هنرمندانی از عهد «دختر لر» که هنوز سایه‌شان بالای سر سینماست + تصاوير

پیشکسوتان سینما و تلویزیون حکم همان شیشه گرانبهایی را دارند که امروز پس از سالها فعالیت هنری کوله باری از تجربه را برای انتقال به نسل جوان کنار گذاشته‌اند. در این پرونده قصد داریم سراغی از بزرگان عرصه تئاتر و سینما بگیریم هر کدام غریب به یک قرن خاطره و تجربه با خود دارند و همگی پیش از ساخت اولین فیلم ناظق سینمای ایران -دختر لر- به دنیا آمده اند: 

داریوش اسدزاده متولد 1302 شمسی؛ پیشکسوت با کلاس

شباهت زیادی به مرتضی احمدی دارد و از این رو خیلی‌ها این دو را با هم اشتباه می‌گیرند. البته اسدزاده با احمدی چند کار مشترک هم داشته و به نوعی پله‌های ترقی را با هم طی کردند. وی فعالیت هنری خود را سال ۱۳۲۴ در تئاتر تهران آغاز کرد و از طرف مرکز هنرهای ملی به جشنواره تئاتر پاریس اعزام شد و بعد از مراجعت به کارگردانی تئاتر مشغول شد و در سال ۱۳۴۶ بنا به دعوت یکی از استودیوهای فیلمبرداری عازم مینالوتا آمریکا شد و در فیلم «در آمریکا اتفاق افتاد» به عنوان نویسنده و بازیگر فعالیت سینمایی خود را آغاز کرد. او در سال ۱۳۶۵ به وطن بازگشت و در سینما و تلویزیون ایران مشغول شد. از دیگر فعالیت‌های وی می‌توان به سمت ریاست انجمن بازیگران سینمای ایران و در سه دوره حضور در میان داوران فیلم‌های ایرانی خانه سینما اشاره کرد. او همچنین ریاست هیأت مدیره مؤسسه فرهنگی هنری «کیمیا» را عهده دار است. این بازیگر حدودا 90 ساله تا کنون بیش از 70 اثر سینمایی در پرونده خود دارد و در این سالها حسابی پر کار بوده است. ضمن این که 40 سریال تلویزیونی هم با بازی او روانه آنتن شد.

عزت الله انتظامی متولد 1303 شمسی؛ استاد سینمای ایران

در سال 1228 کارش را با واریته بهاری آغاز کرد اما بعد از آن و تا حدود 20 سال در فیلم دیگری بازی نکرد و بالاخره برای بازی در "گاو" مهرجویی در سال 1348 مطرح شد و تا امروز در هر فیلمی که بازی کرده با استقبال منتقدان مواجه شده است. ماحصل 90 سال بازیگری برای انتظامی بیش از 50 فیلم سینمایی و 70 تله فیلم است که درخشش این بازیگر در این آثار باعث شد تا امروز او را استاد صدا بزنند.

جوایز:

برنده جایزه دوم بازیگر مرد از جشنواره شیکاگو در سال 1971؛ گاو

برنده جایزه بهترین بازیگر مرد از هفتمین جشنواره فیلم فجر ؛ گراند سینما

برنده جایزه بهترین بازیگر مرد از دوازدهمین جشنواره فیلم فجر؛ روز فرشته

دریافت لوح تقدیر در دهمین جشنواره فیلم فجر؛ ناصرالدین شاه آکتور سینما و خانه‌خلوت

برنده مجسمه سپاس بهترین بازیگر نقش مکمل مرد؛ آقای هالو

مرتضی احمدی متولد 1303؛  خالق صدای روباه مکار

اولین بار (در ۱۳۲۲) ترانه گلپری جون را اجرا کرد، که بسیار محبوب شد و به خاطر آن برای کار در رادیو تهران دعوت شد. در یکی از پیش پرده‌ها ترانه‌ای دیگری به نام «کارگرم من» را اجرا کرد که به استقبال کارگران راه‌آهن و پس از آن منجر به اعتصاب کارگران راه آهن گردید که در نتیجه، مرتضی احمدی به بخش حسابداری راه‌آهن منتقل شد و پس از پایان اعتصاب دستگیر شد و در کلانتری تعهد داد از آن به بعد از اجرای آن پیش پرده خودداری کند.مرتضی احمدی در بهار ۱۳۲۴ از طریق مسابقات فوتبال با ناصر فخرآرایی که در تیم «آفتاب شرق» بازیکن و مربی بود آشنا شد. در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷ به دعوت فخرآرایی به مراسم سالگرد افتتاح دانشگاه تهران رفت و در آن جا شاهد ترور محمدرضا شاه به دست فخرآرایی بود که به کشته شدن فخرآرایی و دستگیر شدن احمدی انجامید که پس از بازجویی و اثبات بی‌اطلاعی‌اش از ماجرا، آزاد شد.مرتضی احمدی غیر از این که در 54 فیلم سینمایی و 38 سریال تلویزوینی به عنوان بازیگر و صدا پیشه فعالیت داشته، بیش از چهارصد ترانه ضربی و صد و پنجاه ترانه فکاهی نیز خوانده است.

ژاله علو  متولد سال 1306 شمسی؛ صدایی که ماند

وی جزو قدیمی ترین بازیگران ایرانی است که از سال 1327 با حضور در رادیو فعالیت هنری خود را آغاز کرد و در همان سال با بازی در یک فیلم سینمایی وارد سینما و تئاتر شد.علو در تمام سالهای حضورش در عرصه فرهنگ پر کار بود و امروز بیش از 50 فیلم سینمایی، 20 سریال تلویزیونی و 15 نمایش تئاتر  را در کارنامه خود دارد. ضمن این که در زمینه دوبلاژ و گویندگی رادیو نیز بیش از 30 اجرای متفاوت از خود به یادگار گذاشته که عمدا مربوط به گروه کودک و نوجوان بوده است.آخرین اثری که این هنرمند در آن حضور داشته، سریال مشهور مختار نامه بود.

جوایز:

تندیس افتخار برای یک عمر فعالیت سینمایی از سوی خانه سینما ۱۳۸۲

تقدیرنامه برای یک عمر فعالیت هنری و تاثیر فرهنگی از انجمن بازیگران سینمای ایران

لوح تقدیر به عنوان کارگردان برتر از ششمین جشنواره بین المللی برنامه های رادیویی

لوح تقدیر و جايزه بهترین کارگردانی برای نمایشنامه رادیویی "یک اتفاق ساده" در جشنواره برنامه های رادیویی ۱۳۸۵

معرفی به عنوان چهره ماندگار  ۱۳۸۹

داوود رشیدی متولد 1312 شمسی؛ جناب آقای سریال

ابتدا به سراغ تحصیلات آکادمیک در زمینه بازیگری رفت و در ترکیه و پاریس کارگردانی و بازیگری تئاتر خواند. بعد از آن به ایران آمد و در سال 1342 برای اولین بار در یک سریال تلویزیونی بازی کرد. وی هم دوره بازیگرانی نظیر پرویز فنی زاده، داریوش فرهنگ، مهدی هاشمی، فهیمه راستکار، سیاوش طهمورث، مرضیه برومند و سوسن تسلیمی است که در دوران جوانی خود یک گروه تئاتر مشترک با هم داشتند.رشیدی کارنامه کاری عریض و طویلی دارد و از دهه چهل تا امروز، در 40 فیلم سینمایی و حدود  50 سریال بلند ایفای نقش کرده است. فعالیت های هنری رشیدی هنوز هم ادامه دارد و با این که این روزها بیش از هشتاد سال از سن او می گذرد، در سریال های مختارنامه و کلاه پهلوی حضور داشته است.

جوایز:

بهترین بازیگر مرد، فیلم پدربزرگ، جشنواره بین‌المللی فیلم پیونگ یانگ (۱۳۶۴)

تقدیر در افتتاحیه جشنواره فیلم فجر (1391)

جمشید مشایخی متولد 1313 شمسی؛ مردی با رکورد 100 فیلم سینمایی

دارای تحصیلات ناتمام در رشته تئاتر است. وی سال ۱۳۳۶ به استخدام اداره تازه تأسیس هنرهای دراماتیک درآمد و به عنوان بازیگر کار خود را در برنامه نمایشی کانال سوم غیر دولتی آغاز کرد و با ایفای نقش در فیلم کوتاه «جلد مار» هژیر داریوش به همراه فخری خوروش جلوی دوربین رفت. او حتی به خاطر بازی سینمایی اش برای مدتی از کار تئاتر اخراج شد. در واقع کار حرفه ای خود را از سال ۱۳۴۹ به طور رسمی شروع کرد.تقریبا هیچ هنرمندی به اندازه او فیلم سینمایی بازی نکرده است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید مشایخی بیش از 100 فیلم سینمایی در کارنامه هنری خود دارد و با 50 سریال که در طول این سالها بازی کرده به جرات می توان او را پر کارترین بازیگر قرن معرفی کرد.

جوایز

بهترین بازیگر مرد، فیلم پدربزرگ، جشنواره بین‌المللی فیلم پیونگ یانگ (۱۳۶۴)

بهترین بازیگر مرد برای فیلم کمال الملک در جشنواره سوم فیلم فجر

علی نصیریان متولد 1313؛ شکارچی هزاران شنبه

فعالیت هنری‌اش را در ۱۳۳۱ با بازی در تئاتر جامعهٔ باربد آغاز کرد. در سال ۱۳۳۵ جایزهٔ نخستین مسابقهٔ نمایش‌نامه‌نویسی را برای نمایش بلبل سرگشته دریافت کرد. فیلم گاو نخستین فعالیت سینمایی او بوده است. وی در ۱۳۸۰ به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار ایرانی در رشتهٔ بازیگری تآتر و سینما شناخته شد.نصیریان  36 فیلم سینمایی و 70 سریال و تله فیلم در کارنامه هنری خود دارد.

جوایز:

سیمرغ بلورین بهترین بازیگر از جشنواره فیلم فجر

برنده جایزه اول در اولین مسابقه نمایشنامه نویسی درایران ۱۳۳۶

چهره های ماندگار درعرصه رشته هنرهای نمایشی (بازیگری)

دریافت نشان درجه اول فرهنگ و هنر از رییس جمهور وقت سید محمد خاتمی

دریافت نشان درجه اول دانش از رییس جمهور وقت محمود احمدی نژاد