خبرایران: نشست نقد و بررسی کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» ۲۸ شهریورماه 1396 با حضور «حمید حسام»نویسنده کتاب «آب هرگز نمی‌میرد»، «سردار میرزا محمد سلگی» روایتگرکتاب«آب هرگز نمی‌میرد» ، «جواد کامور بخشایش» منتقد و نویسنده حوزه دفاع مقدس،«سردار گلعلی بابایی» نویسنده و پژوهشگر حوزه دفاع مقدس برگزارشد.
به گزارش خبرنگار خبرایران، نشست نقد و بررسی کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» ۲۸ شهریورماه 1396 با حضور «حمید حسام»نویسنده کتاب «آب هرگز نمی‌میرد»، «سردار میرزا محمد سلگی» روایتگرکتاب«آب هرگز نمی‌میرد» ، «جواد کامور بخشایش» منتقد و نویسنده حوزه دفاع مقدس،«سردار گلعلی بابایی» نویسنده و پژوهشگر حوزه دفاع مقدس،«حمیدرضا گرامی» رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس،« محمد الله یاری» معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور،«علی نیکنام» مدیرکل کتابخانه‌های عمومی تهران، علاقه مندان حوزه کتاب و اصحاب رسانه در کتابخانه عمومی شهید چمران تهران برگزارو در این نشست «سردار گلعلی بابایی» در خصوص ویژگی های این کتاب اظهارداشت: کتاب«آب هرگز نمی‌میرد»، خاطرات پرهیجان و گاه باورنکردنی یکی از چهره‌های درخشان جبهه‌های نبرد از استان همدان است که به قلم حمید حسام از نویسندگان خبره این عرصه، نگاشته شده است.
گلعلی بابایی: زندگی پرماجرای میرزا محمد سلگی در کنار قلم گیرا و روان اثر، دل‌نشین و خواندنی است
نویسنده و پژوهشگر حوزه دفاع مقدس تصریح کرد: زندگی پرماجرای میرزا محمد سلگی در کنار قلم گیرا و روان حمید حسام، اثری دل‌نشین پدید آورده است که به تعبیر رهبر انقلاب «یکی از بهترین‌هاست» و قابلیت چندین بار خواندن را دارد.
وی تاکید کرد: برگزاری جلسات نقد و بررسی مقدمه‌ای برای شناخت بیشتر آثاری ازاین‌دست است و ۳۲ نوبت تجدید چاپ این اثر طی ۳ سال و نیز کسب رتبه نخست جایزه ادبی جلال آل احمد در سال ۱۳۹۴، جایزه‌ای که به ارزیابی تمامی ژانرها و نه‌تنها آثار حوزه دفاع مقدس می‌پردازد، ثابت می‌کند که این کتاب اثری ارزشمند، قابل‌اعتنا و خواندنی است و می تواند مطالعه آن مفید باشد.
حسام: یافتن کسی که آیینه تمام نمای یک نسل باشد، کار ساده‌ای نیست
حمید حسام، نویسنده کتاب آب هرگز نمی‌میرد در ادامه دراین نشست درخصوص شکل‌گیری ایده نگارش این اثر اظهارداشت: به عقیده من نخستین ویژگی کار در حوزه تاریخ شفاهی، پیدا کردن سوژه‌ای تأثیرگذار در مقیاس ملی است. یافتن کسی که آیینه تمام نمای یک نسل باشد، کار ساده‌ای نیست و سردار میرزا محمد سلگی از این جنس است؛ جلوه‌ای تمام‌نما از سال‌های نبرد؛ یکی به‌جای همه که می‌تواند تمامی نیاز مردم به آگاهی از لایه‌ها و زوایای گوناگون جنگ را پاسخ گوید.
نویسنده کتاب آب هرگز نمی‌میرد عنوان داشت: انسان‌هایی از این جنس، تن به حرف زدن نمی‌دهند و کار خود را معامله‌ای اخروی و بیان آن را آفت می‌دانند؛ لذا اگرچه در آغاز راه، کار دشوار بود، اما بار مسئولیت و تکلیفی که ایشان بر خود احساس می‌کردند، به همراهی انجامید.
وی ابرازداشت: در خاطره نگاری عموماً سعی بر این این است که از رهگذار روایتِ روای، خواننده را به سیری آفاقی میهمان کنیم؛ یعنی نشان دهیم که بر او چه گذشته است؛ این بیان بیرونی و یا آفاقی، قصه قشنگی است اما آگاهی از اینکه در آن زمان، درون فرد چه می‌گذرد، بر ارزش کار می‌افزاید. در نگارش این اثر تلاش شد سیر انفسی در کنار سیر آفاقی به‌خوبی نشان داده شود و واقعیت این است که شخصیت میرزا محمد سلگی از سرچشمه‌ای فیاض و جوشان که وصل به عاشوراست، انرژی می‌گیرد. ارادت ایشان به حضرت ابوالفضل العباس (ع) با استفاده از واژه پربسامد «آب» در این اثر آغاز می‌شود و تا کودکی، سقایی، شنیدن روضه‌ها، رفتن به جبهه، نام‌گذاری گردان به‌عنوان حضرت ابوالفضل، تمرین نخوردن آب، رجزخوانی در مقابل تانک‌های دشمن و ... ادامه می‌یابد.
این نویسنده افزود: به اعتقاد من این ویژگی، سوژه‌ای بکر و بی‌بدیل است که من از خلال آن به دنبال سیر انفسی بودم؛ چراکه گمشده ما در جنگ همین است؛ وگرنه در صحنه بیرونی نبرد، تمامی جنگ‌ها حرف‌هایی گفتنی دارند اما وجه تمایز ما همین احساسات درونی متصل به اعتقادات است.
کامور بخشایش: کتاب«آب هرگز نمی‌میرد» ما را برای پیدا کردن منظومه فکری انسان طراز و انسان معیار دفاع مقدس کمک می‌کند
جواد کامور بخشایش، منتقد، روزنامه‌نگار و پژوهشگر حوزه دفاع مقدس در ادامه این نشست پیرامون کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» اظهارداشت: تخصص بنده نویسندگی در عرصه ایثار و شهادت است و بسیاری از منابع این حوزه را به‌واسطه علاقه‌مندی می‌خوانم. بدون اغراق باید بگویم که این اثر بیشترین تأثیر روحی را در من داشت و ذهن و ضمیرم را برای ورود به ایام محرم آماده کرد.
وی عنوان داشت: به‌راستی این کتاب، ترکیبی از حماسه و عرفان است که به ظرافت و با هنرمندی تمام نوشته‌شده و از آثار ارزشمند حوزه دفاع مقدس محسوب می‌شود و هدف از تدوین کتاب‌های خاطره محور، در کنار آگاهی و تسلط بر هویت ایرانی- اسلامی و نیز اطلاع از اتفاقات روزگار نبرد و دفاع مقدس و هویت گرفتن از آن، یافتن انسان طراز در دفاع مقدس است.
بخشایش تاکید کرد: انسان طراز،کسی است که شجاعتش به‌موقع، عطوفتش به‌موقع، حماسه‌اش به‌موقع و عرفانش به‌موقع باشد. در رفتار و کردار عرفانی و حماسی سردار محمد سلگی، تبعیت از ولایت نکته‌ای اصلی و جدی است که با قطع دو پا، پیوسته هدف والای خود را دنبال می‌کند. بر ماست که با مطالعه این آثار و شناسایی انسان طراز، مسیر خود را پیدا کنیم.
وی ابرازداشت:«آب هرگز نمی‌میرد» از آثاری است که ما را برای پیدا کردن منظومه فکری انسان طراز و انسان معیار دفاع مقدس کمک می‌کند؛ از آثار بی‌نظیری که در حوزه دفاع مقدس کمتر نگاشته شده است. از نگاه من این کتاب تاریخ شفاهی گردان حضرت ابوالفضل العباس و در ضمیمه آن روایت خاطرات حاج میرزا محمد سلگی است.
این منتقد، روزنامه‌نگار و پژوهشگر اضافه کرد: در بین آثار حوزه دفاع مقدس گاهی فرازوفرود قصه خواننده را به خود جذب می‌کند؛ همچون کتاب «فرنگیس»؛ برخی از آثار نیز به‌واسطه ادبیات، لحن و قوت قلم جذابیت پیدا می‌کنند؛ همچون «دختر شینا»؛ اما برخی دیگر قوت ادبی و فرازوفرود قصه را یکجا جمع می‌کنند؛ درواقع توازن بین تاریخ و ادبیات در این آثار نمود می‌یابد و «آب هرگز نمی‌میرد» در زمره این دسته از آثار جای می‌گیرد.
وی ادامه داد: این کتاب به لحاظ هنرمندی از مهندسی هوشمندانه‌ای بهره‌مند است. از عنوان و طرح روی جلد تا نقطه پایانی داستان، لحظه‌لحظه روایت، از عنوان کتاب دور نمی‌شود و مصاحبه‌های قوی و سیری تاریخی که اثر بر مبنای آن تدوین شده، در کنار صداقت راوی برای روایت خاطرات، به‌گونه‌ای که خواننده را به دنبال خود می‌کشاند، از نقاط قوت این کتاب است.
کامور بخشایش در ادامه با اشاره به بخشی از تقریظ مقام معظم رهبری بر این کتاب و بیان نکات تحسین‌برانگیزی همچون نگارش درست و قوی، ذوق سرشار، سلیقه و حوصله و همت بلند در به انجام رسیدن اثر، به بیان نمونه‌هایی از ویژگی‌های یادشده در متن کتاب پرداخت.
وی استفاده از زبان طنز در لایه‌های پنهان اثر را موجب هضم و درک بهتر حوادث تلخ دانست و در نقد این کتاب گفت: «آب هرگز نمی‌میرد» خاطرات سردار میرزا محمد سلگی است و داستان از عشق عمیق ایشان به همسر خویش آغاز می‌شود اما متأسفانه پس از مدتی این بُعد کمرنگ شده و صرفاً خاطرات نظامی نقل می‌شود. به عقیده من در این کتاب جای خالی نقش‌آفرینی همسر و فرزندان ایشان به‌خوبی احساس می‌شود. علاوه بر این از فرهنگ عمومی جبهه و جزئیاتی از شیوه ارتباط رزمندگان در فعالیت‌های روزمره آنان، اطلاعاتی ارائه نشده است؛ بیان اطلاعاتی این‌چنین می‌توانست زمینه خشن و تلخ نظامی را کمی تلطیف کند.
وی خاطر نشان کرد: به هم خوردن سیر منطقی حوادث در بخش‌هایی از کتاب، ابهام و نیاز به گویاسازی در برخی موارد و نیز روایت ناقص بعضی اتفاقات از دیگر نکاتی است که لزوم توجه به آن در ویرایش آتی اثر باید مورد توجه قرار گرفته و در جریان تحلیل محتوای این اثر مواردی را که بیانگر اتکا به قدرت لایزال الهی است، استخراج کردم و متوجه شدم که این بخش که تلفیقی از حماسه، عرفان، قدرت الهی و آموزه‌های معنوی است، همچون موضوع آب،بسامد بالایی دارد و این از نقاط قوت کتاب است که آن را به اثر تحسین‌شده از سوی مقام معظم رهبری و برگزیده جایزه جلال آل احمد تبدیل کرده است.
سلگی: من خود را جامانده قافله شهدا و هم‌سنگران می‌دانم
میرزا محمد سلگی، سردار جانباز جبهه‌های نبرد و راوی اثر «آب هرگز نمی‌میرد» نیز در ادامه این نشست ضمن تقدیر از برگزاری این نشست، اظهار داشت: بیان این خاطرات از جهاتی در من احساس ناراحتی ایجاد می‌کند؛ چراکه شاید بهتر بود در گمنامی می‌ماندیم؛ اما از جهاتی با توجه به تأکید مقام معظم رهبری بر ثبت خاطرات رزمندگان، خدا را شاکرم که در عصر هجوم دشمن و در این جنگ نرم، خاطرات سال‌های دفاع مقدس بیان و منتقل شد.
وی ادامه داد: من خود را جامانده قافله شهدا و هم‌سنگران می‌دانم و معتقدم که حقیقتاً نتوانستم روایتگر معنویات سال‌های نبرد باشم؛ چراکه ما تنها بعد مادی حوادث را روایت می‌کنیم؛ همچون کسی که نظاره‌گر افتادن شخصی از پشت‌بام است؛ آنچه می‌بینیم این است که او ظرف کمتر از یک دقیقه از دنیا می‌رود اما اینکه بر او چه گذشته است،تنها از زبان او قابل‌بیان است و این امکان‌پذیر نیست.
سلگی عنوان داشت: من می‌توانم تمامی آنچه را که طی عملیات مرصاد اتفاق افتاد، برای مثال در مدت ۲۰ دقیقه روایت کنم؛ اما اتفاقاتی نامرئی همچون رعب و وحشت ایجادشده در دل دشمن، اعتقاد، عشق و باور خستگی‌ناپذیر رزمندگان، چیزی نیست که در کلام بگنجد؛ این است که به اعتقاد من حقایق واقعی و معنوی دفاع مقدس را که به قیام امام حسین (ع) و واقعه عاشورا متصل بود، نتوانستیم و نمی‌توانیم آن‌گونه که باید انتقال دهیم. حقیقتاً همان‌گونه که مقام معظم رهبری فرمودند «دفاع مقدس ما یک گنج است و باید این گنج را استخراج کرد».
بنابراین گزارش، کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» از سوی نشر صریر منتشر شده و برای نخستین با در سال ۱۳۹۳ راهی بازار نشر شد و پس از ۳ سال به چاپ 32 رسید. مقام معظم رهبری مدظله‌العالی، تقریظی بر این کتاب نگاشته و این اثر را تحسین کردند. این کتاب همچنین موفق به اخذ رتبه نخست جایزه ادبی جلال آل احمد در سال ۱۳۹۴ شد.