خبرایران : آیین رونمایی از کتاب «تنورهی دیو» اثر کیانوش عیاری جمعه ۲۰ مهر ۱۴۰۳ در سالن استاد شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
آیین رونمایی از کتاب «تنورهی دیو» اثر کیانوش عیاری جمعه ۲۰ مهر ۱۴۰۳ در سالن استاد شهناز خانه هنرمندان ایران با اجرای برنامه توسط رویا عطارزاده اصل برگزار و دراین برنامه شهرام مکری، مجید برزگر، شادمهر راستین مهمانان اصلی این برنامه بودند. شادمهر راستین در این مراسم گفت: اگر پی آرزوهای خود را بگیرید، حتما تحقق میابد. اوایل دهه هفتاد در خانه هنرمندان، آقای عیاری نمایش فیلمی داشت، آنجا با خود گفتم، میشود روزی درباره آثار آقای عیاری حرف بزنم و این اتفاق امروز رخ داده است. سینما با خود سینما برای سینماگر رشد پیدا میکند. من تمام سکانسهای شلوغی در فیلمهای آقای عیاری را جدا کردهام. به قدری دیالوگها با وسواس نوشته شدهاند که حد ندارد. اوج این اتفاق در سریال روزگار قریب رخ داده است. اما اگر به روند کارهای آقای عیاری نگاه کنیم، متوجه میشویم که این لحظات هر بار در فیلمهای او پختهتر شده است. اهمیت آقای عیاری در سینمای ایران بسیار بالا و چند جانبه است. سینمای آقای عیاری، سینمای ایران بوده و از همین رو اولین دغدغه آن شناخت است.
مجید برزگر در ادامه این نشست گفت: آقای عیاری سینماگر بسیار مهمی است. ایشان از فیلم کوتاه و هشت میلیمتری کار فیلمسازی را شروع کردند و آن را ادامه دادند. در واقع ایشان به ما ثابت کردهاند که چطور میتوان اصیل ماند. در چند یادداشتی که در این سالها درباره آقای عیاری نوشتهام، درباره منحصر به فرد بودن کارهای او گفتم. اما اکنون با بیرون آمدن فیلمنامههای او میتوان تا حدی به چگونگی انجام این کارها توسط او پی برد. بعد از مشروطه، تجدد و اصطلاحا منورالفکری که وارد ایران میشود، ما با ورود سینما در کشور مواجه میشویم. آقای عیاری یکی از شگفتانگیزترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران را در سال ۵۸ ساخته است. پیشبینی و دقت نظر آن اثر فوقالعاده است. در واقع بعد از آن «تنوره دیو» را خلق میکند که اثر قابل توجهی است. در ادامه نیز آثار دیگری را میسازند که هر کدام بداعت خاص خود را دارد.
شهرام مکری در ادامه این نشست گفت: خوشحالم که آقای عیاری را میبینم. چند ماه پیش به نشر چشمه رفته بودم تا محسن آزرم را ببینم. آنجا از این موضوع با خبر شدم که قرار است فیلمنامههای آقای عیاری چاپ شود. احتمالا فیلمنامه بعدی که بیرون میآید «شبه کژدم» باشد. آقای عیاری وقتی قرار است در مورد موضوعی فیلم بسازند، ممکن است به قدری در پروسه تحقیق غرق شوند که در جایی به خودش نهیب بزند که چه خبر است؟ مگر قرار است که من پزشک شوم که تا این اندازه درباره آن میخوانم؟ بنابراین بعد از این مرحله است که به دنیای فیلم بر میگردند. شاید این موضوع معرف شخصیت ایشان برای ما باشد. در واقع این تحقیقات زیاد سبب میشود که چیزهایی در فیلمسازی چون آقای عیاری بیدار شود و فیلم خود را بسازند.
وی افزود: شخصا بدشانستر از آقای عیاری در سینمای ایران سراغ ندارم. متاسفانه خیلی از فیلمهای ایشان که اتفاقا فروش هم داشتند، اکران عمومی نشدند. خانه پدری، بودن یا نبودن ، بیدار شو آرزو تعدادی از این آثار هستند. خیلی عجیب است که همه این فیلمها دچار مشکلاتی میشوند. در نتیجه شاید بتوانیم عنوان عجیبترین سرنوشت اکران فیلمها در سینمای ایران را به ایشان بدهیم.
کیانوش عیاری در بخشی از این مراسم در صحبتهایی گفت: از همه حاضران که در این جلسه حاضر شدند و از تمام کسانی که درباره من صحبت کردند، بسیار تشکر میکنم. این دوستان به قدری درباره من صحبت کردهاند که فکر نمیکنم ظرفیت به خاطر سپردن این صحبتها را داشته باشم. آبشخور فیلم تنورهی دیو، کتاب سووشون سیمین دانشور است. به این معنا که وقتی من آن رمان را خواندم، پایان رمان به قدری من را درگیر خودش کرد که فکر کردم باید از آن فیلم سینمایی ساخته شود. وقتی با خانم دانشور درباره این موضوع صحبت کردم، ایشان گفت که باتوجه به اینکه کتاب هنوز مورد استقبال مردم است، بهتر است از یکی دیگر از داستانها کار خود را انجام دهید اما باتوجه به اینکه من فقط آن بخش کتاب را دوست داشتم، دیگر از ساخت آن صرفنظر کردم. نگاه اول من به فیلم تنورهی دیو تا حدی به پایان کتاب سووشون نزدیک بود، اما در نهایت داستان تاحدی تغییر کرد که کوچکترین ربطی به کتاب سووشون ندارد اما مرحوم سیمین دانشور عزیز در جایی گفت که متاسفانه در سینما برخی مسائل رعایت نمیشود و فیلم تنوره دیو بدون اجازه من از کتاب سووشون ساخته شده است. متاسفانه نتوانستم با ایشان ارتباط برقرار کنم و فیلم را نشانشان دهم که ببینند اگر با تلسکوپ هم به این فیلم نگاه شود، اثری از سووشون دیده نمیشود.
وی عنوان داشت: برای ساختن این فیلم درست سه سال تمام در مناطق کویری ایران به دنبال موضوعی بودم تا قناتها را بیشتر بشناسم. قناتها شاهکار مهندسی در حدود هفت هزار سال پیش هستند. قنوات میتوانند یکی از عجایب هفتگانه جهان باشند، اما چون در زیر زمین بوده و در دید مستقیم مردم نیستند، آن جذابیت را برای آنها ندارد.