خبرایران: آيت الله اعرافي كانديداي پنجمين دوره انتخابات مجلس خبرگان در استان تهران و امام جمعه قم گفت ميراث تاريخي حوزهها در قم جمع شده و جايگاه اصلي حوزه علميه قم متعلق به همين 94 سال اخير است.
آيت الله عليرضا اعرافي در نشست انقلاب اسلامي و منشور روحانيت كه در تالار شيخ انصاري دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران برگزار شد گفت كه مايل هستم در اين نشست نگاهي تاريخي به سير حوزه علميه داشته باشم كه ضمن اشاره به نقاط عطف، به كاستيهايي كه در اين مسير وجود دارد اشاره خواهم كرد. اين عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي افزود: حوزههاي علميه از تاريخ پرفراز و فرودي برخوردار بوده اما همواره مورد نظر و اهميت بوده است. الان همه دنيا تلاش دارند به فهم و شناخت آن نايل شوند به گونهاي كه بعد از انقلاب شاهد بسياري از كرسيهاي اسلام شناسي، شيعهشناسي و پروژه و طرحهايي در شناخت مرجعيت و ولايت هستيم. همان زنجيرهاي از موضوعات كه حيرت جهانيان را به پاس وقوع انقلاب به خود متوجه ساخت.
امام جمعه قم با اشاره به سير تاريخي تحولات حوزه علميه گفت: قلههاي علمي ما در ابتدا شامل بغداد، ري و قم قديم است. قم با مهاجرت خاندان اشعري به يك پايگاه علمي تبديل شد و ري نيز با وجود مرحوم كليني قطب ديگر بود. شرايط بغداد نيز به همين صورت بود. اين سه پايه هر كدام داراي ويژگيهايي بودند. جالب است بدانيم كه بغداد شاهد شكوفايي بالايي در ميان اين سه ضلع بود. اگر بخواهيم به ويژگيهاي هر كدام از اين حوزه توجه كنيم بايد گفت در حوزه بغداد هم نگاه عقلي تفكر شيعي برجسته بود كه اين ويژگي در قم و ري به اين درجه نبود و از ويژگيهاي ديگر آن در زمانه بنيعباس مبدل كردن حوزه قم به پايگاه معرفت اهل بيت است. در نقطه مقابل در دو ضلع ديگر ميراث حديثي پايههايش استوار شد و به اين شكل بنيان جامع حوزه شكل گرفت.
آيت الله اعرافي در ادامه اظهار داشت: در قطعه تاريخي دوم با انزواي حوزه بغداد و ضعف دو ضلع ديگر، قطبهاي جديد حله و نجف شكل گرفت كه ناشي از مهاجرت علما بود. بنابراين شاهد پيوست تاريخي هستيم و گسست وجود ندارد. حله به تدريج به پايگاهي در توليدات علمي مبدل شد. در قطعه ديگر تاريخي شاهد تولد حبلالعامل هستيم تا به تاريخ 1300 شمسي ميرسيم كه شاهد بنيانگذاري حوزه علميه قم جديد هستيم كه با دوران استبداد رضاشاهي همزمان ميشود. در اين بين رضاخان قصد بركندن دين را دارد. بنابراين قم جديد متعلق به همين 94 سال اخير است. اين موضوع همزمان با كاهش اثرگذاري نجف و جاهاي ديگر است. بنابراين ميتوان گفت امروز ميراث تاريخي حوزهها در قم جمع شده است. اين كانديداي پنجمين دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبري افزود: حوزههاي علميه با ضعفها و كاستيهايي روبرو بودهاند كه بخشي از آن را ميتوان در متن منشور روحانيت حضرت امام خميني(ره) ديد. البته حوزه توانست به تدريج در درون خود برخي آسيبها از جمله اخباريگري را حل نمايد هر چند زمان زيادي برد. وي تصريح كرد: در صورتي كه اين سرزمين با امام و انقلاب مواجه نميشد حتما ركود و ضعف را براي حوزه به ارمغان ميآورد. آنچه در مقطع بعد از انقلاب شاهد هستيم كه البته تفاسير مختلفي ميشود انقلاب اسلامي و حوزه را از خصيصه تمدني مورد اشاره قرار ميدهد. بنابراين براي آن به اجتهاد تمدن ساز دست زد كه البته صرفاً حوزه را در بر نميگيرد بلكه دانشگاه هم نقش دارد. آيت الله اعرافي با تاكيد بر اينكه حوزه بايد در قلمرو فلسفه، فقه و دانشهاي بنيادين متحول شود گفت: دنشگاه نيز نياز به خيزش معرفتي دارد. بنابراين در فهم اين مطلب هم حوزه و هم دانشگاه مسئوليت دارند و لازم است نخبگان هر دو نهاد با نگاه عقلاني و اجتهادي به ارائه مدل نوين زندگي اسلامي مبادرت ورزند. اميدوار هستيم كه با نگاه كلانتر، قدم جديتري در اين مسير برداشته شود.