به گزارش خبرایران از روابطعمومی سازمان «سمت»، مراسم رونمایی از چند کتاب منتشر شده و گرامیداشت سی و ششمین سالگرد تأسیس سازمان مطالعه و تدوین کتب علومانسانی دانشگاهها (سمت) امروز ۳ اسفندماه با سخنرانی حجتالاسلام سیدسعیدرضا عاملی دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی، حجتالاسلام محمد ذبیحی رئیس سازمان «سمت» و حمیدرضا خادمی معاون پژوهشی سازمان «سمت» و اعضای هیئتعلمی و مدیران و معاونان این سازمان برگزار شد.
در ابتدای این مراسم حمیدرضا خادمی در سخنانی ضمن تبریک اعیاد ماه رجب و تبریک چهل و دومین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران، سی و ششمین سالگرد تأسیس سازمان «سمت» را به همه حاضران و همکاران تبریک گفت.
وی افزود : همانطور که مستحضرید سازمان «سمت» همانند خورشیدی در آسمان علومانسانی کشور میدرخشد، با همه فرازوفرودهایی که در این سی و شش سال سپری کرده است، حتماً در ادامه برنامه از بیانات ارزشمند ریاست محترم سازمان در خصوص سازمان «سمت» بهره خواهیم برد، بنده بهعنوان مقدمه در اینجا یادی میکنم از مرحوم استاد رئیس فقید سازمان دکتر احمد احمدی که همانطور که همه مستحضرید نام سازمان «سمت» و نام دکتر احمدی درهمتنیده است و به عبارتی جدانشدنیاند.
به هر صورت اخیراً برخی زمزمهها و گاهی اوقات مطالبی میشنویم که بههرحال افرادی قدروقیمت مردانی اینچنین را نمیدانند و معتقدیم که اینگونه صحبتها و حرفها به فرجام نخواهد رسید. من در خصوص مرحوم آقای دکتر احمدی مطالبی عرض میکنم و بعد خدمت ریاست محترم سازمان خواهیم بود.
معاون پژوهشی سازمان «سمت» گفت: استاد فقید روانشاد دکتر احمد احمدی، اسلام و ایران را عالمانه دوست میداشت. عالمانه، صمیمانه و صادقانه. شواهد آن چندان پرشمار است که از فرط فراوانی در مضیقهایم. استاد فقید باورداشت که میتوان با پرهیز از غوغاسالاری و سیاستزدگی برخورداری از دانش روزآمد و بهرهمندی از خرد جمعی کاری را سامان داد که در نتیجه آن حوزه و دانشگاه به هم سازند و طرحی نو در اندازند. پیام تسلیت رهبر انقلاب در رثای آن استاد گرانمایه سندی متقن در اثبات فضل و وفاداری، منش انقلابی و علم پروری ایشان است، چنانکه معظمله در پیام تسلیت خود فرمودند: روحانی عالیقدر و دانشمندی که دانشآموخته حوزه و دانشگاه بود و عمر پربرکتش یکسره در علم و تحقیق و تربیت جوانان جویای علم. عنصری خدوم و پرکار که برعهده گرفتن مسئولیتهای مهم در مسائل دانشگاهی در دوران انقلاب و جمهوری اسلامی، فصلی درخشان از زندگی ایشان است. مردی انقلابی و وفادار که عضویت دهها ساله در شورایعالی انقلاب فرهنگی، ایجاد و اداره مؤسسه «سمت» و نیز مدیریت بخشهای مهم و حساسی از مجموعه دانشگاهی کشور فرازهایی برجسته از کارنامه خدمات جناب حجتالاسلام آقای دکتر احمد احمدی رحمةاللهعلیه است. لسانالغیب چه نیکو سروده است: نظیر خویش بنگذاشتند و بگذشتند / خدای عزوجل جمله را بیامرزاد.
خادمی افزود: در سالی که گذشت در حوزه پژوهش «سمت» اتفاقهای خوبی افتاد. از زمان سرپرستی و ریاست دکتر ذبیحی بر «سمت» ، حقیقتاً شاهد تحولات خیلی مثبت و چشمگیری هم در عرصه پژوهش و هم در زمینه اداری و مالی سازمان، اصلاح برخی فرایندها، تأسیس برخی از کارگروههای ویژه و … بودیم.
در سالی که گذشت «سمت» در جشنوارههای مختلفی که در کشور برگزار شده جوایز و موفقیتهایی را به دست آورد. برای نمونه در کتاب سال جمهوری اسلامی که اخیراً برگزار شد، یک کتاب برگزیده از گروه زبانشناسی «سمت» بود که اثر بسیار ارزشمندی است.
یک کتاب شایسته تقدیر داشتیم از گروه جغرافیا. یک کتاب شایسته تقدیر دیگری داشتیم از گروه تربیتبدنی. همینطور در کتاب سال حوزه کتاب برگزیده داشتیم از گروه فلسفه و کلام «سمت». در پانزدهمین جشنواره بینالمللی شعر فجر یک کتاب برگزیده داشتیم از گروه ادبیات فارسی. در جشنواره بینالمللی فارابی یک کتاب شایسته تقدیر از گروه مشاوره «سمت» داشتیم. یک کتاب برگزیده داشتیم از گروه زبانشناسی و در سایر حوزهها که «سمت» فعال بوده،
مجله علمیپژوهشی روانشناسی فرهنگی هم در ISC رنکینگ شد و در وزارت علوم هم رتبه ب را کسب کرد. مجله دیگری هم داشتیم که از قدیم فعال هست؛ پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی.
اجرای پروژههای مهمی را در حوزه علوم اسلامی بنا به تأکید و دستور ریاست محترم سازمان در این یکی دو سال اخیر در دستور کار قرار دادیم با محوریت بیانیه گام دوم انقلاب و بحث تمدن نوین اسلامی و سایر طرحهای علمی که بخشی از فعالیتهای پژوهشی «سمت» را در سال جاری در برمیگیرد.
حدود صد عنوان کتاب در سال ۹۹ به زیور طبع آراسته شد که یکی دو اثر را در این مراسم رونمایی میکنیم که یک اثر متعلق به دکتر عاملی است. جا دارد از معاونتهای مختلف و رئیس پژوهشکده و اعضای هیئتعلمی و همه عوامل سازمان «سمت» تشکر کنم.
در بحث شورای تحول، تاکنون چهل عنوان کتاب بهصورت مشترک با شورای تحول چاپ شده و نود عنوان قرارداد بسته شده است که در دست نگارش است و صد و سی عنوان هم مدارک دریافت شده و پرونده تشکیل شده است که در حال بررسی علمی است.
حجتالاسلام ذبیحی نیز در ابتدای سخنانش ضمن خوشامد به آقای دکتر عاملی و استادان پیشکسوت سازمان «سمت» و سایر میهمانان «سمت» گفت: آقای دکتر عاملی یک شخصیت فرهنگی به تمام معناست، و واقعاً افتخار میکنم که بهعنوان یک طلبه هروقت با ایشان گفتگو کردم از ایشان استفاده بردم. به ایشان عرض کردم وقتی به جلسات شورای تحول تشریف میآورید، فضای نشست دگرگون میشود. حضور شما و آقای دکتر حداد عادل میتوانید دو بازوی مکمل برای کار فرهنگ کشور باشید.
وی افزود: آنچه دکتر خادمی در مورد دکتر احمدی گفت اندکی از بیشمار ویژگیهای شخصیت ایشان بود. دکتر احمدی واقعاً خدمت کرد و این روزها این نامهربانیهایی که شنیده میشود که در سطح کمیسیونهای فرهنگی کشور هم مطرح شده است واقعاً ناسپاسی است. دیشب که با دکتر حدادعادل صحبت میکردم، گفتم: این آخرین روزهای عمرش در اتاقش بودم که میگفت: خیلی نگران اوضاع کشور هستیم. شرایط کشور خوب نیست. گفتم آقای دکتر شما عضو شورایعالی انقلاب فرهنگی هستید ما که نیستیم. گفت: اتفاقاً خدمت آقا بودم، گفتم: ما نگران اوضاع کشور هستیم، بههرحال مسائل کشور و اوضاعواحوال فرهنگ کشور، ایشان همانطور که رهبری ایشان را بغل گرفتند من را بغل گرفتند، گفتند مقام رهبری من را اینطور بغل گرفتند و گفتند: من امیدم به شماهاست. حقیقتاً آقای احمدی خدمت کرد. ایشان یک مدیر مؤسس بود، نه یک مدیر منصوب.
حجتالاسلام ذبیحی بیان کرد: من تردیدی ندارم که امید ایشان به فرزانگانی است که کشور را تا اینجا اداره کردند. برادران و خواهران عزیز، سازمان «سمت» بسیار خدمت کرده است. بههرحال ما تنها مؤسسه در این کشور هستیم که نود و چهار میلیارد تومان بودجه گرفتیم و صد و دوازده میلیارد و هشتصد میلیون تومان کتاب به کشور عرضه کردیم. چهل میلیارد تومان فقط یارانه دادیم، بعد ما را متهم میکنند که چرا شما کلمه اسرائیل را در کتابتان آوردهاید. ای خوش انصافها لااقل زیر صفحه را نگاه میکردید که دکتر احمدی با آن قلمش توضیح داده که این سند سازمان ملل است. ناچار بودیم که این اسم را بیاوریم، این خردهگیریها به سازمان «سمت» ، کاملاً سیاسی است. در نامهها هم نوشتند اما ما پاسخ ندادیم. چون ما عظمت کشور، رهبری و انقلاب اولین حرف ماست. هیچچیز دیگری نداریم. وقتی مقابل مقبره امام خمینی میرسم میگویم سلام بر کسی که کشور را زنده کردی. ما را به تاریخ رساندی. این بهانهگیریها را باید تمام کنید.
این استاد دانشگاه گفت: الان ما در سازمان «سمت» فرصت طلایی داریم، روز اول که به سازمان آمدم، نظرها راجع به شورای تحول نظر هماهنگی نبود، ولی من با قاطعیت ایستادم و در جلسه گروهها و … گفتم که شخصیتی مانند دکتر حدادعادل یک فرد منصف است که حرفهای منتقدان را میشنود و در شورا رأیگیری میشود و نظر خودشان را تحمیل نمیکنند طرف دیگر هم دکتر عاملی هستند که مدیریت یک مرکز مهم فرهنگی کشور را دارند ما باید خدمت کنیم و حرفههای خوب را به جوانهای خودمان و به دنیا برسانیم.
رشد خوبی در همکاری ما با شورای تحول علوم انسانی پیدا شده، انشاءالله دکتر عاملی بازدیدی از کتابهای که در همکاری «سمت» با شورای تحول تولید شده خواهند داشت. انشاءالله با سرعت و جدیت در این مسیر همکاری پیش میرویم و من به آقای دکتر حداد عادل هم گفتم وظیفه ما بررسی کتابهاست و شاید برخی از کتابها را رد کنیم، ما در کار علمی نمیخواهیم تعارف کنیم.
سوغاتی از مشهد برایتان دارم، ایام ۲۲ بهمن بود که به مشهد مشرف شدم، سلام همه شما را خدمت امام رئوف داشتم، به حاجآقا مروی تماس گرفتم و گفتم مایلم شما را ببینم، گفتند: کی و کجا؟ چون فرصت نداشتم لطف کردند همان شب قرار گذاشتیم. گفتم حاجآقا مروی رادیو زیارت را که گوش میدهم، مشهد باید به گونه دیگری عمل کند. اول انقلاب بود فخرالدین حجازی آمد اینجا. بعد گفت جناب آقای طبسی، اینجا باید بهجای این گلدستههای نورانی که باید باشد، بر فراز آن دکلهای رسانهای علمی نصب شود تا به دنیا بگوید ایران، این است. من به حاجآقا مروی عرض کردم، حاجآقا امام رضا اصلاً امام مناظره بود، با همه گفتگو میکرد با همه حرف میزد چرا ما این درها را بستیم. چه شد آن حرفهای اول انقلاب که مرحوم شهید بهشتی داشتند. ما از چه میترسیم؟! انقلاب ما انقلاب قویای است، نیرومند است. اسلام دین نیرومندی است. ایشان گفتند خوب برو به «سمت». با دوستان و همکاران بنشینید و طرح بدهید.
در همین راستا من از دکتر عاملی هم استمداد میکنم، حاج آقا مروی گفت طرح بدهید، سالی ۱۰ تا برنامه بدهید. ما مناظره برگزار میکنیم، اما نه حرفهایی که برخی فقط میخواهند وقت مردم را بگیرند.
اگر حضرت آقا گفتند کرسیهای نظریهپردازی، کرسیهای آزاداندیشی، ایشان نمیخواست راجع به مسائل علمی تخصصی فقهی و… باشد ایشان میخواست در مورد حقوق شهروندی، آزادی و مسائل مبتلا به جامعه و مردم باشد. این مسائل باید بحث شود تا مردم ما بدانند که کشور ما کشوری نیرومند است. ما باید کشورمان را به نقطهای برسانیم که انشاءالله ازهرجهت بیمه باشد. حوزه فرهنگی وظیفه من و شماست، انشاءالله این طرح را هم آماده خواهیم کرد. از شورایعالی انقلاب فرهنگی هم استفاده خواهیم کرد.
حجتالاسلام عاملی در ادامه این مراسم طی سخنانی گفت: الحق باید از «سمت» بهعنوان یک بنگاه بزرگ علمیپژوهشی که کار نشر هم نتیجه فعالیتهایش هست، یاد کنیم همینجا هم یادی میکنم از استاد بزرگوار فیلسوف حکیم، اندیشمند توانمند و چهره بسیار اخلاقی و سادهزیست، جناب آقای دکتر احمدی که واقعاً اگر کسی فقط یکبار با ایشان ملاقات کرده باشد شیفته اخلاق و منش و تواضع و سادگی ایشان میشد که این، یک کار نمایشی در سیره ایشان نبود. ما همیشه ایشان را با این روحیه دیدیم که پشت ماشین پژو مینشست و خودش رانندگی میکرد و در جاهای مختلف حضور داشت.
تواضع ایشان بهگونهای بود که به همهجا میرفت و با همه افراد و گروههای اجتماعی ملاقات داشت و انصافاً سی و سه سال مدیریت ایشان بر «سمت»، سی و سه سال پرافتخار هست. کارنکرده، عیبی ندارد اما طبیعتاً وقتی انسان کار میکند، با نواقصی همراه است. هرکسی اندک کار اجتماعی، عمرانی، نهادی و… آشنا باشد میتواند در مسیر رو به کمالی سیر میکند، ولی سی و سه سال کار دکتر احمدی واقعاً سی و سه سال کار فاخر بود. «سمت» محصول همان مصوبات اولیه شورایعالی انقلاب فرهنگی است. میتوان گفت عمر شورایعالی انقلاب فرهنگی با عمر سازمان «سمت» یکی هست، وقتی ستاد انقلاب فرهنگی در خرداد ۱۳۵۹ تشکیل شد، آن موقع اعضای ستاد انقلاب فرهنگی دغدغه چهار چیز را داشتند، دغدغه برنامهریزی، دغدغه منابع انسانی (استاد) را داشتند تا بتواند در مسیر استقرار فرهنگ اسلامی گام بردارد. در مسیر پیشرفت جمهوری اسلامی قدم بردارد و معلم متعهدی باشد و دغدغه دیگر و محوری ستاد انقلاب فرهنگی، دانشجو بود که محور همه تلاشها این است که چرخه علم ادامه پیدا کند و دانشجوی دیروز معلم امروز و استاد فرداست و باید بهعنوان رکن اساسی، توجه محوری به او شود. رکن چهارم توجه ستاد انقلاب فرهنگی به کتاب بود و کتاب محور کانونی توجه بود بهعنوان محصول و عصاره و نتیجه اندیشهورزی و فکر و توانمندیهای دانشی یک جامعه، کتاب برای ستاد انقلاب فرهنگی بسیار قابلتوجه بود، لذا جلسه شانزدهم شورای انقلاب فرهنگی در هفتم اسفندماه ۱۳۶۳ سازمان «سمت» به تصویب میرسد و نشان میدهد که فضا دغدغهمند بود البته حضور اساتید توانمندی مثل آقای دکتر احمدی نقش دارد، همه میدانیم دغدغههای فردی در مسیری که هنوز استقرار سیستمی نیست خیلی مهم است. وقتی سیستم استقرار پیدا میکند این نظاموارهها هست که کار را به جلو میبرد، لذا ما امیدواریم به آنجا برسیم که نقش نظامات اجتماعی و نهادهای اجتماعی هر روز پررنگتر شود و شخص مبنا نباشد ولی اشخاص تأثیرگذارهای مهمی هستند. در تاریخ تحولات بشر همیشه اشخاص و دانشمندان و نوآوران و اهل ابتکار نقش کلیدی در این حوزه داشتند؛ بنابراین سازمان «سمت» ، سازمان مهمی است که پشتوانه علمی دارد. اعضای هیئتعلمی سازمان «سمت» پشتوانه علمی این سازمان هستند و فرایندهای استاندارد که برای ارزیابی یک کتاب که واقعاً طی میشود، به لحاظ ویراستاری، نشر قویای هست. توان ویراستاری در سازمان «سمت» قابلستایش است. به لحاظ طراحی شخصاً از سازمان «سمت» راضی نیستم، فکر میکنم سازمان باید به لحاظ طراحی قدرت بیشتری پیدا کند. الان کتابهای منتشره در کشورهای مختلف را نگاه کنید. کتابهایی که بهعنوان کتاب درسی انتخاب میشوند در طراحی، بسیار بر روی آنها کار میشود و شاید معماری چینش مطالب، اهمیتش از خود مطلب بیشتر است. چطور آذین بسته میشود و چینش داده میشود و برجستهسازیهایی که در متن باید صورت بگیرد و…، باید بیشتر موردتوجه قرار گیرد.
البته در نشر فیزیکی، نشر آنالوگ، نشر چاپی محدودیتهایی وجود دارد. یکی از مهمترین محدودیتها، قیمت است. محدودیتهای دیگر کاغذ، جنس کاغذ، جلد و … است، اما در نشر دیجیتال، رنگ دیگر مهم نیست و میتوان بهترین کیفیت رنگ را ارائه داد. نشر باید به قانون طبیعت حرکت کند و رنگی شود، بدون رنگ کیفیت کتاب زیر سؤال میرود، دیگر زمانه چاپ سیاهوسفید گذشته است. باید تنوع وجود داشته باشد. با آمدن نشر دیجیتال، نشر شبکهای، نشر هوشمند، نشر چندرسانهای، تحولات اساسی در نشر به وجود آمده است. در همین سالی که گذشت ما در ایران، ۳,۶۰۰ میلیارد تومان محصول فروش کتاب بوده است، از این مقدار حدود ۶۴ میلیارد تومان سهم نشر الکترونیک بوده است که سهم کوچکی است و نیازمند این است که پیشرفت بیشتری در این حوزه داشته باشیم. در دنیا، نشر الکترونیک سهم ۶۰ میلیارد دلاری دارد و پیشبینیها این است که این مسیر تا ۲۰۲۵ رشد بیشتری پیدا میکند ولی میتوان گفت که در حوزه الکترونیک، نشر جایگاه قدرتمند خودش را پیدا نکرده است. شاید بهخاطر این باشد که با کتاب فیزیکی بیشتر مأنوس هستیم. نشر امروز و آینده بیشتر با نسل دیجیتال پیوند میخورند که فعلاً سرگرم موبایل هستند. اگر بتوانیم کتاب را به این حوزه ببریم، قدرت بیشتری پیدا میکنند. ضمن اینکه نشر الکترونیک مزیتهای خیلی زیادی دارد که نشر فیزیکی آن را ندارد. نشر فیزیکی، نشر آرامی است، پشت میز کار، کتاب را میخوانید که لذت خاصی دارد، خصوصاً اگر کاغذ مناسب باشد ولی نشر دیجیتال بهخاطر ماهیتش قابل تغییر صفحهبندی، رنگ و جلد و… است. حسن دیگر نشر الکترونیک این است که امکان تولید جهانی دارد و به لحاظ دسترسپذیری، دسترسیپذیریاش هم جهانی است. نشر فیزیکی محدودیت دارد و توزیع آن بسیار سخت است. اما در نشر دیجیتال به تعداد کاربران جهانی که امروزه از ۵ میلیارد نفر گذشته است، ظرفیت بهرهبرداری برایش ایجاد میکند البته محدودیتهای زبان هم وجود دارد که در این موقع بحث ترجمه پیش میآید که ترجمه گوگل فارسیبهانگلیسی و انگلیسیبهفارسی در این زمینه بسیار ضعیف است ولی در بعضی از زبانها بسیار قویتر است.
نکته دیگری که در نشر الکترونیک و نشر رقومی وجود دارد این است که نشر رقومی یک امکان شبکهای کردن محتوا را فراهم میکند. محتوای ما صفر تا صدی دارد ولی بههرحال بسته هست، ولی وقتی در بستر رقومی قرار میگیرد اولاً امکان لایهبندی شدن را پیدا میکند. دوم اینکه امکان شبکهای شدن را پیدا میکند. معماری اینترنت، یک معماری کاملاً طبقهبندی پذیراست. نشر الکترونیک نشر بسیار ارزانتری نسبت به نشر فیزیکی است. ماهیت کار در محیط مجازی یک تلاش به منزله بینهایت تولید است، در منطق آنالوگ یک تلاش یک کار، یک تلاش یک تولید و یک تلاش یک توزیع است، لذا تیراژ مهم است ولی در محیط دیجیتال، محدودیت تیراژ وجود ندارد. به مقدار تقاضا، تیراژ وجود دارد. قبلاً چاپ میشد و مشکل انبارداری پیش میآمد اما الان آمازون و … بر اساس تقاضا چاپ میکنند. در بحث چندرسانهای هم میتوانید ورود کنید. الان شنیدن راحتتر از خواندن است.
در حوزه محتوا نیازمند این هستیم که به تقاضای اجتماعی هم توجه کنیم، فرهنگ اسلامی ما اگر بخواهد بر اساس کتاب، اجتماعی شدنی در آن صورت گیرد، نیاز دارد که کتاب به فضای اجتماعی نزدیک شود. نگرانیهای امام (ره) در اولین حکم ستاد انقلاب فرهنگی را بخوانید، امام دو نگرانی داشتند یک نگرانی از منابع انسانی بود و نگرانی دیگر تسلط اندیشههای غربی بود، لذا بحث محتوا بحث بسیار مهمی است. سازمان «سمت» بر اساس دکترینی که در حوزه تمدن نوین اسلامی برایش مهم است در حکمت، فلسفه، روانشناسی، جامعهشناسی، ارتباطات، ارتباطات بین فرهنگی، رسانه و … طراحی کند که حوزه حمایتیاش را برای این موضوعاتی بگذارد که بسیار مهم است تا پتانسیلها با هم جمع شود. «سمت» در دانشگاههای مختلف حضور داشته باشد و بستری از طوفان فکری در این حوزهای که وجود دارد فراهم کند و نشست و سمینار برگزار کند.
وی در مورد رونمایی از اثرش هم گفت: بنده مراسم رونمایی از کتابهایم برگزار نمیکنم، شرمندهام که در مراسم سالگرد تأسیس «سمت» با رونمایی کتابم همراه شد. تحولات فناوریهای نو با خودش دنیایی از تحولات را به وجود آورد. فناوریهای نو دنیایی از تحولات را به وجود آورده است. بهزودی دولتها هم جای خودشان را به حکمرانیهای الکترونیکی میدهند و دولتها به سمت صفر شدن حرکت میکنند؛ چه بخواهند و چه نخواهند. تقاضای اجتماعی این است. جامعه به سمت آسانگیری فرایندها حرکت میکند. جامعه علاقهمند به تسهیل فرایندهاست. جامعه تحمل بوروکراسیهای سخت را ندارد. میخواهد با یک کلیک هزار تا فرایند پشتسرهم صورت گیرد. پنجاهدرصد شعبات بانکهای اروپا تعطیل شدند، برای اینکه کارکردی نداشت. شبکه الکترونیک بانکی امروز دارد به سمت بانک گسترش پیدا کردهای که کاملاً منطق بانک فیزیکی را تأمین میکند و حدود ۵۰ نوع خدمات بانکی را ارائه میدهد.
تحول اساسی که در فناوری به وجود آمد، حکمرانی را تبدیل به حکمرانی الکترونیکی میکند و امروز وقتی می گوئیم دولت یعنی دولت الکترونیک. دولتی که تمام سرویسها و خدماتی که به مردم ارائه میدهد در بستر رقومی قرار میدهد. اقتصاد هوشمند اقتصاد بزرگی شده است، امروز دیجیتال اقتصاد پنجم جهان است و سهم بالایی از اشتغال جهانی را برعهده گرفته است. کسبوکارها دارند به فضای الکترونیک منتقل میشوند و اقتصاد دیجیتال روزبهروز پرقدرتتر میشود. مهمترین خدمات اقتصاد دیجیتال با نگاه اسلامی تسهیل خدمات، تأمین عدالت توزیعی، کاهش تخریب منابع طبیعی و انسانی، نظمپذیری و نظام داشتن است. باید ارتباطات خانوادگی و … را تقویت کرد و ارتباطات اداری و… را کاهش داد.
در پایان این مراسم نیز از کتابهای اقتصاد دیجیتال و هنر طراحی ایرانی اسلامی رونمایی شد.