اندیشکده «استیمسون» نوشت: تمدید مدت زمان مذاکرات میان ایران به عنوان یک کشور شیعه و قدرتهای جهانی بر سر برنامه هستهای ایران و همچنین چشمانداز روشن برای دستیابی به توافقی دائمی با غرب، به هراس حکومتهای سنی منطقه دامن زده است و آنهااکنون نگران مسائلی فراتر از موضوع هستهای ایران هستند.
خبرایران: گرمشدن روابط ایران با غرب به واسطه ادامه رویکرد دیپلماتیک میتواند به ایجاد اتحاد در میان گروههای اقلیت در خاورمیانه منجر شود، گروههایی که همگی دارای منافع استراتژیک مشترکی هستند که همان مخالفت با حکومت سنیها در منطقه است.
این سناریو چندان هم بعید و دور از ذهن به نظر نمیرسد. بسیاری از سنیها بر این باورند که تمدید زمان مذاکرات تنها به نفع منافع ژئوپلیتیک ایران خواهد بود. آنها معتقدند تمدید مذاکرات میتواند در نهایت به گرمتر شدن روابط ایران و غرب خواهد بینجامد و در نتیجه ایران به آسانی میتواند به حمایتهای خود از حکومت بشار اسد در سوریه ادامه دهد، به منظور حفظ دولت شیعی در عراق با قدرتهای جهانی و غرب هماهنگی داشته باشد و در نهایت با جلوگیری از اعمال فشار بر حزبالله لبنان و حمایت از این گروه از ظهور گروههای افراطی سنی در داخل لبنان جلوگیری نماید.
چندی پیش در بندر طرابلس واقع در شمال لبنان، با بسیاری از محققان و پژوهشگران سلفی در این باره گفتگو داشتم و آنها نیز نگرانی خود را در مورد دستیابی به توافق نهایی هستهای ابراز کردند. آنها معتقد بودند در صورت دستیابی به یک توافق دائم میان ایران و شش قدرت جهانی موسوم به گروه ۱+۵، این امکان وجود دارد که ایران و حزبالله به متحدان آمریکا در منطقه تبدیل شوند. در آن زمان من چنین عقایدی را بیشتر به عنوان نمودی از تئوری توطئه خاورمیانه میپنداشتم و آن را رد کردم.اما در طی سفر دیگری در اواسط ماه ژوئیه، دریافتم که نگرانی آنها از بهبود روابط ایران و آمریکا بیمورد نبود و تحلیل آنها از این موضوع نیز کاملاً دقیق بوده است. لزومی ندارد که نظر آمریکا به طور مشخص به ایران جلب شود، بلکه جریانی با نام «ائتلاف اقلیتها» به رهبری ایران نیز میتواند نظر آمریکا را به سوی خود جلب کند. بر طبق گفتههای «عماد سلامه» استاد علوم سیاسی دانشگاه آمریکایی لبنان، بسیاری از سنیها از روند رو به رشد ائتلاف گروههایی نظیر شیعیان، دُروزیها، علویان، کردها و در برخی کشورها مانند لبنان، مسیحیان، به شدت هراس دارند. به گفته وی این گروهها و اقلیتها با حکومت سنیها که برای چندین دهه است تمام خاورمیانه را تحت سلطه خود درآوردهاند به شدت مخالف هستند.در حال حاضر سیزده کشور از نوزده کشور منطقه خاورمیانه تحت حکومت سنیها هستند. اگر زمانی ائتلاف نوپای اقلیتها به طور کامل شکل گیرد، به اکثریتی تبدیل خواهند شد که برتری و تسلط عربهای سنی در منطقه خاورمیانه را به شدت تهدید خواهد کرد. این پیوند سیاسی مصلحتی میان گروههای غیرسنی میتواند قدرت سیاسی بیشتری را در اختیار اقلیت شیعه که هماکنون در عراق و سوریه حکومت میکنند، قرار دهد. ایران به عنوان بزرگترین کشور شیعه، با همکاری و حمایت از رهبران دولتهای شیعی عراق، سوریه و لبنان، در این امر پیشرو بوده است.