نبه گزارش خبرنگار خبرایران، نشست خبری بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ظهر یکشنبه 12 اردیبهشت‌ماه با حضور سیدعباس صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در شهر آفتاب برگزار شد. در این نشست صالحی با اشاره به جابه‌جایی نمایشگاه کتاب از مصلا به شهر آفتاب که امسال از 15 تا 25 اردیبهشت برگزار میشود گفت: مکان همیشه مسئله مهمی برای هر رویدادی بوده است. نمایشگاه کتاب تهران بزرگترین اتفاق فرهنگی کشور است و شهر آفتاب شروعی برای این اتفاق است.
او افزود: نمی‌خواهیم بگوییم در شهر آفتاب همه چیز کامل است. با این حال خوشبختیم که شروع به کار شهر آفتاب با نمایشگاه کتاب است و از این پس همه ایران شهر آفتاب را با عنوان کتاب خواهند خواند و کتاب در تارک شهر آفتاب خواهد ماند. صالحی همچنین به دغدغه‌های موجود درباره برپایی نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب اشاره کرد و گفت: گرچه دغدغه‌هایی در آماده‌سازی این مکان وجود داشت اما با همکاری کارکنان این مجموعه شاهد فعالیت‌هایی هستیم که می‌توان به آن اتکا کرد.
رئیس نمایشگاه کتاب تهران اظهار کرد: روز سه‌شنبه 13 اردیبهشت تفاهم‌نامه وزارت ارشاد و شهرداری با امضای آقای جنتی و قالیباف منعقد خواهد شد و از این پس می‌توان گفت نمایشگاه کتاب صاحب‌خانه شده و جایی برای استقرار پیدا کرده است. تفاهم‌نامه‌ای که این امکان را فراهم می‌کند که نمایشگاه کتاب 10 سال رایگان در این محل برپا شود و دو ماه فضای شهر آفتاب در اختیار نمایشگاه باشد.
او همچنین گفت: در این تفاهم‌نامه مقرر شده است که بخش قابل توجهی از تبلیغات محیطی نمایشگاه در اختیار کتاب باشد.
صالحی افزود: عمده نگاه شهرداری به حوزه کتاب و فرهنگ مثبت است و به کمک آمده است تا شهر آفتاب به شهر کتاب تبدیل شود به همین خاطر ما صمیمانه از عزیزان شهرداری که با مدیریت جهادی با ما همکاری کردند سپاسگزاری می‌کنیم. معاون فرهنگی ارشاد در ادامه درباره تفاوت‌های نمایشگاه امسال با سال‌های گذشته گفت: از ویژگی‌های نمایشگاه امسال این است که ما توجه و تأکید بیشتری بر حوزه‌های حمایتی، تسهیلاتی و رفاهی داشته‌ایم به همین خاطر امسال در حوزه یارانه‌ها اتفاقات جدیدی افتاده و سرفصل‌های جدیدی باز شده است؛ از جمله اختصاص یارانه به دانش‌آموزان که امیدواریم بتواند به زیرساخت‌های حوزه نشر کمک کند.
او افزود: بخش دیگر تأکیدات ما در حوزه همکاری با تشکل‌ها است که در این زمینه گام‌های رو به جلویی برداشته شده از جمله اینکه در راستای سیاست‌های واگذاری نمایشگاه به بخش خصوصی امسال چهار کمیته به تشکل‌ها واگذار شد. او همچنین گفت: تقویت وجوه نمایشگاهی از دیگر مسائل مورد پیگیری ما بوده است.
صالحی اظهار کرد: ما امسال برای اولین سال می‌توانیم احساس کنیم که روز بعد از پایان نمایشگاه را روز اول و آغاز برنامه‌ریزی برای نمایشگاه سی‌ام تلقی کنیم. در صورتی که در سال‌های گذشته به خاطر معلوم نبودن مکان نمایشگاه چندین ماه درگیر بودیم. بی‌تردید امسال در نمایشگاه کتاب مثل هر اسباب‌کشی ممکن است نواقصی وجود داشته باشد.
در ادامه این نشست امیرمسعود شهرام‌نیا قائم‌مقام نمایشگاه کتاب تهران در توضیحاتی درباره این دوره از نمایشگاه کتاب گفت: با وجود اینکه زمان برگزاری بیست و نهمین نمایشگاه برای آماده‌سازی شهر آفتاب کوتاه بود اما مدیران شهرداری طی دو ماه گذشته کار بزرگی انجام دادند و بسیاری از دغدغه‌هایی را که قبلا وجود داشت برطرف کردند. اگرچه طبیعی است که ممکن است نواقصی هم وجود داشته باشد.
او افزود: یکی از نگرانی‌های ما دسترسی‌ها به شهر آفتاب بود اما امروز می‌بینیم که ایستگاه مترو افتتاح شده است. در حال حاضر از چهار مسیر شهر آفتاب قابل دسترسی است. اولین مسیر خط یک مترو است. همچنین از ایستگاه خط مترو نعمت‌آباد نیز ون‌هایی برای انتقال مسافران به شهر آفتاب در نظر گرفته شده و از نقاط مختلف شهر تهران اتوبوس‌هایی در نظر گرفته شده است. سومین راه دسترسی استفاده از تاکسی است که پایانه‌هایی برای این منظور در سطح شهر ایجاد شده است.
او همچنین گفت: در مجاورت شهر آفتاب برای 20 هزار دستگاه اتومبیل پارکینگ ایجاد شده است. شهرام‌نیا در ادامه به مهمان ویژه بودن کشور روسیه در بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اشاره کرد و گفت: به این منظور تعداد قابل توجهی از نویسندگان و مسئولان فرهنگی روسیه به نمایشگاه کتاب خواهند آمد. همچنین برخی از مسئولان فرهنگی کشور ایتالیا که سال آینده مهمان ویژه نمایشگاه هستند در نمایشگاه حضور خواهند یافت.
قائم مقام بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران افزود: امسال در بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب 46 موزع از کشورهای لاتین 120 هزار عنوان کتاب را در نمایشگاه عرضه خواهند کرد. همچنین 50هزار عنوان کتاب در بخش عربی عرضه میشود.
او سپس گفت: علاوه بر مسئولان فرهنگی کشور روسیه و ایتالیا، روسای بخشی از نمایشگاه‌های خارجی از جمله چین، الجزایر و آلمان در هیأت‌هایی به نمایشگاه می‌آیند. همچنین رئیس نمایشگاه کتاب تونس و عمان و رئیس دانشکده ادبیات دانشگاه سوربن میهمان نمایشگاه کتاب تهران هستند. بنابراین تصور ما این است که امسال بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب پررونق باشد.
در بخش دیگری از این نشست مسئولان نمایشگاه کتاب تهران از جمله سیدعباس صالحی از طرف نمایندگان رسانه‌های مختلف مورد پرسش قرار گرفتند.
در این بخش صالحی در پاسخ به سوالی درباره میزان یارانه‌های داده‌شده به بخش‌های مختلف نمایشگاه کتاب با توجه به اینکه امسال ارشاد مبلغی برای اجاره نمایشگاه پرداخت نکرده است، گفت: نمی‌خواهم بگویم شرایط مالی در ارشاد خوب است اما با توجه به تصمیم‌گیری ما برای انتقال نمایشگاه تقریبا در بحث هزینه‌ها صرفه‌جویی نکردیم چون نمایشگاه کتاب در اولویت ما قرار داشت. در پایان نمایشگاه کتاب تهران نیز میزان صرفه‌جویی‌ها و هزینه‌ها اعلام خواهد شد.
او سپس گفت: با توجه به اینکه امسال ما هزینه اجاره مکان نمایشگاه را نداشتیم صرفه‌جویی‌ها را در سه حوزه تقسیم کردیم. در این زمینه ابتدا بحث بر سر این بود که ما اجاره بها را از ناشران کمتر بگیریم و یا اصلا نگیریم. با این سیاست که از ناشران وجهی دریافت نشود یا کم دریافت شود، دوستان شورای سیاست‌گذاری موافق نبودند. نگاه آن‌ها این بود که این روند در ادامه منافع نشر را با مشکل مواجه می‌کند. مخصوصا اینکه سیاست تفویض اختیار به تشکل‌ها نیز در دستور کار ما است. بر همین مبنا تصمیم ما این شد که به صورت میانگین مبلغ 50 درصد از اجاره بهای ناشران را از آن‌ها کتاب بخریم. یعنی اگر از محل اجاره بهای ناشران سه میلیارد اجاره دریافت میشود یک و نیم میلیارد آن صرف خرید کتاب از آن‌ها شود. این میزان خرید از غرفه‌های 9 متری 60 درصد و از غرفه‌های بزرگ 20 درصد لحاظ شده است تا به این منظور عدالت برقرار شود.
صالحی در ادامه گفت: بخش دوم صرفه‌جویی‌ها براساس نظر شورای سیاست‌گذاری به بخش حضور جمعیت در نمایشگاه کتاب اختصاص پیدا کرده است چون به هر حال ممکن است با توجه به جابه‌جایی نمایشگاه ریزش مخاطب وجود داشته باشد قرار شد بخشی از این صرفه‌جویی‌ها را در حوزه تبلیغات برای جذب مخاطب در نظر بگیریم. بخش سوم صرفه‌جویی‌ها را نیز در حوزه افزایش یارانه‌ها در نظر گرفته‌ایم و هم از لحاظ کمیت و هم کیفیت سعی کرده‌ایم یارانه‌ها را ارتقا دهیم.
او همچنین گفت: البته ما در حال مطالعه طرح اصلاح یارانه‌های نشر هستیم تا نظام یارانه‌ها را به صورت کلی اصلاح کنیم. در ادامه خبرنگاری درباره دغدغه برخی از کاربران استفاده کننده از خدمات یارانه‌ای آسان پرداخت پرسید که در این زمینه امیرمسعود شهرام‌نیا پاسخ داد: شرکت آسان‌پرداخت با مجوز بانک مرکزی خدمات ارائه می‌دهد البته من در این زمینه متخصص نیستم اما تمام پرداخت‌های مالی در ایران از طریق همین شرکت‌هایی است که از بانک مرکزی مجوز دارند و ما با اعتماد به مجوز بانک مرکزی با این شرکت وارد تعامل شده‌ایم. ضمن اینکه شرکت آسان‌پرداخت از طریق بانک شهر به عنوان یک بانک رسمی فعال در جمهوری اسلامی به ما معرفی شده است.
در ادامه خبرنگار دیگری درباره نظارت بر عرضه قرآن در نمایشگاه کتاب پرسید که در این باره همایون امیرزاده رئیس کمیته نظارت و ارزشیابی نمایشگاه کتاب تهران توضیح داد: در این باره تفاهم‌نامه‌ای بین اداره کتاب و دارالقرآن امضا شده است، بنابراین امسال به نظر میرسد مشکلی وجود نخواهد داشت و مسائل مربوط به نظارت بر آثار قرآنی حساس‌تر دنبال میشود.
شهرام‌نیا در پاسخ به سوالی درباره سرنوشت نمایشگاه کتاب پس از اتمام مهلت تفاهم‌نامه شهرداری و ارشاد برای برگزاری نمایشگاه کتاب گفت: افق ادامه فعالیت نمایشگاه باید به سمتی برود که خودش بتواند خودش را اداره کند. بنابراین ظرف پنج تا 10 سال برای برگزاری نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب به صورت رایگان برای ماست تا نمایشگاه به سمت خودگردانی و خوداتکایی برود.
همچنین محمدرضا توکل مدیر کمیته ناشران عمومی در پاسخ به سوالی درباره انتقاد برخی از ناشران نسبت به کاهش متراژ غرفه‌هایشان نسبت به سال‌های گذشته گفت: ما امسال مجبور شدیم حق پذیرش ناشران را بیشتر از گذشته رعایت کنیم. اگر در سال‌های گذشته ناشران کمتر از 35 کتاب تازه داشتند می‌توانستند در نمایشگاه شرکت کنند اما امسال ما در این زمینه محدودیت‌های بیشتری قائل شده‌ایم. البته استثناهایی هم وجود دارد که علت آن بندهایی از آیین‌نامه است. مثلا اگر ناشرانی کتاب های مرجعی تولید کرده یا کتاب سال داشته‌اند یا ناشر برتر شده‌اند در اختصاص متراژ غرفه به آن‌ها تأثیراتی داشته است.
او گفت: البته ما امکان خطا را منتفی نمی‌دانیم. در ادامه این نشست خبرنگاری درباره اظهار نظر برخی از مسئولان غیرمرتبط با نمایشگاه کتاب به خصوص درباره ورود کتاب‌های خارجی به نمایشگاه کتاب سوال پرسید که در این زمینه همایون امیرزاده پاسخ داد: خوشبختانه امسال در آیین‌نامه نظارت بر نمایشگاه دو اتفاق افتاد؛ از جمله اینکه در امر نظارت تجمیع صورت گرفت و ما امسال در شورای نظارت نمایندگانی مرتبط با صنف ناشران داریم که به نظارت درونی کمک می‌کنند که این خود مسئله نظارت را امسال متفاوت‌تر از سال‌های گذشته می‌کند.
امیرزاده درباره حوزه کتاب‌های بین‌الملل نیز گفت: در این بخش ما شاهد نظارت‌های چندلایه هستیم. بر همین اساس از زمانی که نمایندگان ناشران خارجی فعالیت خود را آغاز کردند نظارت‌ها را شروع کردیم و تا امروز دو مرحله نظارت محتوایی در این بخش را انجام داده‌ایم و در ادامه این نظارت را ادامه خواهیم داد بنابراین نگرانی در این زمینه وجود ندارد.
سیدعباس صالحی در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا در خصوص نحوه خرید کتاب از ناشران به ازای اجاره‌بها و چگونگی این خرید گفت: قرار است گروهی کارشناسانه در این جهت عمل کنند، بنابراین قرار نیست ما به طرف خرید هر کتابی حرکت کنیم.
او در پاسخ به دیگر سوال خبرنگار ایسنا در خصوص اینکه مهمترین چالش و دغدغه شما در این دوره از نمایشگاه کتاب تهران چیست، گفت: دغدغه‌ای که می‌تواند پیش رو باشد این است که انتقال نمایشگاه از مصلا به شهر آفتاب مثل هر اسباب‌کشی تازه‌ای ممکن است با اتفاقات پیش‌بینی‌نشده‌ای همراه باشد که برای آن‌ها فکر نشده باشد. البته گروه‌های مختلف و کمیته‌های مسئول قرار است حالت ستادی خود را برای رفع این مشکلات پیش‌بینی نشده حفظ کنند تا اگر احیانا اتفاقی پدید آمد آن را به سرعت رفع کنند.
صالحی در پایان سخنانش گفت: در این دو سال و نیم که من در معاونت فرهنگی هستم تقریبا همه با اخلاق و رویه من آشنا هستند. بنابراین از نقد و انتقاد ناراحت نمی‌شوم اما امسال از رسانه‌ها استدعا دارم که بحث‌های مربوط به نمایشگاه کتاب را با نگاه منافع ملی و فرهنگی دنبال کنند. همان‌طور که در حوزه سیاست خارجی گاهی اقتضا می‌کند که ما با نگاه منافع ملی به مسائل نگاه کنیم.
او افزود: امسال نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب فضای جدیدی را تجربه می‌کند و این مربوط به من و وزارت ارشاد نیست بلکه موضوع ملی و فرهنگی است و همه باید سعی کنیم که این نمایشگاه به بهترین نحو برگزار شود.