خبرایران: نخستین نشست «کتاب‌خوان تخصصی شعر» همزمان با روز بزرگداشت عطار نیشابوری با حضور شاعران مطرح کشوربرگزار شد.
به گزارش خبرنگارخبرایران، اولین نشست «کتاب‌خوان تخصصی شعر»روزچهارشنبه25 فروردین همزمان با روز بزرگداشت عطارنیشابوری و موسسه شهرستان ادب با حضور«عليرضا مختارپور» دبيركل نهاد كتابخانه های عمومی کشور ، جمعی از شعراء و علاقه‌مندان کتاب و کتابخوانی و اصحاب رسانه به همت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشورو اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران در سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی تهران پارک شهر برگزارو دراین مراسم 10 اثر شاخص در حوزه شعر و ادبیات توسط 10 شاعر به اشتراک گذاشته شد.
سیار: بازگشت به قالب نیمایی در مرز میان سنت و مدرنیته حرکت می‌کند
بنابراین گزارش دراین مراسم «مهدی سیار» به عنوان اولین ارائه کننده، به معرفی کتاب «گاهی حواست نیست» نوشته علی داودی پرداخت و اظهارداشت: کتاب «گاهی حواست نیست» از اولین کتاب‌هایی بود که در سال جدید خواندم و شرکت در این نشست بهانه‌ای شد تا دوباره آن را مطالعه کنم و فکر می‌کنم که باز هم به سراغ این کتاب خواهم رفت و شعرهایی از آن برای خودم زمزمه خواهم کرد.
سیارتصریح کرد: تمام شعرهای کتاب«گاهی حواست نیست» را شعرهای نیمایی تشکیل می‌دهند، قالب نیمایی قالبی است که در این سال‌ها دوباره به عنوان یک ذخیره فرهنگی بازشناسی شده و شاعران دوباره به آن رو آورده‌اند؛ بعد از سالیانی که غزل قالب اصلی شعر شده بود.
وی ادامه داد: سالیانی که قالب سپید به عنوان یک قالب نو مورد توجه شاعران بود، بازگشت به قالب نیمایی که در مرز میان سنت و مدرنیته حرکت می‌کند، به نظر من اتفاق مبارکی است و همه اشعار این مجموعه، شعرهای کوتاه نیم صفحه‌ای هستند و به زیبایی به خواننده نشان می‌دهد که چقدر کوتاه می‌شود شعر گفت و چقدر کوتاه می‌شود حرفهای ماندگار زد.
سیار خاطرنشان کرد: علی داوودی در این کتاب در موضع حکیم شاعر قرار دارد، البته نه حکیم شاعری که در آسمان‌ها سیر می‌کند، بلکه حکیم شاعری که روی زمین و درمیان مردم، در ترافیک و خیابان‌های تهران قدم می‌زند و حکمت می‌گوید و اندیشه بسیار قابل اعتنایی در این کتاب موج می‌زند که با یک خیال دوست‌داشتنی ترکیب شده است. تصاویری بدیع، زیبا و بکر برای بیان کردن مفهوم دوگانه فلسفی درباره زندگی در جهان امروز ارائه می‌کند که از یک طرف بسیار شیک و منظم و از سوی دیگر بسیار وحشی و سودجویانه است.
شکارسری: شعر انقلاب خلق‌الساعه به وجود نیامده است
حمیدرضا شکارسری در ادامه این نشست به معرفی کتاب«از نتایج سحر» اثری از«محمدرضا سنگری» پرداخت و اظهارداشت: ارسطو برای هر پدیده‌ای چهار دلیل فاعلی پدید آورده اثر، صوری شکل اثر، مادی جنس اثر وغایی هدف اثر ذکر می‌کند. علت فاعلی این اثر، محمدرضا سنگری است که سابقه تحقیق و تألیف آثار متعددی در حوزه مقولات دینی و ادبی داشته، تحصیلات آکادمیک ایشان در حوزه زبان و ادبیات فارسی بوده، تألیفات قبلی ایشان درباره نقد و بررسی شعر ادبیات دفاع مقدس به عنوان اثر برگزیده کتاب سال معرفی شده است.
شکارسری عنوان داشت: نثری که در این کتاب بکار رفته، برخلاف برخی از پژوهش‌های انجام شده در این زمینه، نثری متکلفانه و متصنعانه نیست، بلکه نثری ساده روان و فاقد ظرفیت چند خوانی است. به این معنی که شما از جملات و عبارات تنها یک معنی را دریافتم می‌کنید و مانند بسیاری از آثار پژوهشی خوب اجازه نمی‌دهد که برداشت‌های متفاوتی از آن صورت بگیرد.
وی افزود: پرهیز از نگاه جانبدارانه از ویژگی‌های دیگر این اثراست وآمار و منابع و مأخذی که در آن استفاده شده قابل اطمینان است و به همین ترتیب نتایجی که در این کتاب حاصل شده قابل توجه است. همچنین نویسنده به خوبی توانسته شعر انقلاب را تبارشناسی کند.
شکارسری یادآورشد: اینکه شعر انقلاب خلق‌الساعه به وجود نیامده نظر بسیار مهمی است که آقای سنگری در این اثر تبارشناسی شعر انقلاب را به بزرگوارانی مثل شفق، موسوی گرمارودی و حتی خوشدل تهرانی رسانده و درباره علت صوری دو روش یا پارادایم را می‌توانیم بررسی کنیم؛ روش کیفی و کمی که آقای سنگری در این اثر از هر دو روش سود برده، اما به گمان من در بررسی کمی تلاش این بزرگوار بیشتر به چشم می‌آید.
وی ابرازداشت: شاید به این دلیل که شعر تا حدی یک مبحث ذوقی است و نویسنده در لباس یک منتقد ظاهر نشده و ذوق خود را در انتخاب اشعار حتماً دخالت داده است و دلیل غائی معرفی این کتاب این است که گروهی از بزرگترین پژوهشگران و منتقدان ادبی ما، با ظهور انقلاب، نظام برآمده از انقلاب را با خود ندیدند، بلکه برخود دیدند، لذا چشم بر روی ادبیات و شعر انقلاب بسته‌اند.
شکارسری ادامه داد: تمام نوشته‌های این بزرگواران در حوزه شعر انقلاب را اگر حساب کنیم، به تعداد انگشتان یک دست نمی‌رسد. جای خالی این کتاب به شدت احساس می‌شد و دکتر سنگری با هوشمندی این کتاب را تألیف کردند تا جای خالی شعر انقلاب را در حوزه آکادمیک پر کنند.
اکرامی: آغازهرکتاب باید برای حذب مخاطب هنری و زیبا باشد
محمود اکرامی نیز در این نشست کتابی از علی‌محمد مؤدب با عنوان «دستخون» را برای حاضران معرفی کرد و گفت: این اثر منظومه‌ای در قالب چهارپاره است؛ قالبی که معمولاً برای شرح حال کاربرد دارد که شاعر نیز در این اثر با ارائه شرح حال خود از این جنبه استفاده کرده است.
وی در ادامه به ویژگی‌های این اثر اشاره کرد و ادامه داد: کتاب شروع خوبی دارد و من معتقدم که آغاز هر کتاب باید آنقدر هنری و زیبا باشد که مخاطب را با خود همراه کند. کتابی که در ابتدا من را جذب خود نکند نمی‌توانم بخوانم و متأسفانه کتاب‌های بسیاری از بزرگان نویسنده و داستان‌نویس کشور خریده‌ام که حتی نتوانستم دو صفحه از آن را بخوانم، اما شروع این اثر از نقاط قوت آن است.
اکرامی دومین ویژگی این کتاب را وجود خاطرات مشترک میان مردم عنوان کرد و گفت: دهاتی و صادق بودن متن از جمله ویژگی‌های این اثر بود که برایم جالب بود و جای جای این کتاب با استفاده از اسطوره‌های دفاع مقدس، ملی و دینی، ذکر ضرب‌المثل‌ها سرشار از این المان‌ها است. این کتاب همچنین از بُعد فردیّت بسیار قابل اعتناست، چراکه شاعر در کمال صداقت خود را روایت می‌کند.
این شاعر پیشکسوت ضمن خواندن بخش‌هایی از این کتاب ادامه داد: اشعار این کتاب بدون آنکه زبان محلی را بشکند، صد در صد بومی است. همچنین در این اثر اعتراض به شکل زیبایی خودنمایی می‌کند. آشنایی زدایی، ترکیب بندی‌های جدید، فلاشبک‌ها و در نهایت پایان بندی زیبای این اثر از دیگر ویژگی‌های بارز آن است.
یوسفی: کتاب «لحظه جهان» کنارگذاشتنی نیست
فریبا یوسفی نیز در این نشست کتاب«لحظه جهان» نوشته «قربان ولیئی» از دیگر آثاری بود که توسط در این نشست ارائه شد. این بانوی شاعر درباره این کتاب گفت: این کتاب سال 1393 از سوی انتشارات نیستان منتشر شده است. برخلاف بسیاری از کتاب‌هایی که این روزها به دست ما می‌رسد و بعد از مطالعه آن را کنار می‌گذاریم، این کتاب کنارگذاشتنی نیست، زیرا جنبه غیر مادی انسان همیشه بیدار است و از انسان مطالبه می‌کند و این کتاب نیز دقیقاً بر آن جنبه غیر مادی تأکید دارد.
این شاعر با خواندن اشعاری از این کتاب، درباره شاعر آن گفت: من شاعر این کتاب را نمی‌شناسم اما با خواندن این اثر متوجه شدم که ایشان روحیه خاصی دارند که در عوالم عارفانه سیر می‌کند. به طوری که با خواندن تمام اشعار این کتاب این روحیه را دریافت می‌کنیم.
شروع کتاب با غزلی با ردیف ببخش آغاز می‌شود که حسن مطلعی که نماینده حالات عرفانی شاعر است، همراه شده و تعدادی غزل و دو مثنوی عارفانه و عاشقانه که در وصف پیامبر (ص) و حضرت علی (ع) این کتاب را تشکیل می‌دهند. ایشان در آثارشان توجه ویژه‌ای به درخت، صبح، آن، (لحظه) دارند و به طور کلی معتقدم که این دست اشعار کهنگی نمی‌پذیرند، چراکه با روح و روان انسان سرو کار دارند.
فیض: بخشی از وظیفه طنز منقبض کردن خاطر است نه منبسط کردن آن.
ناصر فیض در این مراسم کتاب «دانشگاه‌نامه» نوشته عباس احمدی را برای حاضرین معرفی کرد واظهارداشت: یکی از عواملی که ما را به سمت کتاب جذب می‌کند ناشر آن است. به طوری که بعد از شناخت سلیقه یک ناشر به آن اعتماد می‌کنیم. انتشارات شهرستان ادب چنین شرایطی برای من دارد و به جهت ترکیب خاصی که در فعالیت‌های کتابی خود دارند بسیار مورد توجه و علاقه من است.
فیض تاکید کرد: کتاب «دانشگاه‌نامه»از طرح جلد مناسبی برخوردار است، به طوری که ما می‌توانیم تعریف طنز را در طرح جلد این کتاب ببینیم. خواندن این کتاب را به کسانی می‌خواهند بدانند طنز چیست و چگونه می‌توان طنز نوشت توصیه می‌کنم، چرا که این کتاب توانسته به خوبی تعریف مناسبی از طنز ارائه دهد.
وی افزود: برخی تعریف‌های ارائه شده از طنز مبنی بر ایجاد انبساط خاطر بی انصافی است و اتفاقاً بخشی از وظیفه طنز منقبض کردن خاطر است نه منبسط کردن آن. برخی گمان می‌کنند که در شعر طنز لازم نیست به برخی عناصر و ساختار زبان توجه کرد، از این جهت بسیاری از طنزهای موجود در کشور ما دارای نوعی شلختگی ساختاری هستند.
فیض ادامه داد: اما اینکه بعضی جاها بتوانیم از ضعف‌های زبانی و ریختن ساختار درست جملات و کلمات به نفع طنز استفاده کنیم و اتفاقاً آقای احمدی در این کتاب به زبان محاوره توجه ویژه‌ای داشته که بسیار بجا زبان معیار را در آن دخالت می‌دهد و این نشان از شلختگی در اثر شاعر نیست، بلکه استفاده درست از این ظرفیت است.
وی با خواندن بخش‌هایی از کتاب «دانشگاه‌نامه» ادامه داد: شاعر در این اثر از اصطلاحات رایج در زبان عامه بسیار استفاده کرده و با پرهیز از کلیشه‌های موجود و مضامین دم‌دستی فضای دانشگاهی، به بیان مسائل مهمتر و کلی‌تر پرداخته با استفاده از زبان طنز تلخی مسائل مطرح شده را در کام ما شیرین می‌کند.
مؤدب: محافل کتاب‌خوان‌ها یکی از ایده‌های مبارکی است
علی‌محمد مؤدب نیز در این نشست به معرفی کتاب «عشق ناگهان است» اثر افسانه غیاثوند پرداخت و گفت: برای اینکه هر پدیده‌ای بماند، نیاز به محافل دارد. واقعاً محافل کتاب‌خوان‌ها یکی از ایده‌های مبارکی است که به راه افتاده و امیدوارم که ادامه پیدا کند و در صنوف و حوزه‌های مختلف نیز تنوع پیدا کند. کتابخوانی نیاز به محافلی دارد که این پدیده را در اجتماع ضریب دهند.
وی با اشاره به کتاب «عشق ناگهان است» تأکید کرد: من به عمد این کتاب را که در حوزه شعر سپید است انتخاب کرده‌ام، چرا که در بین قالب‌های جدید خیلی مظلوم است. شعر نیمایی به دلیل وزن کمی که دارد، انس نسبی با آن داریم، اما شعر سپید مانند هر پدیده جدید دیگر با احتیاط‌هایی همراه بوده است.
مؤدب یادآورشد: شعر کلاسیک و میراث پیشین ما ارزش بسیاری دارد، اما ما امروزه با این پدیده رو به رو هستیم که هزاران نفر از جوانان ما در این قالب‌ها می‌نویسند، در حالی که توجهی به آنها نمی‌شود و اهمیت آن ندیده گرفته می‌شود. اهمیت این شعر در آن است که نسبت بسیاری با زندگی امروز دارد و این شعر آمده که از زندگی امروز بنویسد.
امینی: کتاب «نرگس هنوز برای مخاطبان عادی شعر نیست
اسماعیل امینی نیزدراین مراسم کتاب «نرگس هنوز» اثر م . مؤید را معرفی کرد و درباره نویسنده این کتاب اظهارداشت: این کتاب اثر محمد حسین مهدوی است که با عنوان (م.) موید فعالیت می‌کند. ایشان علاوه بر شاعری در نوشتن هم دستی دارد؛ گونه‌ای از نوشتن که گمشده امروز ما است. زبان شیوایی که در عین رسایی، استواری و استحکام زبان متون برجسته فارسی را به یاد می‌آورد.
وی در توضیح کتاب «نرگس هنوز» گفت: این کتاب منتخبی از اشعار آقای موید است که برای مخاطبان عادی شعر نیست؛ بلکه برای کسانی است که شاعرند و مخاطب جدی شعر هستند، چرا که اشعار بسیار سخت و دشوار هستند و تنها افرادی می‌توانند آن را درک کنند که با ظرائف و دقائق زبان، با تلویحات و ارجاعات هزار ساله شعر فارسی آشنا می باشند.
امینی تاکیدکرد: موید در این کتاب می‌گویند که شعر باید بدیع باشد با آن نگاهی که من دارم؛ و چهار کلمه می‌گوید: «ناگهان»، «نو»، «زیبا» و «راست» که هر کدام از این‌ها اگر نباشد، شعر ناقص است.
داودی: کتاب «جلسه شعر» حاصل تجربه 40 ساله نویسنده است
علی داودی نیز در ادامه برنامه به معرفی کتاب «جلسه شعر» پرداخت و گفت: این کتاب توانسته بدون غرض به بحث شعر و مسائل مرتبط با آن بپردازد؛ از این رو برای شاعران جوان‌تر که کمتر حوصله مطالعه دارند، مفید است. کتاب، حاصل تجربه 40 ساله نویسنده است که مطالب را در کوتاه‌ترین حد ممکن بیان کرده و به مسائل مختلف در حوزه شعر از سلوک شاعرانه گرفته تا موضوعات تخصصی‌تر پرداخته است.
عرفان‌پور : «تار و پود» اثری در حوزه آموزش شعراست
همچنین میلاد عرفان‌پور، شاعر، که به عنوان مجری نیز در این نشست حاضر بود، به معرفی کتاب «تار و پود» اثر سید مهدی موسوی پرداخت و گفت: این کتاب به حوزه آموزش شعر اختصاص دارد.
بنابراین گزارش، در پایان این نشست از ارائه دهندگان نخستین نشست کتاب‌خوان تخصصی شعر، باحضور«علیرضا مختارپور»دبیرکل نهاد، «محمد اله‌یاری فومنی» معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد، «اسماعیل شفاعی» سرپرست معاونت اداری و مالی نهاد، «محمدهادی ناصری طاهری» مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل نهاد،«علی رمضانی» مدیرکل منابع ، «اسماعیل جانعلی‌پور» مدیرکل فرهنگی و «علی نیکنام» مدیرکل کتابخانه‌های عمومی تهران تقدیر به عمل آمد.