خبرایران: معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد با اشاره به افزایش ۳ میلیارد تومانی بن کارت دانشجویی گفت: نیم میلیون کتاب در بیست و هشتمین دوره نمایشگاه کتاب تهران عرضه می‌شود.
به گزارش خبرنگارخبرایران ، نشست خبری بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران صبح امروز، 14 اردیبهشت‌ماه با حضور«سیدعباس صالحی» معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد و رئیس نمایشگاه کتاب تهران،«امیرمسعود شهرام‌نیا»قائم مقام ، «محمود آموزگار» رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و سخنگوی نمایشگاه کتاب تهران ،«سیدمهدی جعفری» مدیر روابط عمومی نمایشگاه کتاب تهران و اصجاب رسانه برگزارو دراین نشست خبری «سیدعباس صالحی» معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد و رئیس نمایشگاه کتاب تهران با ارائه گزارشی از نمایشگاه کتاب تهران افزود: در این دوره 2450 ناشر داخلی در 2160 غرفه حضور دارند. با وجود آئین‌نامه‌های سخت‌گیرانه برای حضور ناشران از نظر تعداد کتاب‌های چاپ اول، این تعداد برای حضور انتخاب شده‌اند.
وی افزود: نمایشگاه فضایی را فراهم می‌کند تا با مخاطب رودررو قرار گیرد و فاصله‌ها از میان برود، همچنین فرصتی برای برگزاری کتابخانه بزرگی است که حدود 300 عنوان کتاب داخلی و 165 هزار عنوان کتاب خارجی و مجموعاً حدود 460 هزار عنوان کتاب در نمایشگاه ارائه خواهد شد. مانند کتابخانه‌ای که طی 10 روز در گردش است و می‌توان گفت؛ حدود نیم میلیون کتاب در نمایشگاه امسال عرضه می‌شود.
صالحی با بیان اینکه این فرصت تجمیع بی‌بدیل است، ادامه داد: نمایشگاه کتاب فرصتی برای دیپلماسی فرهنگی بر محور کتاب و نشر است و ناشرانی که از آن سوی مرزها می‌آیند و میهمانانی که دعوت می‌شوند، همه در این راستاست و این نمایشگاه صرفاً دریچه‌ای برای صنعت نشر نیست، بلکه فرصتی برای گفت‌وگوی ناشران است. همچنین فرصت 10 روزه‌ای است تا اهل فرهنگ در موضوعات مرتبط با نشر و فرهنگ با هم گفت‌وگو کنند.
وی این نمایشگاه را نوعی پاتوق و دید و بازدید اهل فرهنگ دانست و درباره رویکردهای نمایشگاه امسال اظهار کرد: تأکید بر وجه بین‌المللی نمایشگاه کتاب تهران یکی از رویکردهای مهم آن است که در شورای برنامه‌ریزی و سیاستگذاری و کمیته بین‌الملل نمایشگاه پیگیری شد؛ چرا که باید از عنوان بین‌المللی محافظت کرد و نسبت به اعتلای آن کوشید. عوامل متعددی طی سال‌های گذشته در کمرنگ شدن این وجه از نمایشگاه دخیل بودند که این اتفاق خوبی نبوده است که در این راستا در سال گذشته با توجه به همزمانی و تاریخ مشترک افغانستان انتخاب شد، اما امسال به دنبال کشور عربی بودیم و به دلایل گوناگون چند کشور مطرح بود که در نهایت عمان انتخاب شد.
وی تأکید کرد: این انتخاب نباید به رفت و آمد منحصر شود، بلکه عمان می‌تواند زمینه‌ای برای پایلوت فرهنگی و استمرار ارتباطات فرهنگی برای کشورمان باشد و امروز هم یک هیئت ده‌ها نفری حضور می‌یابد و در حال حاضر نیز مشغول تجهیز غرفه‌های خود هستند.
صالحی تصریح کرد: ما بیش از اینکه به چند روز نمایشگاه بیندیشیم، به سال‌های آینده فکر می‌کنیم تا اتفاقات خوبی در این حوزه را شاهد باشیم، امسال تعداد میهمانان خارجی افزایش یافته و رؤسای نمایشگاه‌های مهم در کشورمان حضور می‌یابند که این حضور، کار سمبلیک نیست و در راستای ارتقای فضای نشر انجام می‌شود.
وی ادامه داد: در بخش بین‌الملل از حدود 100 هزار عنوان کتاب غیرتکراری لاتین 50 درصد مربوط به سال 2013 به بعد است و می‌توانیم ادعا کنیم در بخش بین‌الملل چند قدم به جلو آمده‌ایم.
صالحی با اشاره به رویکرد دوم نمایشگاه کتاب تهران گفت: عدالت فرهنگی رویکرد دوم است و بارها گفته‌ام که ایران، تهران نیست و باید باور کنیم که کشوری 70 میلیونی با فرهنگ‌های متنوع هستیم، درست است که این نمایشگاه کتاب تهران است، اما نمایشگاه کتاب ملی به شمار می‌آید و ناشران شهرستانی می‌توانند در آن دیده شوند. در این دوره هر روز از نمایشگاه به یک استان و برنامه‌های آن اختصاص پیدا کرده و سالن استان‌ها راه‌اندازی شده است. همچنین اهواز که به عنوان پایتخت کتاب ایران انتخاب شده، سالن مستقلی دارد تا برنامه‌های متنوعی را ارائه کند.
وی عنوان کرد: رویکرد سوم واگذاری امور تصدی‌گرایانه است. کار دولت برگزاری نمایشگاه و جشنواره نیست و نباید آن را تقلیل دهیم، بلکه باید با مشارکت دادن تشکل‌های صنفی کمک به چابک‌سازی دولت کرد. این اتفاق را در سال گذشته چند قدم تجربه کردیم، اما امسال بخش زیادی جلو آمده‌ایم و 5 کمیته اصلی نمایشگاه به اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران سپرده شده است.
رئیس نمایشگاه کتاب تهران به رویکرد چهارم نمایشگاه اشاره و عنوان کرد: توجه به نشر دیجیتال و الکترونیک رویکرد مهم دیگری است؛ چرا که که افق آینده نشر، ترکیبی از نشر الکترونیک و کاغذی است و نشر کاغذی نمی‌تواند نشر الکترونیک را نادیده بگیرد و این دو بال، برای پرواز نشر ایران است.
صالحی گفت: تقویت رویکرد نمایشگاهی و توجه به هویت ایرانی و اسلامی از رویکردهای دیگر نمایشگاه است. نمایشگاه کتاب نمایه‌ای از دیانت و ارزش‌های ملت است و این نمایه نباید با هویت این ملت متفاوت باشد. تکمیل تسهیلات به مراجعان نیز رویکرد دیگری است و با توجه به اینکه مکان متناسب با نمایشگاه را نداریم خدمات کمتری می‌توان ارائه کرد، اما همه تلاش این است که مخاطبان به راحتی بتوانند از نمایشگاه بازدید کنند.
امیرمسعود شهرام‌نیا نیز با اشاره به اهمیت نمایشگاه کتاب تهران عنوان کرد: نمایشگاه کتاب را اگر نگوییم پرمخاطب‌ترین نمایشگاه جهان، یکی از پرمخاطب‌ترین نمایشگاه‌های کتاب دنیاست و امروز تقاضا و عطش برای حضور ایران در نمایشگاه‌های خارجی افزایش یافته است. در بعد داخلی هم از حیث علاقه حضور قشرهای گوناگون قابل توجه است و میعادگاهی برای حضور آنها به شمار می‌رود. از سوی دیگر بعد اقتصادی و فروشگاهی آن برای اهل نشر حائز اهمیت است.
برگزاری 600 نشست در بخش‌های گوناگون نمایشگاه کتاب تهران
وی افزود: سراهای اهل قلم فرصت خوبی برای ارتباط اهل قلم است و با توجه به شعار نمایشگاه ضرورت این موضوع بیش از اندازه است که در این راستا 5 فضای گفت‌وگو در نمایشگاه ایجاد شده است تا با برگزاری نشست‌های گوناگون این کار انجام شود. در بخش بازار جهانی کتاب، هر روز به نام یکی از کشورها نامگذاری شده و با حضور مسئولان آن کشور، برنامه‌هایی تدارک دیده شده است.
شهرام‌نیا در ادامه از برگزاری 600 نشست در بخش‌های گوناگون نمایشگاه کتاب تهران خبر داد و بیان کرد: امسال برای اطلاع‌رسانی بهتر وب‌سایت نمایشگاه کتاب تهران و بانک اطلاعات کتاب راه‌اندازی شده است تا دانشجویان و سایر مخاطبان به راحتی بتوانند به کتاب‌های مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند و همه کارها در نمایشگاه اعم از پرداخت وجوه و صدور بن‌کارت و ... به صورت مکانیزه انجام می‌شود.
محمود آموزگار هم در ادامه این نشست گفت: در این دوره، واگذاری واقعی نمایشگاه انجام شده است و این موضوع اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چرا که اگر کارهای نمایشگاه را اهل آن انجام دهند نتیجه بهتری را شاهد خواهیم بود.
همکاری مجمع ناشران با نمایشگاه قطع نشده است
در ادامه این نشست مسئولان به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دادند. در ابتدا شهرام‌نیا در پاسخ به سؤال خبرنگاری مبنی بر عدم توجه به درخواست‌های مکرر مجمع ناشران انقلاب برای برپایی سالن یاس گفت: صحبت‌های نیلی مبنی بر مکاتبات صحیح است، اما قرار شده بود پیرامون میزان واگذاری تصمیم‌گیری کنیم که پروسه زمانی طی شد، ولی بعد از این نامه بود که بحث واگذاری کار به تشکل‌ها مطرح شد. تا جایی که اطلاع دارم جلساتی با اتحادیه و مجمع برگزار شده است، اما روند معرفی مدیر کمیته جنبی کمی طولانی شد و باید تاکید شود که در مجموع تشکل‌های دموکراتیک تصمیم‌گیری می‌کنند.
وی ادامه داد: وقتی کار به خانه کتاب محول شد، چند جلسه پس از آن برگزار شد اخیراً هم جلسه‌ای برگزار شد و قرار شد مجمع ناشران در نمایشگاه حضور داشته باشند و همکاری مجمع با نمایشگاه قطع نشده است و امیدواریم این تعامل گسترده‌تر شود و ما تعامل خواهیم داشت تا مجمع ناشران کارهای ارزشمند خود را عرضه کند. البته بی‌انصافی است اگر عنوان نکنم که آنها هر سال هزینه سنگینی را بدون چشم‌داشت صرف می‌کردند؛ چرا که ایجاد سالن موقت هزینه هنگفت دارد، اما مجمع ناشران امسال در شبستان غرفه دارد و ایستگاه‌هایی را خواهند داشت، اما در توافق، سالن کارنامه نشر توسط خانه کتاب اجرا می‌شود.
تکذیب حضور انتشارات الزویر در نمایشگاه کتاب تهران
محمود آموزگار نیز درباره حضور انتشارات الزویر گفت: زمانی که بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب در واقع بخش یارانه‌ای ارزی بود، شرایط حضور نمایندگان انحصاری تعدادی از ناشران خارجی در نمایشگاه فراهم شده بود. اما از سال 1380 و با تغییر رویکرد در ارائه یارانه حمایتی حوزه نشر بین‌الملل، این مناسبات تغییر کرد.
وی افزود: انتشارات «الزویر» به جز در یکی، دو دوره، در هیچ سالی در بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران حضور نداشته است و حتی نماینده انحصاری هم به آن تعبیر که عرض کردم، نداشت. در واقع تعدادی از شرکت‌های پخش کتاب بودند که کتاب‌های این ناشر را هم در کنار کتاب‌های سایر ناشران عرضه می‌کردند.
آموزگار تاکید کرد: امسال هم مدیر منطقه خاورمیانه انتشارات الزویر به بنده یک ایمیل رسمی ارسال کرد که در آن اعلام کرده بود ما در نمایشگاه کتاب تهران حضور نداریم، اما کتاب‌هایمان را از طریق موزعان دیگری عرضه می‌کنیم. غرفه‌ای هم که گفته شده مربوط به این انتشارات است، در واقع مربوط به آن شرکت پخشی است که کتاب‌های ناشران مختلف منطقه و از جمله الزویر را عرضه می‌کند.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران یادآور شد: هیئتی بلندپایه از انتشارات الزویر از نمایشگاه کتاب تهران بازدید خواهند کرد.
بن کتاب اهدایی قطع شد/ اهدای بن فقط به سه گروه
رئیس نمایشگاه کتاب تهران نیز درباره حذف بن‌های کتاب گفت: بن کتاب حدود یک دهه پیش و زمانی که تسهیلات حمایتی از کاغذ قطع شد، در ردیف حمایتی وزارت ارشاد قرار گرفت با این هدف که کمکی به مصرف‌کنندگان کالاهای فرهنگی یعنی کتاب باشد، یعنی چیزی شبیه همان یارانه نقدی البته با نگاه حمایتی از مصرف‌کننده، این حرکت آن زمان و علی‌رغم ادله دفاعی متقنی که درباره آن وجود داشت، نیازمند بازنگری بود؛ چرا که اتفاقاتی که می‌افتد باید در راستای اصلاح رویه‌های اشتباه باشد.
صالحی ادامه داد: یکی از بحث‌هایی که از سال گذشته به طور جدی مورد توجه مقام عالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، بازنگری در این تسهیلات حمایتی بود، با توجه به ایده‌هایی که در این خصوص وجود داشت، قدم‌های مهمی برداشته شد و چند تصمیم اتخاذ شد که یکی از آنها، این بود که انتشار بن کاغذی کلاً متوقف شود. ردیابی‌های ما امکان بررسی میزان دقیق مصرف بن‌های کاغذی در حوزه اقتصاد نشر و در واقع تبدیل آنها به کتاب را به وجود نیاورد؛ چراکه این حواله‌ها، کاغذی و با هویت‌های کلی بود با این حال مشاهده می‌شد که این بن‌ها تبدیل به پول نقد می‌شد.
وی افزود: تصمیم بر این شد که این یارانه حمایتی حتماً به صورت کارت الکترونیک خرید کتاب و به نام اشخاص و با درج شماره ملی آنها روی کارت باشد تا امکان ردیابی بن‌ها فراهم شود و مشخص شود که چه میزان از آنها تبدیل به کتاب می‌شود، بنابراین ما امسال هیچ بنی بدون نام نداریم. همچنین تصمیم بر این شد که این بن‌ها زمان‌دار باشد، ما در این خصوص از تجربه‌های نمایشگاه‌های استانی کتاب استفاده کردیم، بر این اساس بن‌هایی که به اقشار مشخصی در نمایشگاه کتاب داده می‌شود، در مقطع نمایشگاه شارژ می‌شوند و با پایان نمایشگاه، اعتبار آنها هم تمام می‌شود.
رئیس نمایشگاه کتاب با بیان اینکه تصمیم چهارم این بود که بن اهدایی داده نشود، تاکید کرد: سال گذشته به جهت اینکه مدت زیادی از تغییرات در وزارت ارشاد نگذشته بود که ما وارد بحث نمایشگاه کتاب شدیم، نتوانستیم برآورد کنیم که چه میزان بن رایگان توزیع شده است، اما با توجه به آمارهایی که از سال‌های قبل نمایشگاه داشتیم، می‌توانم بگویم که توزیع بن رایگان در دوره قبلی نمایشگاه تا حد زیادی تقلیل یافت. امسال تصمیم بر حذف کامل بن‌ها گرفته شد و ما از قِبل این تصمیم توانستیم اعتبار حمایتی خود را از بخش یارانه مصوب نمایشگاه یعنی بن دانشجویی و طلاب از 7 میلیارد و 200 میلیون تومان دوره قبل به 10 میلیارد تومان افزایش دهیم.
وی سپس با اشاره به 3 تصمیم مهم شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب درخصوص توزیع بن رایگان در دوره بیست و هشتم گفت: سه گروه در این زمینه استثنا شدند؛ یکی از این گروه‌ها اهل قلم بودند که به همین منظور آیین‌نامه‌ای تدوین شد که براساس آن اهل قلمی که در 5 سال گذشته دو کتاب در حوزه بزرگسال و یا 3 کتاب در حوزه کودک نشر داده باشند، بن رایگان دریافت خواهند کرد. گروه دوم سخنرانان در نشست‌های سراهای اهل قلم بود؛ از آنجا که ممکن است اعطای هدیه نقدی و پول به این عزیزان اندکی ناشایست باشد، تصمیم گرفته شد که بن‌های اهدایی به این گروه تعلق گیرد. همچنین براساس تصمیم شورای سیاستگذاری در جلسه آخر خود، خبرنگاران حوزه کتاب هم مشمول دریافت بن‌های رایگان شدند؛ چراکه ما معتقدیم آنها افرادی درگیر در حوزه کتاب هستند و باید کتاب بخوانند و لذا حمایت از آنها لازم است.
رئیس نمایشگاه کتاب تصریح کرد: به جز سه گروهی که اشاره کردم در نمایشگاه امسال به هیچ‌کس بن رایگان کتاب داده نخواهد شد، وزیر و وکیل هم نداریم و هیچ شخصیتی اعم از سیاسی، اجتماعی و یا غیره بن اهدایی دریافت نخواهد کرد.
وی همچنین گفت: تصمیم دیگری که در رابطه با یارانه حمایتی نمایشگاه گرفته شد، این بود که از آنجا که مشارکت برخی سازمان‌ها و موسسات در نمایشگاه کتاب موجب کمک به اقتصاد نشر و رونق آن خواهد شد و ارزیابی آماری ما هم این را ثابت کرده بود مقرر شد حداکثر به میزان 20 درصد از کل آورده‌ای که این موسسات و سازمان‌ها به حوزه اقتصاد نشر وارد می‌کنند، از آنها در قالب ارائه بن حمایت شود.
نمایشگاه کتاب تهران نمی‌تواند مکان دائمی داشته باشد
صالحی در ادامه درباره ضمانت اجرایی تعهدات ناشران متخلف طی دوره‌های گذشته و حضور آنها در این دوره عنوان کرد: همه ناشرانی که مجوز ارشاد را برای فعالیت دارند و کتاب‌هایی که مجوز نشر گرفته و منتشر شده‌اند در نمایشگاه حاضر می‌شوند.
وی همچنین درباره آرای سال گذشته کمیته تخلفات آنها پا برجا دانست و گفت: ناشرانی که از حضور در نمایشگاه امسال محروم شده‌اند، نمی‌توانند در نمایشگاه کتاب حاضر شوند.
امیرمسعود شهرام‌نیا پیرامون مکان برگزاری نمایشگاه کتاب نیز اظهار کرد: نمایشگاه کتاب تهران مثل هر نمایشگاهی نمی‌تواند مکان دائمی داشته باشد. ارشاد هم اگر همه اعتبار سالانه خود را ارائه کند، باز هم کفاف نخواهد داد. معمولاً شهرداری‌ها عهده‌دار این امور هستند و ما در واقع مستأجر هستیم و تنها جایی که امکان برگزاری هست در حال حاضر مصلای امام خمینی است.
سیدمهدی جعفری، مدیر روابط عمومی نمایشگاه کتاب تهران با اشاره به حضور خبرنگاران گفت: در این دوره 437 خبرنگار داخلی و 76 خبرنگار خارجی برای پوشش رویداد بزرگ فرهنگی کشور ثبت‌نام کرده‌اند.