وزارت بهداشت: بله، پزشکان و پرستاران: نه!

با این حال مسئولان وزارت بهداشت معتقدند طی چند روز اخیر از اجرای این طرح، مراجعات به بیمارستان های دولتی حدود 35 درصد افزایش داشته است. به طوریکه محمد میرزابیگی معاون پرستاری وزیر بهداشت دو روز پس از شروع طرج گفن: طی دو روز گذشته با اجرای طرح تحول نظام سلامت، مراجعات مردم به اورژانس‌ و ورودی بیمارستان‌ها 35 درصد افزایش یافت.

این آمار در شرایطی است که پزشکان و پرستاران بیمارستان های دولتی معتقدند، میزان مراجعه مردم به بیمارستان های دولتی آنقدر هم افزایش نداشته است. از طرف دیگر مشاهدات خبرنگار خبرآنلاین در دو بیمارستان مجری طرح تحول نشان می دهد مردم از رایگان شدند خدمات درمانی رضایت دارند، اما قصه گله هایشان از بیمارستان های دولتی سر دراز دارد.

ارزیابی وزیر بهداشت از اجرای طرح

نظر معاون پرستاری وزارت بهداشت را وزیر بهداشت هم دارد. سیدحسن هاشمی در ارزیابی خود از چگونگی اجرای طرح تحول سلامت در دو روز نخست اجرای طرح، گفت: قدم نخست در اجرای این طرح با موفقیت برداشته شد. آنچه که باعث خوشحالی من است، آن است که همکارانم از استان‌های یزد، همدان، آذربایجان شرقی، دانشگاه علوم پزشکی تهران و چند استان دیگر اعلام کردند که در دو روز گذشته توانسته‌اند به خوبی و با موفقیت کامل، قدم نخست را در اجرای این طرح بردارند.

او به ایسنا گفت: بنا به اذعان همکارانم از دانشگاه‌های علوم پزشکی و بیمارستان‌های مختلف، برخی بیماران در مراجعه به بیمارستان‌های دولتی زمانی که وجه دریافتی به آنها بازگردانده شده، تصور کرده‌اند اتفاق خارق‌العاده و غیرقابل انتظاری رخ داده است. این طرح در ابتدای شروع، رضایتمندی بیماران را به دنبال داشته است.

وزیر بهداشت گفت: در مجموع اقدامات انجام شده در قالب اجرای طرح تحول نظام سلامت طی دو روز گذشته، برای آغاز خوب بوده است. پیش از این هم گفته‌ام اصولا تغییر کار ساده‌ای نیست و سخت است. انتظار آن است که به مرور زمان بتوانیم آنچه که مورد نظر ما و در شان ملت است را در مراکز درمانی وزارت بهداشت بوجود آوریم.

او درباره افزایش بار مراجعات به بیمارستان‌های دولتی از زمان اجرای طرح تحول، گفت: در حال حاضر آماری از افزایش بار مراجعات نداریم؛ اما احتمالا در دو - سه هفته آینده شیفت بیماران از بخش خصوصی به دولتی را خواهیم داشت. یکی از نگرانی‌های ما همین موضوع است که با افزایش بار مراجعات به بیمارستان‌های وزارت بهداشت، نتوانیم خدمات مناسب و شایسته را ارایه دهیم. اما در مجموع همکارانم در بیمارستان‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی تمام تلاش خود را جهت سرویس‌دهی مناسب به بیماران انجام می‌دهند.

گله مردم از نوبت های طولانی

بیمارستان شریعتی یکی از بیمارستان هایی است که در طول سال یکی از بیشترین مراجعه کننده در سطح شهر تهران را دارد. یکی از بیماران مراجعه کننده به این بیمارستان، قصد عمل جراحی قلب دارد. او می گوید: تا کنون هیچ پولی از ما دریافت نشده اما اینجا به شدت شلوغ است و حتی پرستاران وقت جواب دادن مارا هم ندارد.

او ساکن شرق تهران است و کارمند بانک است و ادامه می دهد: حدود دو سال است که مشکل قلبی دارم و دو ماه است که به این بیمارستان آمدم و حالا پس از دو ماه به من نوبت جراحی داده اند، رایگان کردن خدمات در بیمارستان های دولتی به نظر من اقدام خوبی است اما ای کاش کاری هم برای سیستم نوبت دهی بکنند.

فردی دیگر که برای درمان همسر اش به بیمارستان شریعتی آمده است، هم نسبت به سیستم نوبت دهی در بیمارستان گلایه دارد. او می گوید: ما پس از سه هفته نوبت به درمان گرفتیم و به نظر من همین می شود که مردم مجبورند به بیمارستان های خصوصی بروند، کار دولت برای رایگان تر شدن خدمات در بیمارستان ها، عالی و خوب است و باید در کنار آن، بهتر به مردم نوبت دهند، سطح بیمارستان های دولتی را بالا ببرند، پزشکان خوب را به این بیمارستان ها بیارند و کمی کلاس کار در این بیمارستان ها را بالا ببرند.

خداییش از ما پول نگرفته اند!

از طرف دیگر مردم مراجعه کننده در بیمارستان امیر اعلم هم تاکید می کنند، که هزینه ای از آنها دریافت نشده است. سبحان پیرمرد 73 ساله به همراه فرزند بزرگ اش به بیمارستان اعلم مراجعه کرده و بارها تاکید می کند: خدایش از ما پول نگرفته اند. او می گوید رفتار کادر درمانی بیمارستان با آنها خوب نبود و دائما با دعوای لفظی و کنایه با ما صحبت می کنند. بیمارستان اعلم یکی از قدیمی ترین بیمارستان های تهران است که به دلیل مجاورت با یکی از پرجمعیت ترین مناطق تهران، مراجعه کنندگان زیادی دارد.

خانم جوانی به همراه پدر اش با دو دست گچ گرفته به بیمارستان اعلم آمده است و می گوید: در بیمارستان خصوصی برای گچ گرفتن دست های من قرار بود 900 هزار تومان پول دریافت کنند که من با آن درد زیادی که نداشتم نذاشتم این کار انجام شود و به پدرم اصرار کردم به بیمارستان دولتی برویم.

او ادامه می دهد: شنیده بودم که این طرح قرار است اجرا شود و حالا برای جالب است که درست در حال اجراست و تا کنون پولی از ما نگرفته اند، اما برای خرید دارو ما را به خارج از بیمارستان فرستادند که کاری اش هم نمی کرد.  فرق بیمارستان های خصوصی و دولتی به نظر من بیشتر در فضای این بیمارستان هاست، در بیمارستان های خصوصی فضا منجر به ارامش مریض می شود اما در بیمارستا ن های دولتی این گونه نیست و فضا استرس زاست و خدا کند در ادامه این طرح دستی هم روی سر باقی بخش های بیمارستان های دولتی بکشند.

پرستاران: افزایش حضور مردم محسوس نیست

پرستاران در بیمارستان های دولتی معتقدند مراجعه مردم به بیمارستان های دولتی پس از اجرای طرح تحول در نظام سلامت افزایش خاصی نداشته است. یکی از پرستاران در بیمارستان شریعتی می گوید: طی ای چند روز ما شاهد افزایش تعداد مراجعه کنندگان نبویدم اما در صورتی که تعداد مراجعه کنندگان افزایش یابد حتما باید تعداد پرستاران و کادر درمانی هم افزایش پیدا کنند، چرا که ما در روزهای شلوغ عملا نمی توانیم به مردم خدمت رسانی درستی کنیم و همین مسئله باعث افزایش نارضایتی مردم می شود.

سوپروایزر مرد بیمارستان امیر اعلم تهران هم می گوید: فشار اصلی این طرح روی دوش ماست، هم اکنون مردم زیاد به سمت بیمارستان ها هجوم نیاوردند اما بعید نیست در آینده نزدیک تعداد مراجعه کنندگان به بیمارستان ها افزایش یابد و این طرح فقط کار مارا زیاد می کند، مشکلی هم نیست اما خدا کند وزارت بهداشت فکری هم به حقوق و مزایای ما کند چون احتمال دارد کار من چند برابر شود.

پزشکان: از مراجعات غیر ضروری نگرانیم

یکی از پزشکان متخصص در درمانگاه بیمارستان امیر اعلم اما بر خلاف پرستاران این بیمارستان افزایش تعداد مراجعه کنندگان به بیمارستان ها را محسوس می داند. او می گوید: من هفته چهار نوبت جراحی در بیمارستان دارم و یکی از بزرگترین مشکلاتی که ما داریم و مربوط به الان هم نمی شود، مراجعات غیر حضوری مردم به بیمارستان ها ست. خیلی وقت ها یک مریض نیاز به جراحی ندارد و با درمان های جایگزین بیماری اش درمان می شود اما خیلی از مردم اصرار به جراحی دارند و خیلی وقت ها هم پزشکان در مقابل اصرار مردم کوتاه می آیند.

او می گوید: اصل کار بیمارستان های دولتی ارائه خدمات درمانی رایگان به مردم است و باید این طرح اجرا می شد، اما در کنار این طرح باید الزامات دیگری را هم پیش بینی کرد و وزارت بهداشت باید جوری برنامه ریزی کند که مانع مراجعات غیر ضروری مردم به بیمارستان ها شود.

پزشک دیگری در بیمارستان شریعتی تهران نیز می گوید: بودجه بیمارستان ها دولتی هر ساله با کسری مواجه است و من نگران وضعیت مالی بیمارستان ها هستم، به نظر دولت همزمانی که توقع دارد این طرح از سوی وزارت بهداشت به درستی اجرا شود باید سعی کند بودجه های خوبی نیز به بیمارستان ها بفرستد تا ارائه خدمات به مردم با مشکل مواجه نشود. در این سه، چهار روز از اجرای این طرح ، انقدر هم با افزایش تعداد مراجعه کنندگان مواجه نیستیم و زیاد فرقی با قبل نکرده است.

پاشنه آشیل وزارت بهداشت برای اجرای این طرح چیست؟

وزیر بهداشت در حالی گزارش دو روزه اجرای این طرح را اعلام می کند که به نظر می رسد تلاش وزارت بهداشت برای اجرای طرح تحول در نظام سلامت، در شرایطی است که به جرات می‌توان گفت، راه تحقق وعده‌های وزارت بهداشت به مردم از پاستور می‌گذرد.

بررسی وعده‌های وزارت بهداشت برای اجرای طرح تحول نشان می‌دهد، این وزارتخانه مسایل حیاتی در بهداشت و درمان کشور را نشانه گرفته است که هرکدام از آنها در صورت عدم‌تحقق اعتبارات مالی بهنگام از سوی دولت، شکست سختی را در این طرح رقم می‌زند.

مسایلی همچون کاهش قیمت دارو، پرداخت تنها 10درصد هزینه‌های درمانی در بیمارستان‌های دولتی، افزایش تعداد داروهای تحت‌پوشش بیمه، رایگان‌شدن زایمان طبیعی، کاهش وابستگی به داروهای وارداتی و افزایش پوشش بیمه روستایی همگی نیازمند فصل مشترکی تحت‌عنوان پرداخت به‌موقع اعتبارات مالی از سوی دولت است؛ مساله‌ای که در دولت‌های نهم و دهم محمود احمدی‌نژاد به کلی فراموش شد و کار به جایی رسید که ارز برای واردات زین اسب فراهم شد و برای دارو فراهم نشد، سهم قانونی وزارت بهداشت از محل درآمد‌های هدفمندی یارانه‌ها به وزارت راه رفت و برنامه پزشک خانواده به‌دلیل عدم‌تخصیص اعتبارات از دستور کار خارج شد.

علاوه بر این، کسری بودجه بیمارستان‌های دولتی و افزایش هزینه‌های خدمات درمانی و انرژی پس از هدفمندی یارانه برای بیمارستان‌های دولتی عملا کاری کرد که بیمارستان‌ها، راهی جز دریافت کسری بودجه خود از جیب مردم نداشته باشند.

 محمدحسین نجاتی