خبرایران: وزير كشور و دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بيان اينكه تولید و قاچاق مواد مخدر یکی از منابع مالي تروریستها است، گفت: کشت و تولید مواد مخدر در یک فضای امنیّتی و قانونی امکانپذیر نیست، به همین علّت تروریستها برای بقای خود امنیّت را برهم میزنند، تا زمینة تولید و قاچاق موادّ مخدر را به وجود بیاورند.
به گزارش خبرایران از روابط عمومي ستاد مبارزه با مواد مخدر، دكتر عبدالرضا رحمانيفضلي در اجلاس کالکان 2017 گفت: در قرن حاضر، جرائم سازمانیافتة فراملی، تهدیدی برای جامعة جهانی و بهخصوص بشریت به شمار میآید. وقوعِ این نوع جنایات و عوامل آن در خارج از محدودة مرزِ یک کشور ، این نوع جنایات را دارای خصیصة فراملّی نموده و این امر بهعنوان یکی از معضلات اصلی، دولتها و سازمانهای بینالمللیِ ذیربط را در جهت حفظ و تأمین امنیّت بینالمللی به فعالیّت واداشته است.
وي افزود: يكي از مهمترینِ این جنایات سازمان یافتة فراملی و مسئلهای که جامعة بینالمللی در عصر امروز ، به آن حسّاسیّت ویژهای دارد ، پديدة تروريسم و آثار آن بر تحوّلات، در روابط بینالملل است. در قريب به اتّفاق اسناد سازمان ملل متّحد، اعم از کنوانسیونها و اعلام مواضع این سازمان ، بهصراحت از مقولة تروریسم بهعنوان خطری جدّي براي صلح و امنيّت بینالمللی ياد شده است.
دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر بيان داشت: تروریسم از اجزایی تشکیل شده است که برخورداری تروریسم از این اجزاء ، بهصورت همزمان، باعث میشود تا میان این پدیده و دیگر جرائم سازمانیافته فراملّی، تمایز قائل شود. این اجزاء شامل عمدی بودن، خشونتآمیز بودن، دارای هدف (غالباً سیاسی) بودن، وحشتآفرین بودن، پیروی نکردن از قواعد و قوانین متعارف جنگها، برگزیدن اهداف خود از میان جامعه و تمایل داشتن به تغییر رفتاری خاص در جامعه است.
رحمانيفضلي افزود: وقوع حوادثي تروریستی نظير حملات 11 سپتامبر 2001میلادی ، بمبگذاری در مركز تجارت جهاني در 1993میلادی ، حمله به متروي توكيو در 1995میلادی و این اواخر ، حوادثِ تروریستی در افغانستان، پاکستان ، سوریه، عراق ، نیجریه و سطح کشورهای اروپایی و آفریقایی ، نشانههایی از تغييرات اساسي در انگيزه، اهداف، راهبردها ، ابزار(سلاحها) و جغرافیای تروريسم را در بر دارد.
وي افزود: تروریسم نوین ریشه در ایدئولوژیهای غیرعقلایی بالأخص عقاید تکفیری دارد. در شکلگیری تروريسم نوین، عامل ایدئولوژیهای غیرعقلایی و عقاید تکفیری و مذهب ادعایی ، بهعنوان عامل رهاییبخش از سرخوردگي و بي هويّتيِ ناشي از عوامل نامطلوب جهانیشدن، میتواند نقش كليدي پیداکرده و توجیهکنندة اقدامات خشونتبار افراد و گروهها شود.
وزير كشور ادامه داد: مذهبِ ادعایی تروریستها، بهعنوان یک ایدئولوژی ، دو کاربرد دارد.یکی بهعنوان عامل انگیزشی برای نیروهای سرخورده به ظاهر مذهبی و دیگری ایجاد یک ظرفیت، برای جذب نیرو از خارج از کشور ، بهعنوان یک هویّت جدید در برابر هویّتهای عصر مدرن ، عمل خواهد کرد. نكتة حائز اهميت در اینجا، مشكل تعاريف سياسي يا معرّفي گمراهکننده از تروریستهاست، ازجمله زدنِ انگِ تروريسم به هر گروه سياسي در هر منطقهای از جهان بهویژه مناطق اسلامی ، كه اين قبيل سیاستها ، موجب فراهم آوردنِ فرصت براي تروریستهای واقعي میگردد.
وي بيان داشت: تروریسم جدید در پی افزايش تعداد قربانيان خود است. اين مسئله يكي از نقاط افتراق تروريسم سنّتي از نوین میباشد. در تروريسم سنّتي، تروریستها خواهان آن بودند كه تعداد مشاهدهکنندگان حادثة تروريستي افزايش يابد درحالیکه در تروريسم جديد علاوه بر اين مسئله، تروریستها خواهان نابودي تعداد زيادي از مردم هستند. ازاینرو تروريسم نوین خشنترین شیوهها را براي رسيدن به هدف به كار میبرد. تاکتیک مشخّص در تروریسم نوین عملیات انتحاری است.
وزير كشور گفت: تروریسم نوین به دنبال استفاده از سلاحهای کشتارجمعی است. ازآنجاکه تروریستها در پي افزايش تعداد قربانيان هستند، طبيعي است به سلاحهایی متوسل شوند كه قدرت تخريب بيشتري داشته و با كمترين هزينه ، بيشترين آثار مخرّب را بر جاي گذارد. در اين راستا گروههای تروريستي درپي به دست آوردن يا توليد سلاحهای شيميايي، ميكروبي، بيولوژيكي و حتّي هستهای هستند. هرچند اين امر به معناي عدم استفاده از ابزارها و سلاحهای مرسوم و متعارف نيست.
رحمانيفضلي گفت: تروریسم نوین دارای اهداف ساختارشکنانه در نظام بینالملل است. تروریستهای نوین داراي اهدافي هستند كه در ساختار نظام بینالملل كنوني، قابل تحقّق نبوده ، و بسياري از اصول و ارزشها و هنجارهاي نظام ، با اين اهداف در تعارض است. ازاینرو عمدتاً اين تروریستها نسبت به نظام بینالملل ، رويكردي ساختارشکنانه دارند؛ لذا مذاكره يا تلاش براي مصالحه با آنها ، معمولاً بیثمر است. اين مسئله ، يكي از جدّي ترين و خطرناکترین ویژگیهای اين نوع تروريسم میباشد. گروههايي نظير القاعده و داعش ، تروريسم را امری ارزشی و مقدّس میدانند و بر همین اساس در اصول غیرعقلایی و خودساخته هيچ تسامحي به خرج نداده ، و از آن دست برنمیدارند.
وي افزود: تروریسم نوین ، علاوه بر اهداف و قالبهایی چون قدرتطلبی ، منفعتجویی یا ملیّتگرایی، اهداف و قالبهایی همچون مذهب ، هویّت و جهانیشدن را نیز در خود میگنجاند، و صرفاً به سود و منفعت و محاسبات دنیوی توجّه نداشته ، و به رستگاریِ پس از مرگ نیز میاندیشد. البته ضروری است که بیان نمایم ، بهرهبرداری حامیان و عاملان تروریسم نوین از عقاید شبهمذهبی به این معنا نیست که ادیان الهی بهویژه اسلام مشوّق و تأییدکننده تروریسم است.
وزير كشور تروریسم نوین حوزة عملياتي مشخّصی ندارد؛ تروريسم نوین خود را محدود به حوزة سرزمینی یا دولتي مشخّص نكرده ، و حيطة عمل آن ، عمدتاً گسترده بوده و بعضاً كلّ نظام بینالملل را محدودة عملياتي خود قرار میدهد. وجودِ افراد همسو با تروریستهای نوین در كشورهاي مختلف ، باعث تسهيلِ عملكرد و تسريعِ انتقال آنها شده ، و هر هدفي در كشورهاي مختلف ، میتواند در دسترس اين افراد باشد.
رحمانيفضلي گفت: ساختار گروههای تروریستی نوین منعطف میباشد؛ ساختار سازماني گروههای تروريستي نوین، قابليّت تغييرشكلِ سريع را داراست. به دليل اينكه اين گروهها با توجّه به محدودیّتهای شديد دولتي ، نمیتوانند به شكل منسجم ، داراي فرماندهي واحد و سلسلهمراتبي باشند، معمولاً به شكل حلقههای پراكنده ، و داراي رهبري محلّي ، و با انعطافپذیری بالا عمل مینمایند. از سوي ديگر، سازمانهاي تروريستي جديد ، ساختاري بسيط دارند.
وي افزود: تروریسم نوین از فضاي مجازي و رسانه به شكل گسترده بهرهگیری مینماید؛ بدونمرز بودن فضاي سايبری، كاهش هزينة اقدامات، امكان وارد آوردن خسارات مالي بدون آسیبهای جسمي، تأمين راحت امكانات و عوامل موردنیاز براي اقدامات تروريستي، انعكاس جهاني موفّقيت و مكتوم ماندن شکستها، امكان جذب حاميان از سراسر جهان و انجام بهينة فعّالیّتهای پولي و بانكي ، از مهمترین دلايلي است كه گروههای تروريستي را به استفاده از فضاي مجازي و سایبری ترغيب میکند.
دبيركل ستاد ادامه داد: تروریسم نوین اهداف خود را به شكل نمادين و سمبليك انتخاب مینماید؛ ازآنجاییکه گروههای تروريستي ، توان مقابلة كامل در برابر قدرت دولتها و نابودي بهاصطلاح دشمنان خود را ندارند ، تلاش میکنند به نمادهاي قدرت دولتها حمله كرده ، و آنها را نابود سازند.بهرهبرداری حامیان و عاملان تروریسم نوین، از نمادهای دینی بهویژه در مناطق اسلامی ، وجهة بارز تروریسم نوین ، در عصر حاضر است. مجدّداً تأکید مینمایم که هیچیک از ادیان الهی بهویژه اسلام آنچه را که امروز در سوریه ، عراق ، پاکستان ، افغانستان ، نیجریه یا کشورهای دیگرِ قربانی تروریسم روی میدهد ، توصیه و تأیید ننموده است.
رحمانيفضلي گفت: تروریسم نوین غیرقابلپیشبینی است؛ مجموعه عواملی که ذکر شد ، سبب میشود تروریستهای جديد، قابلیّتهایی بيابند كه انجامِ اقدامات توسّط آنها ، مورد پیشبینیِ دولتها نباشد و در هر زمان و مكان ، احتمال حمله و آسیبرسانی آنها وجود داشته باشد. اين امر باعث پيچيده و دشوار شدن مبارزه با تروريسم نوین شده است.
وي افزود: امروزه، شاهد گسترش اقدامات تروریستیِ بیسابقهای هستیم. هیچ کشوری از این امکان که قربانی حملات تروریستی واقع نگردد، ایمن نیست. بنابراین بهمنظور مقابله با تروریسم، باید ارادة¬ سیاسی قوی داشته باشیم. همکاریهای بینالمللی برای مبارزه با تروریسم باید بیشازپیش تقویتشده ، و در جهت برخورد با این تهدید جهانی، به اقدامات مؤثر و واقعی تبدیل گردد.تبادل اطّلاعات و تجربیات ، بهویژه در مورد شیوة اقدامات تروریستی و تأمین منابع مالی تروریستها، از اهمیّتی ویژه برخوردار است.
رحماني فضلي بيان داشت: سازمان اینترپل ، دفاتر منطقهای و دفاتر این سازمان بینالمللی در کشورها به همراه سازوکارها و فرآیندهای بسیار خوبی که این سازمان فراهم نموده ، میتواند بستر بسیار مناسبی برای افزایش این تعامل ، تبادل اطّلاعات و تجربیات باشد. ترویج همکاری در میان همه کشورهای دنیا، باهدف متّحد ساختن آنها در برابر فعّالیّتهای تروریستی و اشتراک منابع پلیسی، نظامی و اطّلاعاتی برای حصول این مقصود ، تلاشی است که از اهمیّت ویژهای برخوردار است.همانطور که بیان نمودم، این همکاری تنها شامل کشورهای درگیر یا قربانی تروریسم نبوده ، بلکه شامل کشورهایی که بهنوعی قربانی نبوده ، یاتصوّر حاشیهای امن دارند ، نیز خواهد گردید.
وي افزود: جلوگیری از هرگونه اقدامات حمایتی بهویژه توسّط دولتها همچون سازماندهی، تحریک یا تأمین مالی اقدامات تروریستی علیه سایر کشورها ، از درون یا بیرون از مرزهایشان، مشارکت نکردن در سازماندهی، تحریک یا تأمین مالی اقدامات تروریستی در قلمرو سایر کشورها، خودداری از تشویق فعّالیّت¬هایی که در راستای انجام چنین اقداماتی صورت می¬پذیرند، خودداری از اجازه دادن برای استفاده از اراضی کشورها برای برنامهریزی، آموزش یا تأمین مالی این اقدامات ، یا خودداری از تأمین تسلیحاتی که می¬تواند برای انجام اقدامات تروریستی در سایر کشورها انجام گیرد، ازجمله اقدامات پیشگیرانهای است که در مقابله با تروریسم از اهمیّت حیاتی برخوردار است. در این میان تأمین منابع مالی تروریسم از اهمیّت ویژهتری برخوردار است. قطع منابع مالی تروریستها اولین گام در مبارزه با تروریسم است، و بدون برداشتن این گام نمیتوان در مبارزه با تروریسم موفق شد.
وزير كشور گفت: تروریسم و قاچاق بهویژه قاچاق مواد مخدر ، دو روی یک سکهاند.تروریستها برای بقای ترور و وحشتآفرینی ، نیاز مبرمی به منابع مالی دارند تا بتوانند در راستای اهدافشان ، در برهم زدن نظم و قانون ، حرکت نمایند.یکی از منابع عمده تروریستها کشت ، تولید و قاچاق مواد مخدر است .کشت و تولید مواد مخدر دریک فضای امنیّتی و قانونی امکانپذیر نیست ، به همین علّت ، تروریستها برای بقای خود امنیّت را برهم میزنند ، تا زمینة تولید و قاچاق موادّ مخدر را به وجود بیاورند و درعینحال با به دست آوردن منابع مالی و اقتصادی نامشروع ، بقای خود را تضمین نمایند.
رحمانيفضلي گفت: اگرچه امروزه هيچ ترديدي نسبت به استفاده تروريسم از قاچاق مواد مخدر وجود ندارد، ليكن شیوههاي استفاده از آن در مناطق مختلف و ارتباط با ساير جرائم ، بهتناسب موقعيت تروریستها ، متفاوت است. به همين جهت ، براي مقابله با اين مشكلِ رو به تزايد ، میبایست تصوير روشني از ارتباطات تروریستها با كشت و تولیدکنندگان مواد مخدر ، و همسوئي و حتي حمايت تروریستها از قاچاقچيان در هر منطقه ترسيم گردد.
وي افزود: درحالیکه شواهد مستندي از استفاده داعش از مواد مخدر و سودهاي حاصله از فروش مواد وجود دارد، بعضاً ملاحظه میشود كه بهجای يافتن راهکارهای عملي در سطوح منطقهای و بینالمللی براي مبارزه با آنها، تحلیلهای مغالطه آميز و راهکارهای انحرافي مطرح میگردد. اين در صورتي است كه نيروهاي خارجي ، در مناطق كشت خشخاش حضور دارند ، و عليرغم اطّلاع از برخورداري تروریستها از مزاياي اين مزارع، نسبت به اين كاشت و برداشت ، بیتفاوت هستند.اين بدان معناست كه آنها با اين نوع مسامحه ، در تقويت تروریستها و ادامة فعّاليّت آنها نقش دارند.
رحمانيفضلي در پايان گفت: جمهوری اسلامی ایران بهعنوان کشوری که در طول سالیان گذشته ، قربانی تروریسم بوده ، همواره تروریسم را در همه اشکال آن محکوم نموده و در مبارزه با تروریسم و مواد مخدر - بهعنوان شاهرگ حیاتی تأمین مالی تروریسم – و در حمایت از قربانیان حوادث تروریستی پیشتاز بوده است.قطعاً مبارزه با تروریسم و مواد مخدر بهعنوان دو معضل بینالمللی، نیازمند توسعة هوشمندانة همکاریهای بینالمللی نظاممند و هدفمند است.همچنین لازم میدانم آمادگی کامل ج.ا.ایران، برای همکاری با سازمانها و کشورهایی را که حقیقتاً خواهان مبارزة قاطع با تروریسم و برقراری صلح و امنیّت در سطح بینالمللی هستند، بیان نمایم.