حسن معجونی معتقد است زمانی که متن به دست بازیگر میرسد او باید خود را یک مبتدی تمام عیار بداند، حتی اگر سالها سابقه بازیگری داشته باشد.
به گزارش خبرایران از روابط عمومی سی و هشتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، کارگاه «تجربیات صحنه: بازیگری» با حضور حسن معجونی شامگاه پنجشنبه پنجم دی در چهارمین همایش برگزیدگان جشنوارههای تئاتر استانهای کشور در سالن اجتماعات هتل باباطاهر برگزار شد.
در ابتدای این جلسه محسن حسنزاده مدیر روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی و مجری برنامه ضمن خیر مقدم به حضار، سلام شهرام کرمی، مدیر کل هنرهای نمایشی کشور را به حضار رساند و درباره کارگاه حسن معجونی گفت: حضور آقای معجونی در این کارگاه به واسطه تجربیات گرانقدری که در حوزه بازیگری دارند میتواند بسیار برای ما آموزنده و یاری کننده باشد.
سپس حسن معجونی درباره تجارب بازیگریاش گفت: من در حالی که در سینمای جوان مشغول به کار بودم، شیفته خیال انگیزی تئاتر شدم. تئاتر همواره فضایی را به مخاطب منتقل میکند که در صحنه موجود نیست.
وی ادامه داد: ما همواره به دنبال موضوعی میگردیم که در اطرافمان وجود دارد، ما امروز از طریق فیلمها یا گروههای خارجی که برای اجرا به ایران میآیند تئاتر فرنگ را میشناسیم، مبحثی که من به آن قرارداد میگویم، قراردادهایی که از روز اول که من چشمم را باز میکنم میبینم و روز به روز متحول میشود. بخشی از این قراردادها در نمایشنامهها وجود دارند، آنچه که در صحنه به ما دستورالعمل میدهد قراردادهایی است که در نمایشنامه وجود دارد.
این هنرمند تاکید کرد: هنرمندان در شهرستانها هم تابع قراردادهایی بودند که از فردی که گفتمان نمایش ایرانی را در دست دارد نشات میگرفت. بهرام بیضایی در آن زمان موضوعی را پیشنهاد میدهد که بسیاری دنبال میکنند، چون پیشنهاد اولیهای است که ارائه میشود.
معجونی با اشاره به موضوعی که در ابتدای فعالیتاش در این حرفه آزارش میداد، بیان کرد: ما در شهرستان مدام با مکتبهایی روبه رو بودیم که به نظرمان باید دنبالش میکردیم و این مسئله بسیار من را اذیت میکرد و بعدها فهمیدم اصلا مهم نیست. در حالی که واقعیت کار چگونگی به نمایش گذاشتن اثر است. شناخت در دنیای تئاتر بد نیست اما مهم این است چه حرفی را چگونه میخواهیم بزنیم، ما ابتدا اثری را روی صحنه آوردیم که ناشی از علممان بود اما هنرمندانی نظیر امیر کوهستانی دقیقا موضوعی را روی صحنه نشان میدهد که ناشی از باورهایش است.
وی درباره تجربه آموختن ازعلی رفیعی در دانشگاه نیز اینطور گفت: شانس بزرگ من در زمان دانشجویی بازگشت دکتر رفیعی به دانشگاه بود که در یک تمرین بازی من را دید و پیشنهاد تشکیل یک گروه را داد و با هنرمندان دیگری چون سیامک صفری و ... همگروه شدیم و نزدیک به دو سال در خانه ایشان جلسه تمرین داشتیم. خوشبختانه من در 10 سالی که با آقای رفیعی کار کردم، چهار یا پنج اثر را روی صحنه بردم، من با هیچکس هم در آن زمان کار نکردم و تلاش کردم از ایشان بسیار بیاموزم. معتقدم ایشان را هنوز نمیشناسیم چون تنها کسی است که به درستی زیباشناسی را در همه زمینههای تئاتر ارائه میدهد.
معجونی افزود: یادم هست اولین نمایش ما «خاطرات سالهای شن» بود که جمعی از هنرمندان قدیمی چون پرویز پورحسینی، رضا کیانیان، سیامک صفری، من و ... در آن بازی میکردیم.
این کارگردان درباره اینکه پروسه تمرین بازی در آثار علی رفیعی، توضیح داد: ما در آن دوره برای هر سبک و سیاق بازیگری مربی خاصی را میآوردیم تا بتوانیم فضای موردنظر را بسازیم، به عنوان مثال برای یک نمایش مربی ووشو داشتیم. آقای رفیعی ما را با تئاتر رئالیستی با درونمایه روانشناسی آشنا کردند، در واقع ما مخاطب فعال در تئاتر را که امروزه بسیار فراگیر شده است، شناختیم و باید به هنرمندان جدیدی که وارد عرصه تئاتر میشوند، قراردادها را توضیح دهیم.
معجونی در پاسخ به اینکه در حال حاضر همچنان در فضای آثار علی رفیعی به فعالیت میپردازد یا خیر، گفت: الان شاید رنگ و حس و حال آن روزها در من وجود نداشته باشد. من امروز با قراردادهای خودم بازی میکنم، شاید شکل و شمایل کارهای آقای رفیعی چندان امروز دیده نشود، اما در برخی از کارهای خودم، مخصوصا کمدیها دقیقا از آموزههای او استفاده میکنم.
وی تاکید کرد: همچنین معتقدم وقتی متنی به دست ما میرسد، باید خود را یک مبتدی تمام عیار بدانیم حتی اگر 50 سال سابقه بازیگری داشته باشیم، ما باید ببینیم این متن چه ویژگیها و شاخصههایی دارد تا برای بازیگری تکلیف خود را بدانیم. همانطور که گفتم هر متنی قرارداد خاص خود را دارد. من معتقدم تئاتر سنتی و مدرن با شناخت قراردادهای تماشاچی تعریف میشود.
این هنرمند سپس درباره چگونگی ارتباط بازیگر و کارگردان با متن، گفت: ما متنی داریم که خواستههایی دارد و درباره موضوعات مختلف صحبت میکند، کارگردان موضوع دیگری از این متن میخواهد و بازیگر باید آنچه کارگردان میخواهد را روی صحنه اجرا کند.
معجونی در پاسخ به اینکه بازیگر در تئاتر باید در تمرینات چگونه خود را ببیند، بیان کرد: در روزهای تمرین به عنوان بازیگر باید زیر و رو شویم و مدام با خود فکر کنیم که چگونه میتوان پیشرفت کرد و کیفیت را ارتقا داد. من به عنوان بازیگر هر روز با نفس تازهای از تماشاچی مواجه هستم و باید متناسب با او سبک و سیاق بازیگریام را تغییر دهم. واکنشهای تماشاچیان ویژگیهای مختلف را در من بیدار میکند.
وی در پایان توضیح داد: تماشاچی با خود واکنشهایی به سالن میآورد که ممکن است نشانگر اشتباهات کار باشد که باید در اجراهای بعدی اصلاح کنیم، اشتباهی که ممکن است ناشی از کارگردان باشد یا بازیگر.
چهارمین همایش برگزیدگان جشنوارههای تئاتر استانها تا 10 دی ماه در مجموعه تئاتر شهر و هتل باباطاهر در حال برگزاری است.
سی و هشتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر به دبیری نادر برهانی مرند 10 تا 20 بهمن ماه امسال برگزار میشود.