خبرایران: سرانجام راز مگوی پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی فاش شد و سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) به نقل از منابع آگاه محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی را به عنوان کسی که فرمان قتل خاشقجی را صادر کرده است، به جهانیان معرفی کرد.
این افشاگری یک روز پس از آن اتفاق افتاد که دادستان کل عربستان رسماً قطعه قطعه شدن پیکر خاشقجی پس از قتل را اعلام کرد و بدون نام بردن از ولیعهد، خواهان حکم اعدام برای 5 عامل قتل خاشقجی شد.
به گزارش خبرایران از سایت روزنامه امریکایی واشنگتن پست، مقامات سیا روز جمعه اعلام کردند، با توجه به مدارک و اسنادی که در دست دارند، اطمینان بسیار زیادی دارند که محمد بن سلمان فرمان قتل خاشقجی را صادر کرده است. این گزارش سیا در حالی منتشر شد که هم عربستان و هم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا در 45 روز گذشته برای مبرا کردن ولیعهد سعودی از این رسوایی به هر دری زده بودند.
بنا بر گزارش واشنگتن پست، سیا برای رسیدن به این نتیجهگیری تقریباً قطعی نقش محمد بن سلمان در ترور خاشقجی به منابع اطلاعاتی گوناگون از جمله تماس تلفنی خالد بن سلمان، برادر ولیعهد و سفیر سابق ریاض در واشنگتن با جمال خاشقجی متوسل شده است. بنا بر گزارش سیا، خالد در این تماس تلفنی به خاشقجی گفته بود، به کنسولگری عربستان در استانبول برود و به او اطمینان داده بود که خطری تهدیدش نمیکند. هنوز معلوم نیست که خالد از این مسأله که خاشقجی در داخل کنسولگری کشته خواهد شد، خبر داشته یا نه اما به گفته منابعی که در جریان این تماس تلفنی بودند و نخواستند نامشان فاش شود، محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی از برادر کوچکتر خود درخواست کرده بود که این تماس تلفنی را برقرار کند. البته روزنامه امریکایی نیویورک تایمز در گزارش خود، تاریخ گفتوگوی تلفنی خالد با خاشقجی را اصلاح کرده و نوشته است، این گفتوگوی تلفنی در اکتبر 2017 بوده نه اکتبر 2018.
با این وجود، در روزهای نخست ناپدید شدن خاشقجی که گمانه زنیها درباره قتل سیاسی او قوت گرفته بود، خالد بن سلمان که در آن زمان سفیر عربستان در امریکا بود، واشنگتن را ترک کرد و سپس از سمت خود کنارهگیری کرد. اقدامی که برخی تحلیلگران و ناظران از آن به عنوان فرار یاد کردند.
روز جمعه پس از انتشار گزارش سیا درباره محمد بن سلمان و تماس تلفنی برادرش با خاشقجی، فاطیما بائشن، سخنگوی سفارت عربستان در امریکا واکنش نشان داد و اعلام کرد، سفیر (خالد) و خاشقجی هرگز درباره «چیزی که مرتبط با رفتن به ترکیه باشد» بحث نکردند. ادعاهای سیا اشتباه است و ما مدام داریم تئوریهای گوناگون را بدون رعایت اصول اولیه راستی آزمایی آنها میشنویم. یک مقام امریکایی آگاه به تحقیقات سیا درباره محمد بن سلمان روز جمعه به رسانهها گفت، ولیعهد، حاکم دوفاکتوی عربستان است که بر کوچکترین امور نظارت میکند. به
هیچ وجه امکان ندارد که این اتفاق (قتل خاشقجی) بدون آگاهی او یا مشارکت او رخ داده باشد.
این مقام امریکایی افزود: سیا به محمد بن سلمان به عنوان یک «تکنوکرات خوب» نگاه میکند اما همچنین از او به عنوان یک فرد متکبر و جوشی که به سرعت فاصله آرامش مطلق تا خشم دیوانه وار را طی میکند و متوجه نمیشود که نباید برخی کارها را انجام دهد، یاد میکند.
به گزارش نیویورک تایمز، مقامات سیا از مدتها قبل است که درباره ولیعهد سعودی و تواناییهای او برای اداره پادشاهی عربستان ابراز تردید میکنند. سیا و جان برنان، رئیس سابق سیا با محمد بن نایف، ولیعهد سابق سعودی که در سال 2017 توسط محمد بن سلمان کنار زده شد، روابط نزدیکی داشتند.
محمد همچنان وارث بلامنازع تاج و تخت پدر
با این وجود، تحلیلگران سیا معتقدند، رسوایی خاشقجی نمیتواند جایگاه محمد بن سلمان را به عنوان وارث تاج و تخت پدرش به خطر بیندازد. هرچند سخنگوی سیا حاضر به اظهارنظر درباره آینده سیاسی محمد بن سلمان نشد اما یک مقام امریکایی آگاه در این باره گفت، توافق کلی بر این است که او از این رسوایی جان به در میبرد. در هفتههای گذشته سعودیها چندین شرح و توصیف مختلف و متناقض از آنچه در داخل کنسولگری سعودی در استانبول رخ داده ارائه کردهاند. تازهترین اقدام آنها برای در امان نگه داشتن ولیعهد نیز صدور احکام اعدام برای 5 «عامل خودسر» که با مأموریت بازگرداندن خاشقجی به استانبول رفته بودند اما او را کشتند، بود که دادستان کل عربستان روز پنجشنبه رسماً این احکام را اعلام کرد.
ترور خاشقجی همچنین در 45 روز گذشته به یک بحران سیاست خارجی برای کاخ سفید تبدیل شده و سؤالاتی را درباره میزان اعتماد دولت ترامپ به عربستان سعودی، متحد کلیدی واشنگتن در خاورمیانه، به وجود آورده است.
لجبازی ترامپ در دفاع از متحد نفتی
ترامپ در یک ماه و نیم گذشته از اینکه انگشت اتهام به سوی ولیعهد سعودی بگیرد، امتناع کرده است. مشاوران او میگویند، به صورت خصوصی اسنادی به ترامپ نشان داده شده که دخیل بودن محمد بن سلمان در قتل خاشقجی را ثابت میکند اما او همچنان حاضر نیست بپذیرد ولیعهد سعودی که روابط نزدیکی با جارد کوشنر، دامادش دارد فرمان قتل را صادر کرده است. ترامپ حتی با طرح این سؤال خطاب به مقامات وزارت خارجه امریکا و سیا که «پس جسد خاشقجی کجاست»، بدبینی خود را به نتایج تحقیقات سیا به صورت تلویحی اعلام کرده است.
بنا بر گزارش واشنگتن پست، ترامپ به مقامات ارشد کاخ سفید گفته است، خواستار در قدرت ماندن محمد بن سلمان است زیرا عربستان سعودی به امریکا در تحت نظر گرفتن ایران که از نظر دولت کنونی امریکا اصلیترین چالش امنیتیاش در خاورمیانه است، کمک میکند. ترامپ گفته است، نمیخواهد بحران خاشقجی مانع تولید نفت توسط پادشاهی عربستان شود.
همسر تازه خاشقجی کیست
یک زن مصری مدعی شد، امسال در مراسمی مذهبی و سری در ایالات متحده با جمال خاشقجی ازدواج کرده است. این ازدواج چند ماه پیش از آن که این روزنامهنگار منتقد برای دریافت مدارک لازم برای ازدواج با خدیجه چنگیز، زن ترکیهای، به کنسولگری عربستان در استانبول برود رخ داده است.
به گزارش واشنگتن پست، این زن مصری 50 ساله گفت، علت اینکه پیشقدم شده است تا رابطهاش را با خاشقجی فاش کند این است که او «زنی مسلمان» است و میخواهد، تمام حق و حقوقش به رسمیت شناخته شود.
یکی از دوستان قدیمی خاشقجی هم که در مراسم ازدواج آنها در ماه ژوئن به عنوان شاهد حضور داشته، اظهارات این خانم را تأیید میکند. اما خدیجه چنگیز، نامزد ترکیهای خاشقجی با بیان این مطلب که از رابطه خاشقجی با این خانم بیاطلاع بوده، انگیزههای این زن را زیر سؤال برد.