خبرایران: فیلم سینمایی «آسمان زرد کم عمق» با توجه به روایت پیچیده، گنگ و سردرگم خود از آن دسته فیلمهایی است که علاوه برخاص بودن در شخصیتپردازی و ساختار نمیتواند تا به انتها مخاطب را با خود همراه سازد.
بهرام توکلی در دانشگاه رشته تئاتر خوانده و از همان جا رو به کارگردانی و طراحی صحنه آورده است. وی بعد تجربه اندروزی در سینمای مستند وکوتاه و کسب جوایز بیشمار با ساخت فیلم «عقل سرخ» کار در سینما را تجربه کرد. وی تا کنون فیلمهای «اینجا بدون من»، «پرسه در مه» و «پابرهنه در بهشت» را ساخته است. که هر کدام در زمان حضور در جشنوارههای مختلف سینمایی داخلی یا خارجی موفق به کسب جوایزی شدهاند. توکلی در سینمای ایران با ساخت این چهار فیلم سینمایی قبل از ساخت فیلم سینمایی «آسمان زرد کم عمق» به کارگردان خاص سینمایی ایران معروف شده بود که در هر فیلمی سکانسها و لحظههای دیدنی خاصی برای مخاطب خلق میکرد.
در واقع فیلمهای توکلی آثاری بودهاند که هر مخاطبی با تماشای آنها به برداشتهای شخصی خاصی از آن فیلم میرسید، تاجایی که فیلمهای او در مرز میان رویا و واقعیت برای مخاطب روایت میشود و مخاطب با دیدن فیلمهای او به تفکر وا داشته میشود و فیلمهای او به نوعی پرده از واقعیاتهای جامعه برمی دارند و اکثرآنها تلخ بوده و مواجهه انسانها را با معضلات محیط جامعه و اطرافشان نشان میدهند. در چند سال اخیر فیلمهای اجتماعی زیادی در سینمای ایران ساخته شدهاند که تمامی آنها از یک نقطه به شدت ضربه خورند وآن هم فیلمنامه ضعیف و سطحی بوده است. مشکلی که در طول سالها همچنان یکی از پابرجاترین معضلات و مشکلات سینما ما است وهنوز هم کسی نتوانسته برای آن راه حلی پیدا کند وهمواره هم اکثرمنتقدان و رسانهها در یادداشتها و نقدهایی که بر فیلمهای مختلف سینمایی داشتهاند ضعف فیلمنامهها را گفته و نوشتهاند. یکی از مهمترین ویژگیهای آثار گذشته بهرام توکلی قصه گویی در آثاراش بوده است و درهر کدام از فیلمهای او با خانوادهای مواجه هستیم که در آن اعضای خانواده در تقابل با جامعه دچار مشکلات روح و روانی میشوند. در واقع شخصیتهای فیلمهای توکلی افرادی هستند که هر کدام مشکلات خاص خود را در خانواده و جامعه دارند و باید تمام مسولیتهای رفتاری و اجتماعی خود را در درجه اول کنترل و در درجه دوم برای حل مشکل خانواده تلاش کنند. در فیلم سینمایی «آسمان زرد کم عمق» با نام قبلی «احتمال معکوس» هم زندگی زوج جوان برای مخاطب روایت میشود.
زوج جوانی که در مدتی کوتاه لحظات زندگی گذشتهشان را مرور میکنند و این مرور خاطرات، زندگی حالشان را تحت تاثیر قرار میدهد. تا جایی که زندگی زمان حال آنها تحت تاثیرگذاشته برباد میرود. در این فیلم دو تصادف هم وجود دارد که زندگی شخصیتهای فیلم را دست خوش تغییر میکند. تصادف اول باعث از بین رفتن خانواده دختر شده و تصادف دوم نیز باعث میشود که مردجوان فیلم به خاطر آن تمام سرمایه زندگی خود را از دست داده و حتی مدتی را نیز به خاطر ناتوانی در پرداخت دیه به زندان برود.
بهرام توکلی که سال پیش فیلم تحسین شده «اینجا بدون من» را ساخته بود، با وجود همه انتظاراتی که از تازهترین فیلمش میرفت، شب گذشته در برج میلاد و با نمایش فیلماش نتوانست رضایت مخاطبان رسانهها و منتقدین سینما را جلب کند. فیلم او اگر چه حال و هوای اثر قبلیاش را تداعی میکرد، اما به دلیل روایت غیرخطی، پایان نامشخص و ریتم کندش در لحظاتی واقعا باعث خواب آلودگی، خستگی و کلافگی مخاطب میشد. این فیلم که مضمونی اجتماعی داشت، تا قبل از نمایش در برج میلاد برای اهالی رسانه و منتقدان سینما در ابتدا در بازبینی هیات انتخاب نتوانسته بود وارد بخش مسابقه سینمای ایران شود و برای منتقدان و اهالی رسانه حضور نداشتن این فیلم در بخش سودای سیمرغ جای سئوال داشت که با نمایش آن مشخص شد که چرا این فیلم نتوانسته بود در ابتدای وارد جشنواره فیلم فجر شود. به هرحال فیلم سینمایی «آسمان زرد کم عمق» با توجه به روایت پیچیده، گنگ و سردرگم خود از آن دسته فیلمهایی است که علاوه برخاص بودن در روایت و ساختار و مشخص نبودن هدف شخصیتهای فیلم شاید در اکران عمومی نتواند مورد اقبال مخاطبین سینما قرار گیرد.
چون تجربه نشان داده که مخاطب عام سینمای ایران هرگز نتوانسته با این گونه فیلمها ارتباط درستی برقرار کند. به هرحال این فیلم میتوانست مسایل دیگری اجتماعی را برای روشن شدن ذهن مخاطب روایت کند و مخاطب را از سردرمی و نامفهوم بودن هدف کلی فیلم مطلع کند که این اتفاق نیفتاد است. به طور کلی فیلم سینمایی «آسمان زرد کم عمق» از جمله چند فیلم های سال گذشته جشنواره فیلم فجر بود که علاوه بر ضعف در فیلمنامه و کارگردانی، در شخصیت پردازیهای فیلم نیز مشکل داشت و در نوع روایت خود نیز دچار مشکلاتی است و نمیتواند گلیم خود را در مواجهه با مخاطب سینما از آب بیرون بکشد و اثر قابل دفاعی نیست. بلکه فیلم بیشتر میتواند درد ودلهای مردی جوان باشد که در زندگی شخصی خود دچار مشکلاتی شده و برای خلاصی از انها مدام آنها را با خود تکرار میکند. بدون آنکه در جهت بهبود زندگی خود قدمی بردارد.
به هرحال این روزها این فیلم در اوج رکود سینمای ایرن به لحاظ جذب مخاطب در حال اکران عمومی است و تا کنون نتوانسته مانند فیلم فیلم تحسین شده قبلی این کارگردان «اینجا بدون من» فروش خوبی داشته باشد.
علی یعقوبی