خبرایران : سازنده ساز دو تار گفت : متاسفانه کارگاه سازسازی ما امکانات خوب یک کارگاه ساز سازی را به دلیل مشکلات مالی ندارد. کارگاه به دلیل نبوداستاندارد مناسب ، ایمنی کم و ابتدایی‌ترین وسایل کارمی هوایی نامطبوعی دارد.
استاد غلامرضا آرمان سازنده و نوازنده ساز دوتار در گفتگو با خبرنگار خبرایران اظهارداشت : متولد 1335 تربت حیدریه هستم و بیش از 50 سال است که به کارساخت دوتار مشغول هستم. ازکودکی آموزش ساخت دوتار را از پدرم یاد گرفتم و به نوعی دوتارسازی شغل خانوادگی ما محسوب می شود. البته دراصل من ابتدا آهنگرو چوب تراش بودم وبه مرور با ساخت ساز دوتارآشنا شدم و توانستم به مرور دراین حرفه تجربه کسب کنم و بسیاری از نوازندگان دوتار برای خرید ساز به سراغ ما می آیند و امروز با وجود تمام مشکلات ریز درشت دوتار سازی همه هنرمندان دوتار ما را می شناسند و از ما ساز می خریداری می کنند.
آرمان تصریح کرد : کارگاه کوچک ما درحومه و درحاشیه شهر قرار دارد. دراین کارگاه کوچک سال هاست که من به همراه پسرم علی اصغر آرمان به کار ساخت دوتارمشغول هستیم. درواقع علی اصغراز کودکی درکنارم مشغول تراشیدن دوتار بوده و امروزخوشبختانه خودش درنوازندگی وساخت دوتاراستاد شده و حرفه من را دنبال می کند.
وی درمورد ریشه های دوتار ابرازداشت : ریشه ساز دوتار مربوط به خراسان است و خوشبختانه این ساز ثبت میراث جهانی یونسکو شده است. دو تار خراسان، به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود. این دو تارخراسان درموسیقی ، سازی شبیه به تنبوراست . دوتارتاریخی چند هزارساله دارد. امروزه حوزه‌های نواختن دوتاردرشهرهای خراسان شمالی و خراسان شرقی و درنواحی مختلف مشهد دیده می‌شود. در واقع نواختن نای ونوای هنر موسیقی ازجمله ساز دوتاردرخراسان قدمتی طولانی و دیرین دارد.
آرمان بااشاره به اینکه ساختن دوتار را نزد عمومی خود آموخته تاکید کرد: شکل ساختن دوتاربرای خراسان شمالی و جنوبی متفاوت است. همچنین نحوه دردست گرفتن و سبک نواختن در شمال و شرق خراسان نیز با هم تفاوت دارد. متاسفانه با تورمی که در کشور اتفاق افتاده همه چیز گران شده ، چوب و ابزار هم گران شده است. ما برای ساختن ساز دوتارازچوب توت ، گردو و زرد آلو استفاده می کنیم که قیمت هر کدام از این چوب ها برای ما یک میلیون تومان آب می خورد. ساخت دوتار ازاین کندههای خشکیده چوب روز به روز به دلیل نوسانات قیمت و تورم بالاتر می رود و به دلیل نبود حمایت کار ما نیز سخت تر می شود.
وی ادامه داد: متاسفانه کارگاه سازسازی ما امکانات خوب یک کارگاه ساز سازی را به دلیل مشکلات مالی ندارد. کارگاه به دلیل نبوداستاندارد مناسب هوایی نامطبوعی دارد. ایمنی کامل ندارد با ابتدایی‌ترین وسایل کارمی کنیم و تاکنون از ما هیچ حمایتی نشده و به خاطر نداشتن درآمد کافی مجبوریم این کارگاه را داشته باشیم. سال هاست با وجود ساختن ساز بیمه نداریم. اصلا دغدغه هیچ نهاد و مسئولی نیست که هنرمندان سازنده سازرا بیمه تامین اجتماعی کنند. به همین دلیل امنیت شغلی نیزنداریم.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه با وجود مشکلات فراونی که داریم ساز تولید می کنیم و به سختی و با مشقت سازی را آماده می کنیم. اما یک سری آدمها ساز را از ما زیر 500 هزار تومان خریده در بازار با پاک کردن مهر ما آن را بالای چند میلیون تومان می فروشند. درواقع دیگران مهر ساز ما را به راحتی پاک و مهر خودشان را بر آن حک میکنند و ما همچنان با این بیمهریها سر کرده و روزگار میگذرانیم.
آرمان با اشاره به فروش دوتارهای خود به شهرهای تربت حیدریه، خاف و شهرهای شمالی ایران خاطرنشان کرد : چوبی توتی که من برای ساخت دوتار استفاده می کنم طبیعی ویک تکه است و از هیچ رنگ و لعابی برای بهتر دیدن شدن آن استفاده می کنم. بلکه به مرور چوب رنگواقعی خودش اش را نشان می دهد. هر چند هستند دوستانی که دراین حرفه با چوبهای چند تکه وباچسب چوب تار می سازند. تاری که بعد از مدتی شکل و مقاومت خود را ازدست می دهد.
وی در پایان سخنان خود گفت : انتظار داریم که مسولین ما هنرمندان را نیز ببنند و از ما که عمر خود را دراین حرفه سپری کردیم حمایت کنند. چرا من باید بعداز 50 سال ساختن ساز هنوز بیمه نداشته باشم. کمی هم ما را ببینند و حمایت کنند. دوتار ما مربوط به این آب و خاک و سرزمین است ویادگاری از پیشینیان ماست. کمی هم با ما مهربان تر باشید و اجازه دهید با حمایت های بیشتر این هنر را برای آیندگان این سرزمین زنده نگه داریم.