خبرایران: به هر نوع عمل یا اقدامی برای مخفی کردن یا تغییر ظاهر هویت عواید نامشروع به طوری که وانمود شود از منابع نامرئی سرچشمه گرفته است، پولشویی (money-laundering) می گویند.
این اعمال زمانی اتفاق میافتد که درآمدهای کسب شده توجیه قانونی نداشته باشند و افراد برای این که این پول ها از حالت غیرقانونی خارج شوند و شکل پولهای معمول را به خود بگیرند، به وسیله پولشویی، آن را تطهیر میکنند.
به عبارت سادهتر قانونی کردن درآمدهای غیر قانونی، مشروع کردن پولهای نامشروع و تطهیر پولهای حرام یا تبدیل پولهای کثیف ناشی از اعمال خلاف به پولهای تمیز و پاک، پولشویی نام دارد.
***روش های پولشویی
امور زیر در فرایند پولشویی اهمیت دارند: منشاء واقعی پول پنهان بماند، شکل پول تغییر کند یا به کالای با ارزش دیگری تبدیل شود، این پروسه مخفیانه طی شود و از پول کثیف حفاظت مستمر به عمل آید زیرا افرادی که در جریان پولشویی بوده اند، می دانند که اگر آن را به دست آورند تصاحب کننده اولی نمی تواند از آنها شکایت کند.
تطهیر پول شیوه های پیچیده و متنوعی دارد. این شیوه ها به عواملی چون نوع خلاف انجام شده، سیستم اقتصادی، قوانین و مقررات کشوری که در آنجا خلاف صورت گرفته است و مقررات کشوری که پول در آنجا تطـــــهیر میشود بستگی دارد.
از معمول ترین و مهم ترین شیوهای پولشویی این است که پولشویان برای کاهش جلب توجه مجریان قانون به عملیات پولشویی مقادیر زیاد پول نقد را به مقادیر کوچکی تبدیل یا به طور مستقیم در بانک سرمایه گذاری می کنند یا با آن ابزارهای مالی چون چک و غیره می خرند و در مــکان های دیگر سپرده گذاری می کنند و از شیوه های دیگر تطهیر پول، سرمایه گذاری موقت در موسسات تولیدی، سرمایه گذاری در سهام و بازارهای اوراق بهادار و ایجاد سازمان خیریه قلابی، سرمایه گذاری در بازارهای طلا و الماس، شرکت در مزایده های اجناس هنری و کالاهای قدیمی (آنتیک) و انتقال پول به کشورهای دارای مقررات بانکی آزاد مانند کشور سوئیس اشاره کرد.
استفاده از معاملات تقلبی و صوری نیز در فرآیند پولشویی متداول است. یکی از شیوهای آن سرمایه گذاری خصوصی در طرح ساختمانی (ساخت و ساز) و حتی به ظاهر تحسین بر انگیز می باشد. قاچاقچیان به طور سنتی از طریق سیستم بانکی، روش انفجار ستاره را به کار می گیرند، در این روش حساب سپرده ای با پول های مختلط کثیف و پاک افتتاح می کنند و با سفارش های مکرر از طریق حواله های کتبی، تلگرافی، تلفنی و فکس و … پول ها را به حساب های متعددی در کشورهای گوناگون انتقال می دهند.
***تاریخچه اصطلاح
نخستین بار فردی به نام آل کاپون گروهی به نام آلکاپونها تشکیل داد. این گروه به زور از مردم اخاذی میکردند. آنان برای پنهانسازی شیوه عمل خود، رختشویخانهای تاسیس کردند و وانمود میکردند درآمد خود را از این راه به دست میآورند؛ نه از راه نامشروع٫ اصطلاح پولشویی این چنین شکل گرفت.
***انواع پولشویی
چهار گونه پولشویی قابل شناسایی است:
۱- پولشویی درونی شامل پول های کثیف که از فعالیت های مجرمانه و در داخل خاک یک کشور به دست می آید و در همان کشور شسته می شود.
۲- پولشویی مهار شونده شامل پول های کثیف به دست آمده از فعالیت های مجرمانه که در داخل خاک یک کشور کسب و خارج از آن کشور تطهیر می شود.
۳- پولشویی بیرونی شامل پول های کثیف به دست آمده از فعالیت مجرمانه انجام شده در سایر کشورها که در خارج نیز شسته می شود.
۴- پولشویی وارد شونده که شامل پول هایی است که از فعالیت مجرمانه در سایر نقاط به دست آمده است و در داخل خاک کشور مورد نظر شسته می شود.
***تاثیر پولشویی بر اقتصاد
پولشویی به عنوان یک جرم مالی تاثیر منفی چشمگیری بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها به جای میگذارد. در قطعنامهای که در ژوئن ۱۹۹۸ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب شد، برآورد شد سالانه دستکم ۲ میلیارد دلار پول تطهیر میشود.
*** اثرات منفی پول شویی
تخریب بازارهای مالی، فرار سرمایه به صورت غیرقانونی از کشور، کاهش تقاضای پول و کاهش معینی در نرخ سالانه تولید ناخالص ملی، ورشکستگی بخش خصوصی، کاهش بهرهوری در بخش واقعی اقتصاد، افزایش ریسک خصوصی سازی، تخریب بخش خارجی اقتصاد، بیثباتی در روند نرخهای ارز و بهره و توزیع نابرابر درآمد