خبرایران: عبادالله فتح اللهی مدیرعامل سازمان نوسازی شهرتهران گفت: مسکن اجتماعی در شهر باید در خدمت بافت فرسوده باشد و به یک و نیم میلیون نفر ساکن بافت فرسوده تعلق یابد.
به گزارش خبرنگارخبرایران نشست خبری تشریح برنامه های سال 1394 سازمان نوسازی شهر تهران بعد ازظهرامروزباحضور«عبادالله فتح اللهی» مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران و اصحاب در ساختمان مرکزی این سازمان برگزار و دراین نشست خبری«عبادالله فتح اللهی» مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران اظهارداشت: ما نوسازی را یک مفهوم کیفی می دانیم که شامل همه ابعاد زندگی شهروندان ساکن در بافت های فرسوده می شود. این ابعاد شامل نیازهای خدماتی زیرساختی، خدمات هفت گانه، مقاوم سازی محل کار و زندگی می شود و نوسازی هم شامل مقاوم سازی محیط زندگی و کار شخصی شهروندان می شود و هم محیط اجتماعی مثل معابر، پارک ها و خدمات زیرساختی را در بر می گیرد که بر عهده دولت و شهرداری است.
فتح اللهی تصریح کرد: بنا به اطلاعات طرح جامع تهران، این شهر 64 هزار هکتار مساحت دارد که 3268 هکتار آن در بافت های فرسوده واقع شده است. طبق تعریف قانون، بافت فرسوده به بافتی اطلاق می شود که دارای سه مشخصه ریزدانگی، نفوذناپذیری و عدم مقاومت در برابر حوادث باشد. با این تعریف، حدود 5 درصد مساحت تهران را بافت های فرسوده تشکیل می دهد و بر اساس سرشماری سال 85، تهران 8 میلیون نفر جمعیت دارد که 5/1 میلیون نفر آن در بافت فرسوده زندگی می کنند که این میزان 3 برابر ظرفیت مسکونی این بافت ها است.
وی خاطرنشان کرد: از 920 هزار پلاک تهران 206 هزار پلاک فرسوده داریم که معادل 22 درصد کل پلاک های شهر است. البته مطالعاتی برای تدقیق آمار بافت فرسوده صورت گرفته که از آنجا که هنوز مصوب نیست، اعلام کردن آن بار حقوقی دارد و بنا به قوانین نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده، دولت و شهرداری موظفند سالانه 10 درصد بافت های فرسوده را نوسازی کنند که در این راستا هم شهرداری و هم دولت زحماتی را متحمل شده‌اند.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهرتهران یادآورشد: از آنجا که شهرداری به شهروندان نزدیکتر و توسط منتخبان مردم در شورای شهرهدایت می شود، ازسال 82 به بعد شاهد سیر صعودی در اقدامات شهرداری درحوزه تسهیلات و مشوق های نوسازی هستیم و ضمن اینکه ما بخشودگی 100 درصد عوارض ساخت و ساز در بافت های فرسوده توسط شهرداری را نیزداریم و شهرداری تهران در این زمینه در کشور پیش قدم بوده و جرایمی که در حیطه اختیار شورا و شهرداری بوده، بخشوده شده و همین موضوع باعث رشد نوسازی به خصوص در چهار سال اخیر شده است.
وی عنوان داشت: منطقه 17 در بین مناطق تهران در زمینه تجمیع و نوسازی از همه موفق تر بوده و چهره این منطقه کاملا دگرگون شده است. مناطق 9، 10، 15، 18 و 20 نیز از مناطقی بوده اند که حجم گسترده بافت فرسوده و تعاملات اجتماعی و فرهنگی شهرداری، مردم آن را وارد پروسه نوسازی کرده و کارنامه خوبی در این مناطق داریم که بعضا تبدیل به الگوی ملی شده اند و کلانشهرها با بازدید از آنها برای نوسازی در شهر خو الگوبرداری می کنند و یکی از مشوق های طرح تفصیلی که با ابلاغ شهرداری در شهر عملیاتی شد، بحث تشویق تجمیع بود، زیرا ریزدانگی یکی از ویژگی های بافت های فرسوده است و تجمیع در نقطه مقابل آن قرار دارد. بر این اساس، در سال 87 تجمیع تنها 2 درصد از پروانه های بافت های فرسوده را در کل شهر به خود اختصاص می داد، اما در سال 92 این میزان به 51 درصد رسیده است.
فتح اللهی ابرازداشت: توجیه ذی نفعان که بر خلاف رویه سنتی در گذشته که ملک خود را تفکیک می کردند، به تجمیع بپردازند، یکی از کارهای سنگین سازمان درحوزه فرهنگی اجتماعی بوده است. البته اصولا مقدمه و نتیجه نوسازی، کارهای فرهنگی و اجتماعی است. از ابتدای سال 92 تاکنون نیز 36 هزار و 361 واحد مسکونی در تهران ساخته شده که 8925 پلاک آن در بافت فرسوده بوده است.
وی در ادامه با اشاره به نهادهای مرتبط با بحث نوسازی بافت های فرسوده گفت: در پروسه نوسازی 4 مجموعه را می توان به عنوان اجزای تاثیرگذار نام برد: اول خود مردم که مالکان و ذی نفعان هستند. دوم شهرداری که با مجموعه ای از قوانین و مقررات در نوسازی پلاک های مردمی و برخی زیرساخت ها نقش دارد. سوم دولت که مسئولیت نوسازی تعدادی دیگر از زیرساخت ها مثل برق، گاز، بهداشت، آموزش و پرورش و ... را به عنوان زیرمجموعه خود بر عهده دارد. در آخر هم نهادهای توسعه گر و سرمایه گذاران محلی هستند که لولا و رابط بین دولت، شهرداری و بخش خصوصی هستند؛ چرا که بسیاری از مالکان و ذی نفعان توان مالی نوسازی را ندارند.
مدیر عامل سازمان نوسازی تاکید کرد: اگر هر یک از این اجزای دخیل در نوسازی به وظایف خود در این زمینه عمل نکنند، فرایند نوسازی خدشه دارمی شود. همانطور که می دانید، شهرداری تا کنون بیش از وظیفه قانونی خود که بخشودگی 50 درصد عوارض ساخت و سازدربافت های فرسوده بوده از فرایند نوسازی حمایت کرده وتاکنون بیش از 300 میلیارد تومان تخفیف عوارض داده است و اما دولت در سال های گذشته، ورود ناکافی به این عرصه داشته و به رغم اینکه باید سهمی معادل شهرداری برای کمک به نوسازی پرداخت می کرد، اما تاکنون ما چنین اعداد و ارقامی از سوی دولت نداشته ایم.
وی درادامه این نشست خبری یادآورشد: یکی از رویکردهای ما در سال 93 با تدبیر قالیباف، تبدیل سازمان نوسازی به ستاد نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده است و قصد داریم سازمان را به مقر تمرکز کلیه فعالیت های مرتبط با نوسازی تبدیل کنیم و در این راستا تعاملات خوبی با وزارت راه و شهرسازی داشته ایم که در پی آن، یکی از معاونان وزیر در هیات مدیره سازمان حضور خواهد داشت تا بتوانیم از امکانات وزارتخانه نیز برای تسریع فرایند نوسازی استفاده کنیم.
مدیرعامل سازمان نوسازی درباره امکانات تاکیدکرد: پیش بینی می کنیم که امسال 50 هزار واحد وام ویژه بافت های فرسوده در تهران داشته باشیم. دولت درباره بافت های فرسوده تابع مصوبات مجلس است و تا کنون این تصور وجود داشت که تهران نیازی به کمک در زمینه احیای بافت های فرسوده ندارد، این در حالی است که هزینه نوسازی در تهران بسیار بیشتر از شهرهای دیگر است وساکنان بافت های فرسوده در طول پروسه نوسازی باید مدتی را خارج از بافت زندگی کنند که هزینه اجاره یا سکونت از هر نوع دیگر در تهران، حداقل 2 برابر بیشتر از گرانترین کلانشهرها است.
وی عنوان داشت: اگر در شهرهای دیگر با ارائه تسهیلات 30 میلیون تومانی می توان به نوسازی کمک کرد، در تهران این رقم بسیار ناچیز است. به همین دلیل عدالت ایجاب می کند که شهروندانی بیشترین سهم از کمک های دولت را دریافت کنند که بیشترین هزینه را برای نوسازی می پردازند و این موضوع در بافت های تاریخی مضاعف است. برای مثال املاک محله عودلاجان در قلب منطقه 12 و میراث فرهنگی شهر، از بسیاری از املاک کلانشهرهای دیگر هم ارزانتر است و مردم آن برای نوسازی نیاز به کمک بیشتر دارند، زیرا محدودیت های زیادی به دلیل وجود میراث فرهنگی در این منطقه بر آنها وارد شده و ضرر زیادی را در نیم قرن گذشته متحمل شده اند. برای مثال در منطقه 12 در روز 2 میلیون تردد داریم، اما در شب حدود 180 هزار شب خوابی داریم که این فرسودگی تاریخی جدا از فرسودگی متعارف، نیازمند نگاه ویژه ای است.
مدیر عامل سازمان نوسازی با اشاره به تعاملات برقرار شده با وزارت راه و شهرسازی گفت: ایزدی و حناچی در وزارت راه بیشترین همکاری را با ما دارند و در همین راستا، تفاهم نامه ای را با وزارتخانه در آستانه امضا داریم تا امکانات شهرداری، مردم و دولت در یک ستاد به نام سازمان نوسازی به طور متوازن و هماهنگ متمرکز شود و امیدواریم این اتفاق، جهشی را در نوسازی بافت های فرسوده رقم بزند و این کار به مصداقی برای مشارکت و مدیریت جهادی تبدیل شود و دولت ها در زلزله ها و حوداث گوناگون از بابت بافت های فرسوده متحمل هزینه های سنگین می شوند، اما رویکرد ما این است که این هزینه ها را در حیات مردم صرف کنیم. به همین دلیل، اقدام در نوسازی نقش بهداشت را دارد که می تواند از درمان و حوادث پیشگیری کند.
فتح اللهی درباره عوارض متفرقه که از ساکنان بافت های فرسوده دریافت می شود، نیزگفت: از آنجا که کیفیت زندگی برای ما مهم است، در ارائه جواز ساخت و ساز در بافت فرسوده، تراکم های استاندارد طرح تفصیلی را دنبال می کنیم. اما کسانی که در بافت های فرسوده می خواهند بارگذاری بیش از استاندارد طرح تفصیلی داشته باشند، باید هزینه های متفرقه را بپردازند. البته با گفتگوهای صورت گرفته با معاونت شهرسازی این بند اصلاح شده و قصد داریم مطابق طرح تفصیلی پیش برویم و البته از آنجا که پارسل بندی بافت فرسوده استاندارد نیست، بعضا شورای معماری به موضوع ورود کرده و تراکم 60 درصد را حتی به 100 درصد افزایش می دهد، اما این اتفاق تنها در مورد استثنائات رخ می دهد.
وی در پاسخ به سوالی درباره توقف فروش مسکن متری و طرح های سازمان برای خانه دار کردن مردم گفت: ما مسئولیت خانه دار کردن مردم را نداریم و اگر هم طرحی در گذشته در این خصوص اجرا شده، به منظور تهیه آورده برای اجرای پروژه ای خاص بوده است. اما رویکرد ما در آینده، توانمندسازی خود مردم برای نوسازی خانه هایشان یا خرید مسکن است و تا کنون حدود 30 درصد بافتهای فرسوده تهران نوسازی شده و امسال برای کل کشور حدود 200 هزار تسهیلات وام نوسازی پیش بینی شده است.
مدیرعامل سازمان نوسازی درخصوص فعالیت های سازمان نوسازی در مناطق گفت: ما دو تبصره در لایحه بودجه امسال داریم که یکی از آنها، یعنی تبصره 48 ناظر به روابط سازمان نوسازی با شهرداری های مناطق است. به همین منظور، 56 دفتر تسهیل گری خدمات نوسازی در شهرداری های مناطق دارای بافت فرسوده مستقر شده اند و به دنبال برقراری این ارتباط هستیم. فعالیت این دفاتر در برخی موارد به اقداماتی مثل تعریض معابر و بهسازی آنها برمی گردد که شهرداری راسا در مورد آنها اقدام می کند و در برخی موارد، به تشویق مردم برای دریافت مجوز برمی گردد.
وی به طرح مسکن اجتماعی اشاره کرد و گفت: ما معتقدیم که مسکن اجتماعی در شهر باید در خدمت بافت فرسوده باشد و به یک و نیم میلیون نفر ساکن بافت فرسوده تعلق یابد. قبلا ادبیات مشترک در این زمینه بین دولت و شهرداری وجود نداشت و دولت مسکن مهر را در خارج از شهر و در زمین های زراعی دنبال می کرد. اما اکنون این رویکرد عوض شده و دولت قصد ساخت مسکن اجتماعی در شهر را دارد.
مدیرعامل سازمان نوسازی درباره مداخله مستقیم سازمان در پروسه نوسازی گفت: سازمان دونوع مداخله دارد؛ اول پروژه های محرک نوسازی که در فضای باز حواشی بافت های فرسوده به منظور تحریک، تشویق و الگوسازی برای نوسازی اجرا می شود که این پروژه ها از سال 84 در سازمان پیگیری شده و در این راستا، سازمان 2 میلیون متر مکعب در دست ساخت دارد که شامل 9 هزار واحد می شود. از این میزان 2500 واحد تحویل شده و باقی در حال تحویل و یا آماده سازی است و با این حال، سیاست ما مداخله مستقیم در فرایند نوسازی نیست و تنها این پروسه را مدیریت می کنیم و اجرا را به بخش خصوصی واگذار می کنیم. رویکرد ما، نوسازی از طریق مردم است و قصد محدود کردن فعالیت های اجرایی خود را داریم تا بتوانیم به عنوان ستاد نوسازی فعالیت کنیم.