خبرایران : استاد سازنده تمبک گفت : اساتیدی که سازتمبک را می سازند نسبت به سازندگان دیگرآلات موسیقی به دلایل مختلفی از جمله پروسه تولید طولانی ، ابزار و ماشین الات سنگین و هزینه بر، جاگیر بودن و نیازبه کارگاه وسیع کمتربه سراغ ساخت ساز تمبک می آیند. پس بنابر این تولید تعداد کم نیزبا توجه به هزینه و زمان مق
استاد علی زیبا سازنده ساز تمبک درگفتگو با خبرنگار خبرایران اظهارداشت : متولد شهریور۱۳۵۱شهرستان گناباد(بیدخت) و دارای مدرک کارشناسی در رشته مهندسی مکانیک هستم ، ازنوجوانی کاربا چوب را با ساخت ماکت ها وکاردستی انجام می دادم از سال ۱۳۶۷ همزمان با تحصیل با توجه به علاقه شدیدی که به موسیقی و ساز سنتور داشتم و از طرفی امکان خرید یک ساز خوب برایم فراهم نبود اقدام به ساخت ساز سنتور کردم و با کپی برداری از روی ساز نمونه و خرید سیم و گوشی ها اولین سنتورم را ساختم.
زیبا تصریح کرد : درمشورت با اساتید چند سنتور و دو ویلن ساختم و در طول سالهای تحصیل و کارحرفه ای خودم که تراشکاری است با ساخت ماشین الات وابزار آلات صنایع چوب و همچنین ابزارهای تخصصی سازسازی با ساز گران در ارتباط بودم و گاهی با ساخت و یا تعمیر ساز ارتباطم را با نوازندگان حفظ کردم.
وی خاطرنشان کرد: از سال ۱۳۹۲بعنوان اولین و تنها سازنده ساز تمبک در خراسان و شهر مشهد ساخت ساز تمبک را شروع کردم، درابتدا با الگو برداری ازسازهای با کیفیت قدیمی و در ادامه با تحقیق بر روی سازهای خوش صدا و الگو های زیبا توانستم سازهای باکیفیتی که مورد تایید اساتید قرار گرفته بسازم.
این هنرمند تاکید کرد: در این مسیر با اساتید مختلفی ازسازندگان ونوازندگان این ساز کوبه ای مشورت و نظر خواهی کردم از جمله استاد «محمد اخوان» و استاد «مجید کلاهدوز» که راهنمایی هایشان کمک فراوانی درجهت بهبود کیفیت ساخته هایم داشته است، همچنین در مورد ساخت سازهای «ویلن» ، «سه تار» ، «دو تار» و «کمانچه» نیز مطالعات و تحقیقاتی انجام داده و نمونه هایی ساخته ام و در حال حاضر هم با توجه به سفارش در کارگاه این ساز ها را می سازم.
وی ابرازداشت: ساز تمبک ازسازهایی است که شروع ساخت و تولیدش با مشکلات فراوانی همراه است، یک سازنده در شروع کار باید به اندازه مصرف حداقل یکسال چوب تهیه کند . پروسه تولید این ساز نزدیک به 2 سال طول می کشد. از زمانی که درختی بریده شده تا زمانی که به یک ساز آماده نواختن تبدیل شود سازگر باید مراحل ساخت را با فاصله های زمانی مشخصی انجام دهد.
زیبا توضیح داد: اولین مرحله آن خشن کاری(کلفت کاری) است . طی این مرحله باید چوب با شکل و اندازه ای بزرگترازساز تراشیده شود. بطوری که اندازه ها جوابگوی جمع شدگی و پیچیدگی حاصل از خشک شدن باشد و پس از این درطی یک یا دو مرحله به اندازه و شکل نهایی تبدیل می شود . درطول این مدت سازگر باید مراقب باشد و کارهایی رامرحله به مرحله انجام دهد تا رطوبت چوب به حداقل رسیده واز ترک خوردن جلوگیری کند. همچنین برای ساخت به دستگاه تراشکاری یا خراطی سنگین نیازاست که بنده خودم سازنده دستگاه خراطی هم هستم و برای همکاران این دستگاه را می سازم.
وی افزود: اساتیدی که سازتمبک را می سازند نسبت به سازندگان دیگرآلات موسیقی به دلایل مختلفی از جمله پروسه تولید طولانی ، ابزار و ماشین الات سنگین و هزینه بر، جاگیر بودن و نیازبه کارگاه وسیع کمتربه سراغ ساخت ساز تمبک می آیند. پس بنابر این تولید تعداد کم نیزبا توجه به هزینه و زمان مقرون به صرفه نیست.
این سازنده ساز تمبک عنوان داشت: با توجه به گران شدن قیمت چوب درسالهای اخیر وکمیاب شدن چوبهای مرغوب قیمت این ساز نیز افزایش یافته از این روی بعضی از سازندگان از چوب های خرد و ریز کارگاه استفاده کرده و اقدام به ساخت تمبک چند تکه (ترکه ای) نموده اند و یا با استفاده از رزین و الیاف تمبک های فایبر گلاس ساخته اند که می تواند پاسخی باشد به قیمت بالا و کمیاب شدن چوب.از آنجا که تمبک یکی از سازهای پایه است ، هر نوازنده ای دوست دارد که یک ساز کوبه ای هم داشته باشد. پس طبیعی است که فروش این ساز بالا باشد و با توجه به گران بودن ساز با کیفیت بعضی از سازندگان هم از چوب های بی کیفیت و ارزان نظیر «کاج» و «عرعر» استفاده می کنند که تحمل فشار پوست را نداشته پوست شل می شود وعملا هزینه چند برابری را بر مصرف کننده تحمیل می کند.
وی در پایان سخنان خود گفت : دستگاههای خراطی که درکارگاه ما ساخته می شود در اندازه های مختلف رو میزی تا دستگاههای سنگین و مخصوص تمبک تراشی می باشد و در رنج قیمتی از حدود 4 میلیون به بالا شروع می شود. این دستگاه ها با توجه به سفارش مشتری با امکانات خاص ساخته و به مشتریان عرضه می شوند.