسبت به این حرفه همیشه وجود دارد. اما دلیلی بر ناامدی نیست.
تعمیر ساز سرنا به خصوص قدیمی نیاز به حساسیت و دقت بالایی دارد
این سازگر در خصوص وضعیت درآمد ساخت ساز وهمچنین تعمیر ساز های قدیمی و آسیب دیده هم تصریح کرد : درآمد یک سازگر با شرایط کنونی جامعه که هر روز شاهد افزایش قیمت ها هستیم بد نیست به شرطی که ارگانهای دولتی و نهاد ها حمایت کنند. ما تعمیرات سازها را مخصوصا سرنا را انجام می دهیم. تعمیر ساز سرنا به خصوص قدیمی حساس است . نیاز به حساسیت و دقت بالایی دارد. اگر درتعمیر این ساز اشتباهی رخ دهد غیر قابل جبران است. چون این ساز مستقیم با بخارو رطوبت دهان سرو کار دارد. به همین دلیل اگر خوب تعمیر نشود درآینده وبعد از چند سال دیگر امکان تعمیر وجود ندارد و تعمیر دوباره مشکل سازخواهد بود.
امروزهیچ چیزی سرجای خودش نیست/مدرس سازفروش شده ومهرسازنده را پاک وبا قیمت گزافی ساز را به اسم خود به هنرجومی فروشد
وی درخصوص وضعیت ساخت سازوهمچنین مشکلات موجود برای سازگران در کشورهم توضیح داد: به قول استاد لوریس چکناواریان کشتی موسیقی ایران در حال غرق شدن است، دیر یا زود این کشتی غرق می شود. مگر اینکه متولیان و مسئولین فکری به حال این کشتی کنند. متاسفانه امروز هیچ چیزی سرجای خودش نیست. استاد کلمه شایسته ای است که اسم آن را نمی توان به هرکسی گفت. امروز مدرس سازفروش شده و مهرسازنده را پاک کرده وبعد با قیمت گزافی به اسم خود ساز را به هنرجومی فروشد. یا سازگر امروز به جایی رسیده که خودش چند آهنگ بلد شده و به خود اجازه تدریس می دهد. نباید این گونه باشد سازگر کارش ساختن ساز است نه تدریس. اموختن موسیقی کار اساتیدی است که سال های تحقیقو پژوهش در این خصوص دارند.
آموزشگاه موسیقی با فروشگاه لوازم موسیقی زد و بند دارند
ورمزیار با تکرار اینکه هیچ چیز سرجای خودش نیست، ابرازداشت : آموزشگاه موسیقی با فروشگاه لوازم موسیقی زد و بند دارند و به همدیگر درصد فروش می دهند. یا سازگران با آموزشگا های موسیقی زد وبند دارندو درخواست فروش سازشان را دارند. کسانی که این درصد فروش را نمی دهند حذف می شوند. خودم اعتقادی به این نوع کار ندارم . دوستانی هستند درخرم آباد ، الیگودرز و حتی تهران به همین دلیل بحث فروش ساز حذف شده اند.
دلال بازی جای هنر را گرفته است
وی درپایان سخنان خود گفت : متاسفانه هنر کم کم در کشور ما درحال از بین رفتن است. تا جایی که دلال بازی جای هنر را گرفته است. فروشنده چوب دلال سازشده است. فروشنده چوب به سازگر می گوید چوب برای ساخت می دهم اما به جای پول ساز بدون مهر به من بدهید. این پیشنهاد بارها برای من اتفاق افتاده واز من در قبال چوب تقاضای ساز بدون مهر کرده اند . که زیر بار این نوع توهین نرفته ام. هیچکس به حق خودش قانع نیست. به خصوص مدرسانی که درآموزشگاه های خصوصی درس می دهند.هنرجویی موسیقی ساز خریده به آموزشگاه می برد واستاد آموزشگاه بدون اینکه ساز را امتحان کند با لابی و ارتباط خودش بدون اینکه به ساز و مهر آن نگاه کند. به هنرجو می گوید این ساز خوب نیست ، برو و فلان ساز را از فلان فروشگاه خرید کن. این ساز خوبی نیست بروسازرا پس بده، خودم ساز می خرم. یا متاسفانه برخی مهرسازها را پاک و به اسم خودشان رو ساز مهر می زنند ، که این گونه حرکت ها در شان هنر ایران نیست.