خبرایران: جین یکی از پرکاربردترین پارچه ها در تولید پوشاک است. اما در حال حاضر صنعت نساجی ایران بین 20 تا 30 درصد نیاز داخلی را تامین می کند و بخش عمده پارچه جین مورد نیاز کشور از چین، هند، پاکستان و ترکیه وارد می شود.
جین یکی از پرکاربردترین پارچه ها در تولید پوشاک است. اما در حال حاضر صنعت نساجی ایران بین 20 تا 30 درصد نیاز داخلی را تامین می کند و بخش عمده پارچه جین مورد نیاز کشور از چین، هند، پاکستان و ترکیه وارد می شود. تولیدکنندگان لباس های جین بر این باورند که تولید پارچه جین یکی از فضاهایی است که امکان سرمایه گذاری مناسب در آن وجود دارد. لباس های جین به پوششی برای تمام فصول تبدیل شده اند. روزگاری شلوارهای جین به دلیل ضخامت پارچه، فقط در فصول سرد سال به عنوان تنپوش به کار گرفته می شد و در تابستان ها، این شلوارهای پارچه ای و نازک بودند که بازار پوشاک را در تصرف خود در می آوردند.
اما این روزها با پیشرفت تکنولوژی، جین های تابستانه هم به بازار آمده است. جین هایی که علاوه بر شیک بودن، شست وشوی آسان و عدم نیاز به اتوکشی، سبک و نازک هم هستند و تحمل گرمای طاقت فرسای تابستان را برای مصرف کننده امکان پذیر می کنند. گفته می شود گردش مالی پارچه های جین در بازارهای دنیا وضعیت بسیار مطلوبی داشته و هر روز بر میزان تقاضا برای این پارچه ها در بازارهای جهانی افزوده می شود، اما گویا صنعت نساجی ایران برای پاسخ به نیازهای جامعه با استفاده از توان داخلی، برنامه خاصی ندارد.
سابقه تولید، کمتر از 2 دهه
صالح فراز، یکی از تولیدکنندگان، درباره تاریخچه تولید پارچه جین در کشور به «فرصت امروز» می گوید: این صنعت از سال 68 وارد ایران شده است. در این سال فعالیت ها بیشتر بر تکمیل پارچه جین متمرکز بود. از سال 76 نیز رسما تولید جین در ایران آغاز شد. به گفته وی، با توجه به اینکه در ایران 30 درصد جمعیت جوان بوده و پارچه جین در بین این قشر طرفداران زیادی دارد، سالانه حداقل به 24 میلیون شلوار جین نیاز داریم.
فراز ادامه می دهد: در حال حاضر توان تولید 25 تا 30 میلیون متر پارچه جین در کشور وجود دارد. تولید داخل، این نیاز را تامین می کند اما میزان واردات جین به کشور دو برابر حجم تولید داخل است. ضمن آنکه کارخانجات تولیدکننده پارچه جین هم با 20 درصد ظرفیت خود کار می کنند.
وی با اشاره به اینکه از جین تولید داخل در دوخت شلوارهای درجه یک استفاده نمی شود و این جین بیشتر محصولی با کیفیت درجه دو و سه به بازار عرضه می کند، دلیل ضعف صنعت نساجی در این بخش را مدیریت نامناسب توصیف می کند.فراز اضافه می کند: ذائقه مصرف کنندگان جین هر روز تغییر می کند، در نتیجه فعالان این بخش، باید خود را به سرعت با تغییرات بازار هماهنگ کنند. وی ادامه می دهد: تولید پارچه جین در ایران بسیار نو است. بنابراین فضای مناسبی برای سرمایه گذاری در این عرصه وجود دارد. اخیرا ترکیه روی این مسئله در ایران سرمایه گذاری کرده است.
فقط 3 کارخانه تولیدکننده پارچه جین در مقابل این همه تقاضا برای مصرف پارچه های جین به ویژه در نسل جوان، فقط سه کارخانه تولیدکننده پارچه جین در کشور وجود دارند. به گفته ناصر زجاجی، مشاور کارخانجات نساجی، پارچه جین فقط در سه منطقه یزد، اردبیل و اصفهان تولید می شود. وی به «فرصت امروز» می گوید: پارچه های جینی که در بازار ایران استفاده می شود، جین واقعی نیست. در ایران به محض آنکه کالایی با اقبال مشتری مواجه می شود، تولیدکنندگان در آن تقلب می کنند.
زجاجی در تشریح سخنان خود اضافه می کند: تار و پود جین واقعی از پنبه است. جین واقعی 8درصد رطوبت بدن را جذب می کند و اگر لباس آتش بگیرد، به طور خودبخود پارچه از بدن فرد جدا می شود. اما در تار و پود جین های جدید از پلی استر استفاده می شود که فقط 4 درصد رطوبت بدن را جذب می کند، ضمن آنکه در صورت آتش گرفتن، پارچه به بدن فرد می چسبد.
به اعتقاد وی، از آنجا که استفاده از پلی استر در پارچه های جین برای تولیدکننده حدود 30 تا 40 درصد ارزان تر تمام می شود و این پارچه شکیل تر از جین واقعی است، در نتیجه بازارپسندی بهتری دارد، بنابراین تولیدکنندگان ترجیح می دهند از الیاف پلی استر در ساختار جین تولیدی خود استفاده کنند. این مشاور کارخانه های نساجی درباره راه تشخیص جین غیر واقعی از واقعی، بیان می کند: اگر تار یا پود جین واقعی را بسوزانید، بوی کاغذ سوخته می دهد زیرا جنس آن از پنبه است. اما پلی استر را اگر بسوزانید یک توده محکم در اختیار شما قرار می گیرد ضمن آنکه دود سیاه هم تولید می شود.
ذائقه مشتری عامل اصلی استفاده از پلی استر
بر خلاف زجاجی که استفاده از پلی استر در پود پارچه های جین را نوعی غش در معامله معرفی می کند، امین نوری دیگر تولیدکننده جین در گفت وگو با «فرصت امروز» می گوید: لاکرا یا پلی استر در پارچه جین حالت کش دار ایجاد می کند. از این نوع تار و پود، بیشتر برای تولید جین های زنانه استفاده می شود زیرا شلوار دوخته شده با این پارچه «خوش ایست تر» است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا کارخانه های داخلی، محصول با کیفیت برای تولید لباس جین عرضه می کنند، می گوید: حدود 80 درصد پارچه های استفاده شده خارجی است و برای تولید محصول جین، پارچه ایرانی مصرف نمی کنیم. جین هند به دلیل درصد بالای پنبه و کشش مناسب، در زمان شست وشو و «سنگ شور کردن» وضعیت مناسبی داشته و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
زجاجی می گوید: اختلاف قیمت تمام شده تولید شلوار با پارچه های خارجی یا ایرانی حدود شش تا هفت هزار تومان است اما در زمان عرضه، فروشنده می تواند جین خارجی را با قیمت بالاتری بفروشد. در نتیجه تمایل به خرید پارچه خارجی بیشتر است. وی اضافه می کند: در حال حاضر کشورهای چین، ترکیه، پاکستان و هند تامین کنندگان جین مورد نیاز ایران هستند.